Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Człuchowie

WYROK ZAOCZNY

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 20 września 2023 roku

Sąd Rejonowy w Człuchowie I Wydział Cywilny w składzie:

Przewodniczący:	Sędzia Sylwia Piasecka
Protokolant:	p.o. protokolanta sądowego Ilona Szczepańska

po rozpoznaniu w dniu 20 września 2023 roku w Człuchowie

na rozprawie

sprawy

z powództwa (...) z siedzibą w T.

przeciwko E. O.

o zapłatę

oddala powództwo.

Sygn. akt I C 258/23

UZASADNIENIE

Powód – (...) z siedzibą w okręgu K., miasto T., reprezentowany przez profesjonalnego pełnomocnika w osobie adwokata wniósł pozew przeciwko pozwanej E. O. o zapłatę kwoty 5.566,33 zł wraz z odsetkami maksymalnymi za opóźnienie liczonymi od dnia 2 lipca 2020 roku do dnia zapłaty oraz o zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kosztów postępowania z uwzględnieniem kosztów opłaty skarbowej za pełnomocnictwo.

W uzasadnieniu wskazał, że (...) Sp. z o. o. w likwidacji była instytucją kredytową działającą na polskim rynku w latach 2012 - 2020. Spółka specjalizowała się w udzielaniu pożyczek za pośrednictwem internetu i była właścicielem marek (...).PL oraz (...) . Zaznaczył, że każda osoba zainteresowana otrzymaniem pożyczki musiała uprzednio utworzyć swoje konto na stronie www.filarum.pl lub www.sohocredit.pl oraz dokonać przelewu weryfikacyjnego na kwotę 1 grosza. Dane z przelewu weryfikacyjnego służyły sprawdzeniu zgodności danych pożyczkobiorcy wskazanych na profilu z tymi wskazanymi na rzecz banku. Przejście powyższej procedury było konieczne dla ewentualnego uzyskania od Spółki pożyczki.

Powód zaznaczył, że pozwany pozytywnie przeszedł przez opisaną procedurę składając przez internet wniosek o udzielenie pożyczki. W dniu 9 maja 2019 roku pozwany otrzymał pożyczkę nr (...) w kwocie 5.000,00 złotych, którą był zobowiązany zwrócić do dnia 8 czerwca 2019 roku. Pozwany zobowiązany był również do zwrotu kwoty otrzymanej pożyczki powiększonej o koszty udzielonej pożyczki, które wynosiły 1.057.50 złotych, co łącznie dawało kwotę 6.057,50 złotych.

Powód podniósł, że w dniu 9 maja 2019 roku pozwany dokonał wpłaty w wysokości 0.16 zł, która zaksięgowana została na należność główną i zaprzestał spłaty zobowiązania. W związku z tym Spółka rozpoczęła naliczanie odsetek umownych w wysokości odsetek maksymalnych za opóźnienie od dnia 9 czerwca 2019 roku od nieuregulowanej części należności głównej, a także podejmowała działania zmierzające do zażegnania sporu na drodze polubownej (przypomnienia o spłacie w formie wiadomości SMS i E-mail). Następnie w dniu 10 czerwca 2019 roku pozwany dokonał wpłaty w wysokości 200,00 złotych, która zaksięgowana została na należność główna, w dniu 28 czerwca 2019 roku w wysokości 150 zł, która zaksięgowana została w wysokości 26,78 złotych na odsetki za opóźnienie i wysokości 123,22 złotych na należność główną.

Wobec niemożności dokonania przez pozwanego spłaty w uzgodnionym pierwotnie terminie, na mocy poczynionych przez strony ustaleń pozwany zgodził się zwrócić kwotę 7.424,31 zł w uzgodnionych przez strony okresach rozliczeniowych, dla których ostateczny termin spłaty całości zobowiązania upływał dnia 1 lipca 2020 roku.

W dniu 1 sierpnia 2019 roku pozwany dokonał wpłaty w wysokości 619,00 złotych która zaksięgowana została w wysokości 5,73 złotych na odsetki za opóźnienie i w wysokości 613,27 złotych na należność główną, następnie dnia 30 września 2019 roku wpłaty w wysokości 619,00 złotych, która zaksięgowana została na należność główną, dnia 6 listopada 2019 roku wpłaty w wysokości 200,00 złotych, która zaksięgowana została na należność główną, dnia 29 listopada 2019 roku wpłaty w wysokości 100,00 złotych, która zaksięgowana została na należność główną, dnia 16 stycznia 2020 roku wpłaty w wysokości 50,00 złotych, która zaksięgowana została na należność główną i dnia 28 lutego 2020 roku wpłaty w wysokości 100,00 złotych, która zaksięgowana została na należność główną.

Powód zauważył, że skoro pozwany nie uregulował należności w terminie, to spółka rozpoczęła od dnia 2 lipca 2020 roku naliczanie odsetek maksymalnych za opóźnienie od nieuregulowanej części należności głównej, a także podejmowała działania zmierzające do zażegnania sporu na drodze polubownej (przypomnienia o spłacie w formie wiadomości SMS i E-mail). Wobec niedokonania przez pozwanego całkowitej spłaty należności stan zadłużenia na dzień 1 lipca 2020 roku wyniósł kwotę 5.566,33 złotych, która stanowiła należność główną. Powód podkreślił, że do dnia wniesienia pozwu pozwany nie uregulował należności.

Wobec powyższego wierzytelność została przez spółkę zbyta na rzecz powoda, który z uwagi na wyczerpanie możliwości polubownego rozwiązania sprawy wystąpił z niniejszym powództwem.

Pozwana – E. O. nie stawiła się na termin rozprawy, nie wniosła o przeprowadzenie rozprawy pod jej nieobecność, jak również nie zajęła stanowiska w sprawie, w szczególności w postaci odpowiedzi na pozew.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

(...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. prowadziła działalność gospodarczą polegająca na udzielaniu pożyczkobiorcom pożyczek po spełnieniu przez pożyczkobiorcę warunków określonych w umowie.

bezsporne

W celu otrzymania pożyczki pożyczkobiorca zobowiązany był do rejestracji na stronie internetowej pożyczkodawcy celem utworzenia profilu klienta, a następnie po utworzeniu profilu klienta zobowiązany był do dokonania przelewu opłaty rejestracyjnej w wysokości 0,01 zł z rachunku bankowego, którego posiadaczem był wnioskodawca na rachunek bankowy pożyczkodawcy wskazany w umowie lub na stornie internetowej pożyczkodawcy. Wówczas pożyczka była wypłacana na rachunek bankowy, z którego pożyczkobiorca dokonał przelewu opłaty rejestracyjnej.

W przypadku drugiej lub kolejnych pożyczek wniosek o udzielenie pożyczki mógł być złożony przez wnioskodawcę również telefonicznie.

W dniu 29 sierpnia 2017 roku pozwana E. O. dokonała na konto pożyczkodawcy wpłaty kwoty 0,01 zł tytułem akceptacji warunków umowy pożyczki filarium.pl.

przyznane, nadto dowód z innych wniosków dowodowych: umowa pożyczki z dnia 9 maja 2019 roku, zestawienie rachunku i operacji k. 13v.

W dniu 9 maja 2019 roku pozwana – E. O. zawarła z pożyczkodawcą (...) sp. z o.o. z siedzibą w W. umowę pożyczki numer (...). Całkowita kwota pożyczki wynosiła 5.000,00 złotych, całkowity koszt pożyczki kwotę 1.057,50 złotych i obejmował odsetki kapitałowe w wysokości 30,82 złotych oraz prowizję w wysokości 1.026,68 złotych, natomiast całkowita kwota do spłaty wynosiła 6.057,50 złotych.

Splata zobowiązania miała być spłacona w terminie 30 dni, to jest do dnia 8 czerwca 2019 roku.

W dniu 9 maja 2019 roku na konto pozwanej dokonano przelewu kwoty 5.000,00 złotych.

dowód z innych wniosków dowodowych: umowa pożyczki numer (...) z dnia 9 maja 2019 roku k. 8 – 10, wydruk k. 14v.

Na poczet zobowiązania pozwana – E. O. w dniu 10 czerwca 2019 roku uiściła kwotę 200,00 złotych, która zaksięgowana została na należność główną, w dniu 28 czerwca 2019 roku kwotę 150 zł, która zaksięgowana została w wysokości 26,78 złotych na odsetki za opóźnienie i wysokości 123,22 złotych na należność główną, w dniu 1 sierpnia 2019 roku kwotę 619,00 złotych która zaksięgowana została w wysokości 5,73 złotych na odsetki za opóźnienie i w wysokości 613,27 złotych na należność główną, w dnia 30 września 2019 kwotę 619,00 złotych, która zaksięgowana została na należność główną, w dniu 6 listopada 2019 roku kwotę 200,00 złotych, która zaksięgowana została na należność główną w dniu 29 listopada 2019 roku kwotę 100,00 złotych, która zaksięgowana została na należność główną, w dniu 16 stycznia 2020 roku kwotę 50,00 złotych, która zaksięgowana została na należność główną i w dniu 28 lutego 2020 roku kwotę 100,00 złotych, która zaksięgowana została na należność główną.

dowód z innych wniosków dowodowych: wydruk wyciągu k. 13 – 22v.

W dniu 1 lipca 2019 roku zostało sporządzone porozumienie do umowy pożyczki z dnia 9 maja 2019 roku. Z treści porozumienia wynikało, że został wydłużony termin spłaty wymagalnych należności wynikających z umowy pożyczki oraz ich spłatę w okresach rozliczeniowych na warunkach określonych w porozumieniu. Ustalono także koszty związane z porozumieniem, w tym kwotę 1.684,46 złotych, odsetki kapitałowe w wysokości 331,97 złotych oraz prowizje w wysokości 1.352,49 złotych. W konsekwencji całkowita suma do zapłaty wyniosła kwotę 7.424,31 złotych, płatną w 12 ratach, przy czym jedenaście pierwszych rat w wysokości po 618,70 złotych i dwunasta rata w wysokości 618,61 złotych.

dowód z innych wniosków dowodowych: porozumienie z dnia 1 lipca 2019 roku k. 11 – 12.

W dniu 25 sierpnia 2020 roku sporządzone zostało oświadczenie o przeniesieniu wierzytelności, z którego wynikało, iż wierzytelność z tytułu pożyczki nr (...) udzielonej przez spółkę (...) sp. Z o.o. z siedzibą w W. została przeniesiona a na rzecz powoda.

dowód z innych wniosków dowodowych: oświadczenie o przeniesieniu wierzytelności z dnia 25 sierpnia 2020 roku k. 23.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo nie zasługiwało na uwzględnienie, mimo że pozwana E. O. nie stawiła się na posiedzenie wyznaczone na rozprawę, nie zajęła stanowiska w sprawie i nie wniosła o przeprowadzenie rozprawy pod jej nieobecność. Uzasadniało to zatem, stosownie do treści art. 339§2 kpc, uwzględnienie podstawy faktycznej powoda i w konsekwencji wydanie wyroku zaocznego. Podkreślić przy tym jednak należy, że wydanie wyroku zaocznego może nastąpić tylko wówczas, gdy Sąd rozpoznający sprawę, nie ma żadnych uzasadnionych wątpliwości co do prawdziwości twierdzeń powoda o okolicznościach faktycznych przytoczonych w pozwie. Niezależnie bowiem od ustalenia podstawy faktycznej Sąd jest zawsze zobowiązany rozważyć, czy żądanie pozwu jest zasadne w świetle norm prawa materialnego. Negatywny natomiast wynik takiej analizy powoduje wydanie wyroku zaocznego oddalającego powództwa, gdyż w tym zakresie nie obowiązuje domniemanie z art. 339 § 2 kpc (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 7 czerwca 1972 roku, III CRN 30/72, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 2 kwietnia 1973, III CRN 59/73). Dlatego też obowiązkiem strony powodowej jest dołączenie do pozwu dowodów, które umożliwią Sądowi weryfikacje twierdzeń pozwu pod kątem spełnienia przesłanek z art. 339 kpc. Brak bowiem jakichkolwiek dokumentów powoduje, że przytoczone okoliczności budzą wątpliwości co skutkuje oddaleniem powództwa - nawet przy biernej postawnie strony pozwanej - gdyż nie jest możliwym przyjęcie za prawdziwych twierdzeń pozwu. Tym bardziej, że z treści art. 3 k.p.c. wynika obowiązek stron i ich pełnomocników do przedstawiania dowodów istotnych w sprawie.

Należy również podkreślić, że zgodnie z treścią art. 6 kc, to na stronie powodowej spoczywa obowiązek udowodnienia zarówno zasadność, jak i wysokość określonej wierzytelności. Ciężar udowodnienia spoczywa bowiem na osobie, która z faktu tego wywodzi określone dla siebie skutki prawne, tym bardziej, że ciężar dowodu pozostaje w ścisłym związku z problematyką procesową dowodów i spełnia przy tym dwie zasadnicze funkcje. Po pierwsze dynamizuje postępowanie dowodowe w systemie obowiązywania zasady sporności (kontradyktoryjności) w procesie, po drugie określa wynik merytoryczny sporu (sprawy) w sytuacji krytycznej, gdy strona nie udowodni faktów istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy (por. K. Piasecki, Kodeks cywilny. Księga pierwsza. Część ogólna. Komentarz, Zakamycze, 2003 r.). Oznacza to zatem, że Sąd tylko wyjątkowo winien ingerować w przebieg postępowania dowodowego dopuszczając dowody z urzędu, które to uprawnienie wynika z treści przepisu art. 232 k.p.c. Ponadto, zgodnie z przyjętą linią orzecznictwa, obowiązek wskazania dowodów potrzebnych dla rozstrzygnięcia sprawy, obciąża przede wszystkim strony (por. wyrok Sądu Najwyższego z 24 października 1996 r., III CKN 6/96, OSNC 1997/3/29), ponieważ Sąd został wyposażony jedynie w uprawnienie, a nie obowiązek, dopuszczenia dalszych jeszcze, nie wskazanych przez żadną ze stron, dowodów, kierując się przy tym własną oceną, czy zebrany w sprawie materiał jest - czy też nie jest - dostateczny do jej rozstrzygnięcia (art. 316 § 1 in principio k.p.c.). Dlatego też Sąd powinien korzystać z przewidzianego w art. 232 zd. 2 k.p.c. uprawnienia powściągliwie i z umiarem, pamiętając, że taka inicjatywa należy przede wszystkim do samych stron i że cały rozpoznawany spór jest ich sprawą, a nie sądu. Podkreślić również należy, że zasada kontradyktoryjności winna być całkowicie zachowana zwłaszcza wówczas, gdy strony korzystają z pomocy profesjonalnych pełnomocników.

W przedmiotowej sprawie powód, reprezentowany przez profesjonalnego pełnomocnika, wywodził swoje roszczenie wobec pozwanego z umowy przelewu wierzytelności, na podstawie której nabył od pożyczkodawcy (...) sp. z o.o. z siedzibą w W. wierzytelność pieniężną przysługującą wobec pozwanej z tytułu umowy pożyczki z dnia 9 maja 2019 roku.

Wobec powyższego powód winien wykazać, że wierzytelności, którą nabył od poprzednika prawnego przysługiwała temu podmiotowi. Ma to istotne znaczenie z uwagi na jego legitymację procesową czynną. Posiadanie bowiem przez strony legitymacji czynnej i biernej w procesie jest przesłanką zasadniczą, od której istnienia uzależniona jest możliwość uwzględnienia powództwa, a jej brak, zarówno w postaci czynnej jak i biernej, prowadzi do wydania wyroku oddalającego powództwo.

Legitymacja procesowa jest to uprawnienie do poszukiwania ochrony prawnej w konkretnej sprawie. Przy czym legitymacja czynna zawsze jest ściśle związana ze stroną powodową i oznacza jej uprawnienie do wszczęcia i prowadzenia procesu, natomiast legitymacja bierna uzasadnia występowanie w procesie w charakterze pozwanego. Z powyższego wynika zatem, że legitymacja procesowa, to uprawnienie konkretnego podmiotu (legitymacja czynna) do występowania z konkretnym roszczeniem przeciwko innemu oznaczonemu podmiotowi (legitymacja bierna) wypływająca z prawa materialnego. Ponadto, zgodnie z przyjętą linią orzecznictwa legitymacja materialna, a więc posiadanie prawa podmiotowego lub interesu prawnego do wytoczenia powództwa stanowi przesłankę materialną powództwa, a jej brak stoi na przeszkodzie udzieleniu ochrony prawnej. Brak legitymacji materialnej (czynnej lub biernej) skutkuje, co do zasady oddaleniem powództwa (por. uzasadnienie uchwały Sądu Najwyższego z dnia 12 grudnia 2012 roku, III CZP 83/12). Dlatego też rolą Sądu w procesie jest dokonanie oceny istnienia legitymacji procesowej strony w chwili orzekania, a w wypadku stwierdzenia braku legitymacji procesowej (zarówno czynnej, jak i biernej), to na Sądzie spoczywa wydania wyroku oddalającego powództwo.

Zgodnie z treścią art. 509 §1 kc wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na rzecz osoby trzeciej chyba, że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albowiem właściwości zobowiązania.

Oznacza to, że przelew wierzytelności jest umową, na podstawie której dotychczasowy wierzyciel przenosi wierzytelność ze swojego majątku do majątku osoby trzeciej, a przedmiotem przelewu jest wierzytelność istniejąca, którą cedent może swobodnie rozporządzać i która jest w dostateczny sposób oznaczona (zindywidualizowana). Dlatego też konieczne jest wyraźne określenie stosunku zobowiązaniowego, którego elementem jest zbywana wierzytelność, a mianowicie oznaczenia stron tego stosunku zobowiązaniowego oraz przedmiotu świadczenia (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z dnia 15 października 2015 roku sygn. akt I ACa 492/15 LEX nr 184218; wyrok SN z dnia 11 maja 1999 r. III CKN 423/98 Biuletyn Sądu Najwyższego 2000/1 str. 1).

W ocenie Sądu powód nie wykazał aby przysługiwała mu względem pozwanej wierzytelność dochodzona pozwem, albowiem nie wykazał on swojej legitymacji procesowej czynnej.

Celem wykazania zasadności roszczenia, skutecznego nabycia wierzytelności wobec pozwanej – E. O. i legitymacji procesowej czynnej powód przedłożył oświadczenie o przeniesieniu wierzytelności z dnia 25 sierpnia 2020 roku, z którego wynika, że wierzytelność z tytułu pożyczki nr (...) udzielonej przez spółkę (...) sp. z o.o. z siedzibą w W. została przeniesiona na rzecz powoda.

W ocenie Sądu z powyższego materiału dowodowego absolutnie nie wynika w sposób nie budzący wątpliwości, że powód skutecznie nabył wierzytelność wobec pozwanej, a tym samym aby wykazał on swoją legitymację czynną do występowania w przedmiotowym procesie.

Należy bowiem podkreślić, że przedłożone oświadczenie może zostać potraktowana, co najwyżej wyłącznie w kategoriach dokumentu prywatnego, który stanowi jedynie dowód tego, że osoba która go podpisała złożyła oświadczenie zawarte w dokumencie. Przypomnienia wymaga również, że treść oświadczenia zawartego w dokumencie prywatnym nie jest objęta domniemaniem zgodności z prawdą zawartych w nim twierdzeń. Zatem dokument prywatny nie jest dowodem rzeczywistego stanu rzeczy (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 25 września 1985 roku, IV PR 200/85, OSNC 1986, nr 5, poz. 84).

Ponadto z dokumentu tego nie wynika kiedy doszło do zawarcia umowy przelewu wierzytelności, jakie były warunki nabycia wierzytelności oraz w jakiej wysokości faktycznie powód nabył wierzytelność wobec pozwanej.

Powód nie przedłożył bowiem treści umowy przelewu wierzytelności uniemożliwiając tym samym weryfikację roszczenia powoda pod kątem jego legitymacji procesowej czynnej.

Istotnym jest również, że powód nie przedłożył żadnego dowodu, z którego wynikałoby aby strona pozwana została poinformowana o cesji wierzytelności.

Należy również zauważyć, że z treści oświadczenia powoda wynika, iż swoje roszczenie wywodzi on z umowy pożyczki z dnia 9 maja 2019 roku. Natomiast z uzasadnienia pozwu oraz załączonych do pozwu innych wniosków dowodowych wynika, że powód wywodzi swoje roszczenie w zakresie wysokości dochodzonego roszczenia wywodzi z porozumienia z dnia 1 lipca 2019 roku.

Wobec powyższego Sąd również z tego tytułu powziął wątpliwości co było przedmiotem umowy przelewu wierzytelności i jaka faktycznie kwota została nabyta przez powoda w ramach cesji wierzytelności, tym bardziej, że zarówno z uzasadnienia pozwu, jak i przedłożonego oświadczenia nie wynika kiedy doszło do zawarcia tej umowy.

Zatem, skoro powód nie wykazał aby faktycznie nabył wierzytelność wobec pozwanej w wysokości wskazanej w pozwie, a tym samym nie wykazał swojej legitymacji procesowej czynnej, to zasadnym było oddalić roszczenie powoda w całości.