I C 302/24 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Rejonowy w Człuchowie z 2024-11-20

Sygn. akt: I C 302/24 upr

WYROK ZAOCZNY

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 20 listopada 2024 roku

Sąd Rejonowy w Człuchowie I Wydział Cywilny w składzie:

Przewodniczący:

Sędzia Sylwia Piasecka

Protokolant:

sekretarz sądowy Malwina Milkowska

po rozpoznaniu w dniu 20 listopada 2024 roku w Człuchowie

na rozprawie

sprawy

z powództwa (...) z siedzibą w W.

przeciwko K. K.

o zapłatę

oddala powództwo.

Sygn. akt I C 302/24

UZASADNIENIE

Powód – (...) siedzibą w W., reprezentowany przez profesjonalnego pełnomocnika w osobie radcy prawnego, wniósł pozew przeciwko K. K. o zapłatę kwoty 2.367,67 złotych wraz z odsetkami umownymi w wysokości odsetek maksymalnych za opóźnienie w wysokości dwukrotności wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie liczonych od kwoty 2.367,67 złotych od dnia 20 maja 2024 roku do dnia zapłaty z tytułu udzielonej stronie pozwanej pożyczki na podstawie umowy pożyczki z dnia 12 stycznia 2024 roku, na którą składają się kwota 2.000,00 złotych z tytułu sumy niespłaconego kapitału pożyczki, 30,41 złotych z tytułu niespłaconych odsetek kapitałowych, 120,82 złotych z tytułu sumy skapitalizowanych odsetek za opóźnienie i kwota 216,44 złotych z tytułu niespłaconych opłat naliczonych zgodnie z umową pożyczki oraz o zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kosztów procesu według norm przepisanych.

W uzasadnieniu wskazał, że przedmiotowe roszczenie powstało w związku z umową pożyczki zawartą w formie elektronicznej w dniu 12 stycznia 2024 roku w wysokości 2.000,00 złotych na okres 30 dni. Warunki zawarcia umowy pożyczki określała umowa pożyczki. Ponadto pożyczkobiorca wraz z umową otrzymał formularz informacyjny dotyczący kredytu konsumenckiego. Zaznaczył, że umowa pożyczki została zawarta za pomocą środków porozumiewania się na odległość poprzez zarejestrowanie konta pożyczkobiorcy na stornie internetowej operatora. W celu złożenia, po raz pierwszy wniosku o pożyczkę, pożyczkodawca wymagał od pożyczkobiorcy zarejestrowania konta użytkownika na stornie prawidłowej poprzez prawidłowe wypełnienie formularza internetowego i udostępnienia pożyczkodawcy danych osobowych, w tym numeru rachunku bankowego, na który miała zostać przelana udzielona pożyczka. Weryfikacja poprawności i prawdziwości danych osobowych podanych przez stronę pozwaną następowała za pośrednictwem usługi (...). Tożsamość danych podanych w portalu w procesie rejestracji była porównywana z danymi właściciela rachunku, uzyskanymi za pośrednictwem usługi (...). Tym samym powód wskazał, że kwota pożyczki została przelana przez pożyczkodawcę na rachunek bankowy strony pozwanej. Powód zaznaczył nadto, że każdorazowo aktualizacja rachunku bankowego właściwego do przelania wnioskowanej i udzielonej kwoty pożyczki wymagała jego weryfikacji w tożsamy, powyżej wskazany sposób. Pozytywna weryfikacja danych podanych przez pożyczkobiorcę pozwala na rozpatrzenie wniosku i jak najszybsze przekazanie pieniędzy, o które wnioskuje każdorazowo pożyczkobiorca logując się do portalu pożyczkodawcy, wybierając określoną wysokość pożyczki, okres spłaty oraz wysokość opłat pobocznych. Akceptacja umowy pożyczki została dokonana przez pożyczkobiorcę po zalogowaniu się do portalu pożyczkodawcy, zaznaczenie checkboxa (pola wyboru) informującego o zapoznaniu się z umową pożyczki i jej akceptacji oraz kliknięcie przycisku „Zaakceptuj”. Przed dokonaniem akceptacji strona pozwana miała możliwość pobrania umowy w wersji elektronicznej oraz zapoznania się z jej treścią.

Powód podkreślił nadto, że przed wytoczeniem powództwa pozwany nie dokonał żadnej wpłaty.

Pozwana – K. K. nie stawiła się na termin rozprawy, nie wniosła o przeprowadzenie rozprawy pod jej nieobecność, jak również nie zajęła stanowiska w sprawie, w szczególności w formie odpowiedzi na pozew.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Powód – (...) z siedzibą w W. sporządził umowę pożyczki, w której jako pożyczkobiorca wpisana została K. K., posiadająca numer PESEL (...), zamieszkała (...), P. (...).

W treści umowy pożyczkodawca wskazał, że udziela pożyczkobiorcy pożyczki w kwocie 2.000,00 złotych oraz, że pożyczkobiorca zobowiązał się do zapłaty na rzecz pożyczkodawcy umownych odsetek kapitałowych o zmiennej stopie procentowej, w wysokości zmiennej rocznej stopy oprocentowania, która na dzień zawarcia umowy wynosi 18.50% od kwoty pożyczki, liczonych od daty zawarcia umowy do dnia spłaty, które na dzień zawarcia umowy wynosiły 30,41 złotych.

W treści umowy pożyczkodawca wskazał, że w związku z poniesieniem przez pożyczkodawcę kosztów przygotowania i udzielenia pożyczki, pożyczkobiorca zobowiązuje się do zapłaty na rzecz pożyczkodawcy prowizji w wysokości 200,00 złotych, opłaty za przygotowanie pożyczki w wysokości 16,44 złotych oraz do spłaty pożyczki powiększonej o kwotę umownych odsetek kapitałowych o zmiennej stopie procentowej.

W treści umowy pożyczkodawca określił, że pożyczka została udzielona na 30 dni i ma być spłacona w terminie do dnia 11 lutego 2024 roku, a całkowita kwota do spłaty wynosi 2.246,85 złotych.

dowód z innych wniosków dowodowych: wydruk umowy pożyczki k. 14 – 16v.

Z formularza treści umowy pożyczki wynikało, że proces przygotowania i udzielania pożyczki każdorazowo inicjowany był przez pożyczkobiorcę poprzez złożenie wniosku o udzielenie pożyczki za pośrednictwem systemu teleinformatycznego pożyczkodawcy udostępnionego na stronie internetowej, na której pożyczkobiorca miał przypisane indywidualne, zweryfikowane konto użytkownika. Wniosek o pożyczkę składany miał być elektronicznie poprzez uzupełnienie formularza internetowego, udostępnionego użytkownikowi poprzez konto użytkownika. Pożyczkodawca mógł również odstąpić od obowiązku wypełnienia formularza internetowego w przypadku drugiej i następnej pożyczki udzielonej na zasadach opisanych w umowie i regulaminie.

Proces składania wniosku o pożyczkę kończy złożenie przez pożyczkobiorcę dyspozycji zatwierdzającej kwotę przyznanej pożyczki w systemie teleinformatycznym pożyczkodawcy albo odmowa udzielenia pożyczki.

W treści umowy pożyczkodawca wskazał, że pożyczka zostanie udzielona w polskich złotych, a w przypadku zmiany waluty obowiązującej w Polsce pożyczkodawca udzieli pożyczki w aktualnej walucie oraz, że wypłaci pożyczkę pożyczkobiorcy przelewając ją na konto pożyczkobiorcy podane przez pożyczkobiorcę podczas rejestracji wniosku o pożyczkę.

W umowie określono, że strony ustaliły, iż oświadczenia woli potwierdzające zawarcie umowy pożyczki złożone zostały w następujący sposób, a mianowicie za pożyczkobiorcę w chwili złożenia dyspozycji zatwierdzającej kwotę przyznanej pożyczki, to jest dokonując czynności akceptacji kwoty przyznanej pożyczki, za pośrednictwem systemu teleinformatycznego pożyczkodawcy, w którym pożyczkobiorca posiada aktywne konto użytkownika, zaś za pożyczkodawcę w chwili złożenia przez pożyczkodawcę dyspozycji wykonania wypłaty kwoty pożyczki.

dowód z innych wniosków dowodowych: wydruk umowy pożyczki k. 14 – 16v, formularza informacyjnego dotyczący kredytu konsumpcyjnego k. 17 – 19v.

W przypadku niedokonania przez pożyczkobiorcę spłaty całkowitej kwoty do spłaty w dniu spłaty pożyczkodawca wyśle pożyczkobiorcy zawiadomienie o istniejącym zadłużeniu w dowolnej formie określonej w niniejszej umowie. Zawiadomienia wysyłane są do pożyczkobiorcy w formie wiadomości tekstowych SMS, za pośrednictwem poczty elektronicznej oraz za pośrednictwem poczty zwykłej lub poleconej. Zawiadomienia są wysyłane na numer telefonu i adres poczty elektronicznej oraz adres zamieszkania lub adres korespondencyjny wskazane przez pożyczkobiorcę na koncie użytkownika.

W przypadku niedokonania przez pożyczkobiorcę spłaty pożyczki w dniu spłaty, pożyczkodawca może korzystać z usług podmiotów specjalizujących się w windykacji należności, na co pożyczkobiorca wyraża zgodę.

Z treści umowy pożyczki wynikało, że strony umowy nie przewidują możliwości przedłużenia terminu spłaty całkowitej kwoty do spłaty, odnowienia pożyczki ani oferowania pożyczkobiorcy nowej pożyczki, w przypadku niedokonania spłaty całkowitej kwoty do spłaty.

W przypadku niedokonania przez pożyczkobiorcę spłaty całkowitej kwoty do spłaty w dniu spłaty, pożyczkodawca może dochodzić spłaty całkowitej kwoty do spłaty wraz z wszystkimi innymi wymaganymi należnościami na drodze postępowania sądowego.

dowód z innych wniosków dowodowych: wydruk umowy pożyczki § 10 k. 15v.

W dniu 15 kwietnia 2024 roku (...) sp. z o.o. w W., na podstawie zlecenia i pełnomocnictwa udzielonego przez powoda (...) sp. z o.o. z siedzibą w W., sporządził przedsądowe wezwanie do zapłaty adresowane do pozwanej K. K.. W treści wezwania wskazano, że kwota zadłużenia wynosi kwotę 2.325,75 złotych.

dowód z innych wniosków dowodowych: kserokopia przedsądowego wezwania do zapłaty k. 22.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo nie zasługiwało na uwzględnienie, mimo że strona pozwana – K. K., nie stawiła się na termin rozprawy, nie zajęła stanowiska w sprawie i nie wniosła o przeprowadzenie rozprawy pod jej nieobecność.

Zatem Sąd, na mocy art. 339 § 1 k.p.c., zobligowany był do wydania wyroku zaocznego. Należy jednak przy tym podkreślić, że wydając wyrok zaoczny Sąd przyjmuje za prawdziwe twierdzenia powoda o okolicznościach faktycznych przytoczonych w pozwie lub w pismach procesowych doręczonych pozwanemu przed rozprawą, chyba że budzą one uzasadnione wątpliwości albo zostały przytoczone w celu obejścia prawa. Niezależnie bowiem od ustalenia podstawy faktycznej Sąd jest zawsze zobowiązany rozważyć, czy żądanie pozwu jest zasadne w świetle norm prawa materialnego, w szczególności czy oświadczenia zawarte w uzasadnieniu pozwu należycie uzasadniają w całości żądania pozwu i czy uwzględnienie tych żądań nie narusza obowiązujących przepisów. Ma to o tyle istotne znaczenie, że negatywny wynik takiej analizy powoduje wydanie wyroku zaocznego oddalającego powództwa, gdyż w tym zakresie nie obowiązuje domniemanie z art. 339 § 2 kpc (por. wyroki Sądu Najwyższego z dnia 7 czerwca roku, 1972 roku, III CRN 30/72, 31 marca 1999 roku, I CKU 176/97, 6 czerwca 1997 roku, I CKU 87/97, 15 marca 1996 roku, I CRN 26/96, 15 września 1967 roku, III CRN 175/67, 18 lutego 1972 roku, III CRN 539/71, Legalis, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 7 czerwca 1972 roku, III CRN 30/72, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 2 kwietnia 1973, III CRN 59/73). Domniemanie to dotyczy bowiem wyłącznie strony faktycznej wyroku i nie obowiązuje w zakresie prawa materialnego, a nadto zastępuje jedynie postępowanie dowodowe. Dlatego też ten wyjątkowy przepis nie może być wykładany rozszerzająco. W konsekwencji Sąd zawsze jest zobowiązany rozważyć, czy w świetle przepisów obowiązującego prawa materialnego, twierdzenia powoda uzasadniają uwzględnienie żądań pozwu.

Sąd nie może również przyjąć za prawdziwe twierdzeń powoda, jeżeli budzą one wątpliwości. W sformułowaniu art. 339 § 2 k.p.c. mowa jest o przyjęciu za prawdziwe twierdzeń powoda, jeżeli „nie budzą one uzasadnionych wątpliwości co do zgodności z prawdziwym stanem rzeczy”. Uzasadnione wątpliwości mogą powstać w wypadku, kiedy twierdzenia powoda zawarte w pozwie odnośnie stanu faktycznego sprawy, są ze sobą sprzeczne, nie zawierają pełnego stanu faktycznego pozwalającego na rozstrzygnięcie sprawy, wskazują na brak legitymacji procesowej powoda lub pozwanego itp. (porównaj: komentarz do art. 339 k.p.c. pod redakcją Zieliński – system Legalis).

Ocena zgodności z prawdą twierdzeń powoda następuje na podstawie materiału procesowego znajdującego się w aktach sprawy. Nie budzi wątpliwości, że obowiązkiem strony powodowej jest dołączenie do pozwu dowodów, które umożliwią Sądowi weryfikacje twierdzeń pozwu pod kątem spełnienia przesłanek z art. 339 k.p.c. Z treści art. 3 k.p.c. wynika obowiązek stron i ich pełnomocników do przedstawiania dowodów istotnych w sprawie.

Zdaniem Sądu, z uwagi na lakoniczność treści uzasadnienia, brak było podstaw do ustalenia stanu faktycznego jedynie w oparciu o twierdzenia, które zostały zawarte w uzasadnieniu pozwu.

W przedmiotowej sprawie powód wywodził swoje roszczenie z umowy pożyczki zawartej w formie elektronicznej.

Zgodnie z treścią przepisu art. 720 k.c. przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości. W myśl natomiast art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 12 maja 2011 roku o kredycie konsumenckim (tekst jednolity: Dz. U. z 2018 roku, poz. 993) przez umowę o kredyt konsumencki rozumie się umowę o kredyt w wysokości nie większej niż 255 550 złotych albo równowartość tej kwoty w walucie innej niż waluta polska, który kredytodawca w zakresie swojej działalności udziela lub daje przyrzeczenie udzielenia konsumentowi. Zgodnie z przepisem ust. 2 za umowę o kredyt konsumencki uważa się w szczególności umowę pożyczki.

Umowa o kredyt konsumencki zawierana na odległość to taka umowa, która spełnia warunki przewidziane w art. 2 pkt 1 ustawy o prawach konsumenta. Jest to zatem umowa, jaką kredytodawca zawiera z konsumentem w ramach zorganizowanego systemu zawierania umów na odległość, bez jednoczesnej fizycznej obecności stron, z wyłącznym wykorzystaniem jednego lub większej liczby środków porozumiewania się na odległość do chwili zawarcia umowy włącznie.

Przepis art. 29 ust. 1 ustawy o kredycie konsumenckim określa wymogi formalne umowy o kredyt konsumencki. Umowa taka powinna być zawarta w formie pisemnej, chyba że odrębne przepisy przewidują inną szczególną formę. Z kolei art. 10 ust. 1 dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/48/WE z 23 kwietnia 2008 roku w sprawie umów o kredyt konsumencki oraz uchylającej dyrektywę Rady 87/102/EWG, zastrzega dla umowy kredytu zwykłą formę pisemną lub posłużenie się innym trwałym nośnikiem. Podkreślić przy tym należy, że art. 29 ust. 1 ustawy o kredycie konsumenckim ma charakter legi generali względem art. 720 § 2 k.c., który dla umowy pożyczki zastrzega formę dokumentową. Na gruncie zaś art. 77 2 k.c. do zachowania dokumentowej formy czynności prawnej wystarcza złożenie oświadczenia woli w postaci dokumentu, w sposób umożliwiający ustalenie osoby składającej oświadczenie. Nie ma zatem podstaw do uznawania, by wobec braku zawarcia umowy w formie pisemnej, miałaby ona być dotknięta nieważnością. Tym bardziej, że treść art. 74 § 1 k.c. wprost wyłącza zresztą rygor nieważności czynności prawnej, sankcjonując niedochowanie formy jedynie na gruncie reguł postępowania dowodowego.

Przy umowie pożyczki, głównymi świadczeniami stron są, po stronie pożyczkodawcy udostępnienie określonych środków finansowych do korzystania na określony okres czasu, a ze strony pożyczkobiorcy, zwrot tych środków. Umowa pożyczki została przy tym ukształtowania w kodeksie cywilnym w taki sposób, że co do zasady może być zarówno umową odpłatną, jak i nieodpłatną. W przypadku zawarcia przez strony odpłatnej umowy pożyczki, wynagrodzenie pożyczkodawcy winno być wyraźnie określone w umowie.

Z powyższego wynika zatem, że w procesie związanym z wykonaniem umowy pożyczki, powód jest zobowiązany udowodnić, że strony zawarły umowę tej kategorii, a także, że przeniósł na własność biorącego pożyczkę określoną w umowie ilości pieniędzy albo rzeczy oznaczonych co do gatunku. Biorący pożyczkę powinien zaś wykazać wykonanie swego świadczenia w postaci zwrotu tej samej ilości pieniędzy albo tej samej ilości rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości, przy czym obie strony są obowiązane wskazywać dowody dla stwierdzenia faktów, z których wywodzą skutki prawne.

Zgodnie z treścią przepisu art. 60 k.c. z zastrzeżeniem wyjątków w ustawie przewidzianych, wola osoby dokonującej czynności prawnej może być wyrażona przez każde zachowanie się tej osoby, które ujawnia jej wolę w sposób dostateczny, w tym również przez ujawnienie tej woli w postaci elektronicznej (oświadczenie woli). Zgodnie zaś z art. 61 §1 i § 2 oświadczenie woli, które ma być złożone innej osobie, jest złożone z chwilą, gdy doszło do niej w taki sposób, że mogła zapoznać się z jego treścią. Odwołanie takiego oświadczenia jest skuteczne, jeżeli doszło jednocześnie z tym oświadczeniem lub wcześniej (§1). Oświadczenie woli wyrażone w postaci elektronicznej jest złożone innej osobie z chwilą, gdy wprowadzono je do środka komunikacji elektronicznej w taki sposób, żeby osoba ta mogła zapoznać się z jego treścią (§2). Przepis ten wyraża zasadę swobody formy, wedle której wola osoby skierowana na wywołanie zamierzonego skutku prawnego związanego z dokonywaną czynnością prawną, może być uzewnętrzniona w każdy dowolny sposób, ujawniający ją tak, że staje się dostatecznie zrozumiała dla adresata. W konsekwencji ujawnienie woli osoby dokonującej czynności prawnej może nastąpić także w sposób dorozumiany, przez jakiekolwiek zachowanie się, uzewnętrzniające tę wolę w sposób obiektywnie zrozumiały, które wyraża wolę wywołania skutków prawnych, objętych treścią czynności prawnej. Złożenie oświadczenia może być zarówno jednostkową czynnością, jak i całym procesem zachowań podmiotu składającego to oświadczenie, o ile w oparciu o całokształt okoliczności można podmiotowi składającemu oświadczenie przypisać zamiar wywołania określonych skutków prawnych, czyli gdy zachowanie to niesie za sobą określony komunikat mający wywołać skutki prawne ( por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 22 lutego 2017r., sygn. akt IV CSK 179/16, Legalis 1587604). Przepis ten umożliwia zatem składanie oświadczeń woli skutkujących np. zawarciem umowy w formie elektronicznej. Aby jednak mówić, że doszło do czynności prawnej polegającej na zawarciu umowy konieczne jest w pierwszej kolejności ustalenie, że doszło do złożenia dwóch zgodnych oświadczeń woli, a następnie, że oświadczenia te były skuteczne. Czym innym jest bowiem ustalenie, że doszło do faktu złożenia oświadczenia woli, a czym innym ustalenie, że oświadczenie to było skuteczne. O fakcie złożenia oświadczenia woli decydują w szczególności okoliczności, czy składający oświadczenie w ogóle wyraził swoją wolę – w zasadzie w dowolnej formie, o ile forma ta w wystarczający sposób wolę tę ujawniła oraz czy oświadczenie to doszło do adresata w rozumieniu art. 61 § 2 k.c. Natomiast o skuteczności złożonego oświadczenia decydują w szczególności takie okoliczności, jak zdolność do czynności prawnych, forma czy należyte umocowanie.

Zgodnie z treścią art. 6 kc ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z faktu tego wywodzi określone dla siebie skutki prawne. Uregulowanie przepisu art. 6 k.c. stanowi bowiem o ciężarze dowodu w sensie materialnoprawnym i wskazuje, kogo obciążają skutki nieudowodnienia okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy. Podkreślić przy tym należy, że reguła dotycząca ciężaru dowodu nie może być rozumiana w ten sposób, że zawsze, bez względu na okoliczności sprawy, spoczywa on na stronie powodowej.

Zatem, zgodnie z rozkładem ciężaru dowodu wynikającym z przywołanego przepisu, powód jest zobowiązany do wykazania wszystkich okoliczności uzasadniających jego roszczenie tak co do zasady jak i wysokości. Pozwany zaś, który odmawia uczynienia zadość żądaniu powoda, obowiązany jest udowodnić fakty wskazujące na to, że uprawnienie żądającemu nie przysługuje. Przy czym spoczywający na pozwanym obowiązek dowiedzenia okoliczności wskazujących na wygaśnięcie zobowiązania nie może wyprzedzać ciążącego na powodzie obowiązku udowodnienia powództwa. Podkreślić jednakże należy, że art. 6 k.c. rozumiany być musi przede wszystkim w ten sposób, że strona, która nie przytoczyła wystarczających dowodów na poparcie swych twierdzeń ponosi ryzyko niekorzystnego dla siebie rozstrzygnięcia, o ile ciężar dowodu, co do tych okoliczności na niej spoczywał (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 20 grudnia 2006 roku, IV CSK 299/06). Obowiązek natomiast przedstawienia dowodów, zgodnie z przepisem art. 3 k.p.c. spoczywa na stronach. Nadto zgodnie z zasadą kontradyktoryjności, rządzącą procesem cywilnym, rzeczą sądu nie jest zarządzenie dochodzeń w celu uzupełnienia lub wyjaśnienia twierdzeń stron i wykrycia środków dowodowych pozwalających na ich udowodnienie, ani też sąd nie jest zobowiązany do przeprowadzenia z urzędu dowodów zmierzających do wyjaśnienia okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy (art. 232 k.p.c.).

Istotnym jest również, że ciężar dowodu pozostaje w ścisłym związku z problematyką procesową dowodów i spełnia przy tym dwie zasadnicze funkcje. Po pierwsze dynamizuje postępowanie dowodowe w systemie obowiązywania zasady sporności (kontradyktoryjności) w procesie, po drugie określa wynik merytoryczny sporu (sprawy) w sytuacji krytycznej, gdy strona nie udowodni faktów istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy (por. K. Piasecki, Kodeks cywilny. Księga pierwsza. Część ogólna. Komentarz, Zakamycze, 2003 r.). Oznacza to, że obowiązek wskazania dowodów potrzebnych dla rozstrzygnięcia sprawy, obciąża przede wszystkim strony (por. wyrok Sądu Najwyższego z 24 października 1996 roku, III CKN 6/96, OSNC 1997/3/29), ponieważ Sąd został wyposażony jedynie w uprawnienie, a nie obowiązek, dopuszczenia dalszych jeszcze, nie wskazanych przez żadną ze stron, dowodów, kierując się przy tym własną oceną, czy zebrany w sprawie materiał jest - czy też nie jest - dostateczny do jej rozstrzygnięcia (art. 316 § 1 in principio k.p.c.). Dlatego też Sąd powinien korzystać z przewidzianego w art. 232 zd. 2 k.p.c. uprawnienia powściągliwie i z umiarem, pamiętając, że taka inicjatywa należy przede wszystkim do samych stron i że cały rozpoznawany spór jest ich sprawą, a nie sądu. W szczególności, że zasada kontradyktoryjności winna być całkowicie zachowana wówczas, gdy strony korzystają z pomocy profesjonalnych pełnomocników.

W przedmiotowej sprawie powód celem wykazania zasadności i wysokości dochodzonego roszczenia przedłożył wydruk umowy pożyczki, formularz informacyjny kredytu konsumenckiego oraz lista transakcji i przedsądowe wezwanie do zapłaty.

Powyższe wydruki komputerowe nie zostały poświadczone za zgodność z oryginałem przez występującego w sprawie profesjonalnego pełnomocnika w osobie radcy prawnego. Niemniej jednak mogą one stanowić dowód w postępowaniu cywilnym, co wynika z przyjętej powszechnie wykładni przepisów art. 308 k.p.c. Wydruk komputerowy stanowi bowiem inny środek dowodowy, o którym mowa w art. 308 k.p.c., 309 k.p.c., gdyż wymieniony tam katalog ma charakter otwarty. Ponadto, zgodnie z przyjętą linią orzecznictwa, którą Sąd w niniejszym składzie w pełni podziela, powołane przez stronę dowody z określonych dokumentów załączonych do pozwu lub innego pisma procesowego w formie niepoświadczonych kserokopii wprawdzie nie stanowią dowodu z dokumentu, o którym mowa w art. 244 i 245 k.p.c., nie są jednak pozbawione mocy dowodowej, w rozumieniu art. 232 w zw. z art. 308 k.p.c. (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 25 listopada 2015 roku, IV CSK 52/15). Dlatego też Sąd nie znalazł podstaw do uwzględnienia wniosku pozwanego o zobowiązanie powoda, na podstawie art. 129 § 4 k.p.c., do złożenia oryginałów powyższych dokumentów.

Jednakże, w ocenie Sądu, zaoferowany przez stronę powodową materiał dowodowy sprawy nie dał podstawy do przyjęcia, że pozwana złożyła skuteczne oświadczenie woli w formie elektronicznej, skutkujące zawarciem umowy pożyczki, z której powód wywodził swoje roszczenie oraz że na własność strony pozwanej została przeniesiona wskazana w umowie. Złożone przez powoda dokumenty są bowiem dokumentami prywatnymi, a zatem ich moc dowodowa jest ograniczona.

Z przedłożonej natomiast do pozwu treści umowy pożyczki wraz z ogólnymi warunkami udzielania pożyczek oraz formularza informacyjnego, wynikają jedynie zasady udzielania pożyczek pożyczkobiorcom w ramach prowadzonej przez powoda działalności gospodarczej oraz dane pozwanej. Podkreślić przy tym należy, że jest to niepodpisana przez pozwana umowa pożyczki, natomiast powód nie zaoferował żadnego wiarygodnego materiału dowodowego, z którego w sposób nie budzący wątpliwości wynikałoby, że pozwana faktycznie złożyła jakiekolwiek oświadczenie prowadzące go zawarcia umowy pożyczki. Wątpliwości Sądu w tym zakresie powstały w związku z przedłożoną przez powoda listą transakcji, z której nie wynika czy dotyczyła ona tej konkretnej umowy pożyczki oraz aby było to pierwsze zobowiązanie pozwanej u powoda.

Istotnym jest również, że powód nie wykazał aby kwota wskazana w umowie została faktycznie udostępniona pozwanej do dyspozycji w wysokości wskazanej w umowie.

Należy przy tym zauważyć, że co do zasady nie budzi wątpliwości Sądu fakt, że zawieranie umów za pośrednictwem środków porozumiewania się na odległość jest dozwolone w obrocie prawnym. Jednakże strona będąca profesjonalistą, obowiązanym do podwyższonej staranności w obrocie prawnym, powinna być świadoma ograniczeń dowodowych wiążących się z taką formą zawarcia umowy i uzyskać, a następnie przedstawić dowody złożenia oświadczenia woli przez pożyczkobiorcę.

Wobec powyższego, skoro strona powodowa nie wykazała zasadności dochodzonego roszczenia, to Sąd oddalił powództwo w całości, o czym orzekł jak w sentencji wyroku.

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Malwina Milkowska
Podmiot udostępniający informację: Sąd Rejonowy w Człuchowie
Osoba, która wytworzyła informację:  Sędzia Sylwia Piasecka
Data wytworzenia informacji: