Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Człuchowie

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 8 maja 2019 roku

Sąd Rejonowy w Człuchowie I Wydział Cywilny w składzie:

Przewodniczący:	SSR Sylwia Piasecka
Protokolant:	sekretarz sądowy Karolina Ziółkowska

po rozpoznaniu w dniu 8 maja 2019 roku w Człuchowie

na rozprawie

sprawy

z powództwa (...) Funduszu Inwestycyjnego Zamkniętego - Subfunduszu KI 1 z siedzibą w W.

przeciwko J. J.

o zapłatę

oddala powództwo

Sygn. akt I C 154/19

UZASADNIENIE

Powód – (...) Fundusz Inwestycyjny Zamknięty – Subfundusz KI 1 z siedzibą w W., reprezentowany przez profesjonalnego pełnomocnika w osobie radcy prawnego, złożył pozew w elektronicznym postępowaniu upominawczym przeciwko J. J. o zapłatę kwoty 664,51 złotych wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty oraz o zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kosztów procesu według norm przepisanych.

W uzasadnieniu wskazał, że dochodzona wierzytelność wynika z braku zapłaty przez pozwanego należności wynikającej z umowy za świadczenie usług telekomunikacyjnych zawartej w dniu 27 października 2006 roku. Powód podkreślił również, że nabył wierzytelność wobec pozwanego na podstawie umowy o przelew wierzytelności zawartej z poprzednim wierzycielem. Na wartość przedmiotu sporu w niniejszej sprawie składają się należności wynikające z poszczególnych tytułów oraz odsetek naliczonych na dzień poprzedzający złożenie pozwu w niniejszej sprawie.

Postanowieniem z dnia 24 stycznia 2019 roku, wydanym w sprawie VI Nc-e (...), Sąd Rejonowy L. stwierdził brak podstaw do wydania nakazu zapłaty i przekazał sprawę do tutejszego Sądu.

Pozwany – J. J. stawił się na termin rozprawy i oświadczył, że nie wie za bardzo czego sprawa dotyczy oraz, że zawierał umowę z 10 lat temu. Jednocześnie wskazał, że nie pamięta aby w 2015 roku zawierał umowę, której dotyczy pozew, albowiem ma problemy z pamięcią po wypadku. Pozwany nie pamiętał kiedy i czy dostał dekoder oraz zakwestionował wysokość dochodzonego roszczenia twierdząc, że nie wie jak kwota dochodzona przez pozwanego została wyliczona. Pozwany nie kwestionował legitymacji procesowej pozwanego.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Pozwany – J. J. zawarł z (...) S.A. z siedzibą w W. umowę, której przedmiotem było ustalenie zasad świadczenia usług programowych dostępnych za pośrednictwem cyfrowego dekodera satelitarnego modułu dostępu warunkowego. Pozwany w ramach tej umowy, na warunkach promocyjnych, mógł nabyć według swojego wyboru dekoder albo C. albo zestaw satelitarny, w skład którego wchodziła antena oraz dekoder albo C..

W dniu 30 listopada 2011 roku pozwany J. J. zawarł z (...) S.A. z siedzibą w W. umowę abonencką. W ramach tej umowy pozwanemu przyznano ulgę w wysokości 1.145,50 złotych oraz udostępniono dekoder Samsung (...).

W dniu 26 czerwca 2015 roku pozwany J. J. zawarł z (...) S.A. z siedzibą w W. aneks do umowy abonenckiej nr (...)-437-128-382. Aneks dotyczył pakietu familijnego M. HD i przewidywał 29 okresów rozliczeniowych oraz obniżoną opłatę abonamentową w wysokości 39,90 złotych miesięcznie przez 9 okresów rozliczeniowych. Pozwanemu została przyznana ulga w wysokości 525,00 złotych.

dowód: umowa k. 56 – 57, aneks do umowy abonenckiej z dnia 26 czerwca 2015 roku k. 58 – 61, umowa abonencka z dnia 30 listopada 2011 roku numer (...) k. 67 – 70, protokół odbioru sprzętu k. 71.

(...) S.A. z siedzibą w W. obciążył pozwanego karą za rozwiązanie umowy w okresie podstawowym (...) w wysokości 128,28 złotych oraz za brak zwrotu sprzętu 00076haz213002h w wysokości 340,00 złotych.

dowód: nota obciążeniowa z dnia 24 kwietnia 2017 roku k. 72, nota obciążeniowa z dnia 4 grudnia 2017 roku.

W dniu 14 maja 2018 roku powód zawarł z (...) S.A. z siedzibą w W. umowę przelewu wierzytelności, na podstawie której powód nabył istniejące, bezsporne i wymagalne wierzytelności pieniężne przysługujące zbywcy od abonentów, a wynikające z niezapłaconych należności głównych w postaci opłat abonamentowych z tytułu świadczonych usług na rzecz abonenta oraz faktur i not obciążeniowych ora odsetek od tych należności.

Integralną częścią tej umowy był załącznik nr 4 stanowiący „wykaz wierzytelności telekomunikacyjnych do umowy”.

Na podstawie tej umowy powód nabył wierzytelność wobec pozwanego.

dowód: umowa przelewu wierzytelności k. 25 – 30, załącznik nr 1 - wykaz wierzytelności telewizyjnych w wersji papierowej k. 49 – 52.

Sąd zważył co następuje:

Roszczenie nie zasługiwało na uwzględnienie.

Zgodnie z treścią art. 6 k.c., ciężar udowodnienia faktów prawotwórczych, spoczywa na osobie, która wywodzi z nich skutki prawne. Jeżeli ustawa nie stanowi inaczej, tzw. onus probandi spoczywa na tym, kto przedstawia określone twierdzenia, a nie na tym, kto im przeczy. W omawianym zakresie, istotną rolę pełnią także przepisy proceduralne, kształtując zasadę tzw. kontradyktoryjności postępowania cywilnego. Przepis art. 3 k.p.c. zobowiązuje bowiem strony do dawania wyjaśnień, co do okoliczności sprawy zgodnie z prawdą i bez zatajania czegokolwiek oraz przedstawiania dowodów, natomiast art. 232 k.p.c. nakłada na strony obowiązek wskazywania dowodów dla stwierdzenia faktów, z których wywodzą skutki prawne. Ciężar dowodu z reguły spoczywa na powodzie aż do momentu wykazania zasadności podnoszonego roszczenia (udowodnienia faktów będących podstawą żądania). Później, następuje jego przesunięcie na stronę pozwaną.

Powód wywodził swoje roszczenie z umowy o świadczenie usług telekomunikacyjnych zawartej przez pozwanego z poprzednikiem prawnym powoda, od którego sporną wierzytelność nabył w drodze cesji. W niniejszej sprawie stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie przedłożonych przez strony dokumentów, który uznał za wiarygodny, albowiem pozwany nie kwestionował zarówno treści, jak i autentyczności złożonych dokumentów.

Powód celem wykazania zasadności i wysokości dochodzonego roszczenia przedłożył umowę o ustalenie zasad świadczenia usług programowych, aneks do umowy abonenckiej nr (...)-437-128-382 z dnia 26 czerwca 2015 roku oraz umowę abonencką z dnia 30 listopada 2011 roku numer (...) z dnia 30 listopada 2011 roku, nie precyzując jednocześnie, z której z nich wywodzi żądanie zapłaty kwoty wskazanej w pozwie oraz umowę przelewu wierzytelności z dnia 14 maja 2018 roku wraz z załącznikiem oraz zawiadomienie o cesji wierzytelności i wezwanie do zapłaty z dnia 4 czerwca 2018 roku.

Z powyższych dokumentów wynika zatem, że strona pozwana zawarła z poprzednikiem prawnym powoda w dniu 30 listopada 2011 roku umowę abonencką nr (...), na podstawie której miała prawo do korzystania z pakietu podstawowego, przyznano jej ulgę w wysokości 1.145,50 złotych oraz otrzymała dekoder Samsung (...), jak również, że w dniu 26 czerwca 2015 roku zawarła aneks do umowy abonenckiej nr (...)-437-128-382, w ramach którego otrzymała ulgę w wysokości 525,00 złotych.

Wobec powyższego, jak również z uwagi na fakt, że powód w uzasadnieniu pozwu nie określił dokładnie umowy, z której wywodzi swoje roszczenie, Sąd powziął wątpliwości, czy podstawą dochodzonego roszczenia jest faktycznie umowa abonencka z dnia 30 listopada 2011 roku, czy przedłożony aneks do umowy, a nadto czy aneks ten dotyczy tej konkretnej umowy z dnia 30 listopada 2011 roku czy też innego zobowiązania. Należy również zauważyć, że powód załączył do materiału dowodowego umowę, z której treści wynikało jedynie, że została zawarta pomiędzy pozwanym J. J. oraz (...) S.A. z siedzibą w W., a jej przedmiotem jest ustalenie zasad świadczenia usług programowych dostępnych za pośrednictwem cyfrowego dekodera satelitarnego (...). Z treści tej umowy nie wynika natomiast kiedy została zawarta, czy dotyczy ona tej umowy z dnia 30 listopada 20111 roku czy też innego zobowiązania wobec poprzednika prawnego powoda.

W ocenie Sądu, powód nie wykazał również czy przedmiotowa umowa, która dotyczyła pakietu podstawowego uległa przedłużeniu na kolejne 12 miesięcy, czy też na czas nieokreślony na skutek oświadczenia pozwanego. Z treści pkt 7 znajdującego się w części B przedłożonej przez powoda umowy z dnia 30 listopada 2011 roku wynika bowiem, że umowa abonencka zostaje zawarta na czas określony – okres podstawowy, jeżeli został on wskazany w części A umowy z zastrzeżeniem odmiennych postanowień (...) w zakresie usług dodatkowych, jak również, ze umowa taka ulega przedłużeniu na kolejne 12 miesięczne okresy, chyba że w (...) przewidziano inny czas trwania okresu dodatkowego, zgodnie z warunkami przewidzianymi dla danej usługi zamawianej na czas określony w (...), o ile abonent nie złoży na piśmie oświadczenia woli o przekształceniu umowy w zawartą na czas nieokreślony, co najmniej na jeden okres rozliczeniowy przed upływem terminu obowiązywania okresu podstawowego lub danego okresu dodatkowego.

Powyższa okoliczność, w ocenie Sądu, ma istotne znaczenie dla ustalenia daty wymagalności roszczenia objętego pozwem, tym bardziej, że powód nie wykazał w toku niniejszego procesu kiedy i czy faktycznie nastąpiło wypowiedzenie przedmiotowej umowy, mimo że z treści umowy abonenckiej z dnia 30 listopada 2011 roku wynika, iż oświadczenie o wypowiedzeniu umowy powinno zostać złożone w formie pisemnej (pkt 12), natomiast z § 4 pkt 6.1 aneksu do umowy z dnia 26 czerwca 201r roku, iż abonent i Cyfrowy P. są uprawnieni do rozwiązania umowy za pisemnym wypowiedzeniem, z zachowaniem jednomiesięcznego okresu wypowiedzenia, ze skutkiem na koniec okresu rozliczeniowego, następującego po okresie rozliczeniowym, w którym drugiej stronie doręczono oświadczenie o wypowiedzeniu umowy. W konsekwencji Sąd nie miał możliwości zweryfikowania od kiedy dochodzone pozwem roszczenie jest wymagalne. Informacja ta miała natomiast istotne znaczenie z uwagi na treść art. 117 § 2 ¹ kc dodanego ustawą z dnia 13 kwietnia 2018 roku, (Dz.U. z 2018 r. poz. 1104), która weszła w życie 9 lipca 2018 roku, z którego wynika, że po upływie terminu przedawnienia nie można domagać się zaspokojenia roszczenia przysługującego przeciwko konsumentowi.

Niewątpliwym natomiast jest, że zarówno powód, jak i poprzednik prawny powoda są podmiotami prowadzącymi działalność gospodarczą, natomiast pozwany w tym przypadku konsumentem.

Sąd powziął również wątpliwości co do zasadności obciążenia pozwanego kwota 340,00 złotych z powodu braku sprzętu 00076haz213002h, czyli dekodera Samsung (...).

Z treści pkt 13 części B umowy abonenckiej z dnia 30 listopada 2011 roku oraz § 4 pkt 6.3 aneksu do umowy abonenckiej z dnia 26 czerwca 2015 roku wynika bowiem, że po rozwiązaniu umowy abonenckiej – w przypadku gdy klient zawierający umowę kupił dekoder – stanowiący własność klienta, dekoder wraz z udostępniona przez Cyfrowy P. kartą, będzie zobowiązany do zwrotu karty na adres C. na własny koszt i ryzyko.

Zatem, nawet gdyby przyjąć, że roszczenie powoda było wymagalne, a nadto powód mógł domagać się zaspokojenia roszczenia przysługującego przeciwko konsumentowi, to z uwagi na treść postanowień umowy i aneksu, pozwany jako klient był zobowiązany jedynie do zwrotu karty, a nie dekodera, który w chwili zawarcia umowy stał się jego własnością.

Odnosząc się natomiast do kary za rozwiązanie umowy w okresie podstawowym, to w tym przypadku, Sąd zobowiązany był rozważyć, czy w świetle przepisów obowiązującego prawa materialnego, twierdzenia powoda uzasadniają uwzględnienie żądania pozwu w tym zakresie.

W przedłożonej bowiem przez powoda noty debetowej jednoznacznie wynika, że powód wywodził swoje uprawnienie do naliczania kary umownej z tytułu wcześniejszego rozwiązania umowy przez operatora, a więc ewidentnie świadczenia o charakterze pieniężnym. Należało więc ocenić skuteczność tak określonego zobowiązania.

Zgodnie z treścią przepisu art. 353 ¹ k.c. strony zawierające umowę mogą ułożyć stosunek prawny według swego uznania, byleby jego treść lub cel nie sprzeciwiały się właściwości (naturze) stosunku, ustawie ani zasadom współżycia społecznego. Cytowany przepis jednoznacznie zakreśla granicę swobody umów wskazując, że ta jest ograniczona w szczególności przepisami ustawy. Takim przepisem ograniczającym swobodę umów jest, między innymi, przepis art. 483 § 1 k.c. Zgodnie z jego treścią, można zastrzec w umowie, że naprawienie szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania niepieniężnego nastąpi przez zapłatę określonej sumy (kara umowna). Cytowany przepis, z uwagi na zawartą w nim normę prawną, jest przepisem bezwzględnie obowiązującym (ius cogens). Wskazać przy tym należy, że jak wynika z utrwalonego orzecznictwa Sądu Najwyższego, które sąd orzekający w przedmiotowej sprawie w pełni podziela, przy ocenie charakteru zastrzeżonej kary należy brać pod uwagę charakter prawny zobowiązań, które należą do essentialia negotii, a nie obowiązki pochodne (dodatkowe) – (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 19 grudnia 2000 roku, V CKN 171/00, Lex nr 52662).

W przedmiotowej sprawie pierwotny wierzyciel zobowiązał się do świadczenia na rzecz pozwanego określonych usług telekomunikacyjnych, natomiast pozwany zobowiązany był do uiszczania z tego tytułu opłat. Zobowiązanie pozwanego było zatem od samego początku zobowiązaniem stricte pieniężnym, do którego nie może mieć zastosowania przepis o karze umownej.

W konsekwencji, dochodzenie od pozwanego kary umownej naliczanej z przyczyny niewykonania zobowiązania pieniężnego, należy uznać za niedopuszczalne zastrzeżenie umowne i jako takie – w świetle przepisu art. 58 k.c. – nieważne. Zgodnie bowiem z treścią art. 58 k.c., czynność prawna sprzeczna z ustawą albo mająca na celu obejście ustawy jest nieważna, chyba że właściwy przepis przewiduje inny skutek, w szczególności ten, iż na miejsce nieważnych postanowień czynności prawnej wchodzą odpowiednie przepisy ustawy (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 18 sierpnia 2005 roku, V CK 90/05, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 7 kwietnia 1966 roku, III CR 45/66, wyrok Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z dnia 28 lipca 2005 roku, I ACa 368/05).

Wobec powyższego, skoro powód nie wykazał zasadności, jak i wysokości dochodzonego roszczenia, to powództwo należało oddalić w całości.