Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Człuchowie

UZASADNIENIE

Powód (...) Sp. z o.o. z siedzibą w O., reprezentowany przez radcę prawnego, w dniu 18 września 2024 roku wniósł o zasądzenie na swoją rzecz od pozwanego (...) S.A. kwoty 11.161 zł z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 18 listopada 2023 roku do dnia zapłaty, a także o zasądzenie kosztów procesu.

Powód uzasadniał, że w dniu 05 października 2023 roku doszło do kolizji, w wyniku której uszkodzony został należący do K. L. (1) pojazd marki M. (...) o numerach rejestracyjnych (...). Wskazywał, że sprawca szkody objęty był ochroną ubezpieczeniową OC u strony pozwanej. Wyjaśnił, że po kolizji pojazd został pozostawiony na parkingu. Podał, że w dniu 05 października 2023 roku K. L. (1) zawarł z powodem umowę najmu, która trwała do dnia 03 listopada 2023 roku. Powód wskazał, że dochodzi od pozwanego należności za czas trwania najmu pojazdu zastępczego od dnia 05 października 2023 roku do dnia 03 listopada 2023 roku oraz należności za parkowanie pojazdu. Powołał się na umowę cesji wierzytelności z dnia 03 listopada 2023 roku przenoszącą uprawnienia do dochodzenia roszczeń przez powoda w zakresie ww. należności. Powód argumentował, że wystawił w dniu 15 listopada 2023 roku fakturę VAT za najem pojazdu zastępczego na kwotę 13.350 zł brutto oraz fakturę VAT za parking uszkodzonego pojazdu na kwotę 1.845 zł brutto, łącznie 15.195 zł brutto. Podkreślał, że pozwany uznał roszczenie co do zasady i przelał na rachunek powoda kwotę 4.034 zł, na którą składają się kwoty: 3.542 zł tytułem zwrotu kosztów za najem pojazdu zastępczego oraz 492 zł tytułem zwrotu kosztów za parkowanie, a w związku z tym do zapłaty pozostała kwota 11.161 zł. Powód podkreślił, że z uwagi na zakwalifikowanie przez pozwanego szkody w pojeździe jako całkowitej, żądanie zwrotu kosztów najmu pojazdu zastępczego jest uzasadnione. Działania poszkodowanego w tym zakresie należy uznać za właściwe i nie można im zarzucić powodowania zwiększenia szkody, jakiej doznał wskutek kolizji. Poszkodowany zwrócił pojazd niezwłocznie po otrzymaniu odszkodowania z tytułu szkody całkowitej w pojeździe. Oświadczył, że na wypadek podnoszenia przez pozwanego okoliczności złożenia poszkodowanemu propozycji najmu pojazdu zastępczego za jego pośrednictwem powód kwestionuje twierdzenia pozwanego, jakoby mógł zorganizować poszkodowanemu pojazd zastępczy. Zdaniem powoda zorganizowanie pojazdu poszkodowanej przez pozwanego i współpracujące z nim rzekomo wypożyczalnie było niemożliwe. Powód zakwestionował także, że zorganizowany przez pozwanego najem pojazdu zastępczego miał być rzeczywiście opłacony we wskazanej przez niego stawce za dobę najmu. Zgodnie z twierdzeniami powoda stawki wskazywane w informacjach przesyłanych poszkodowanym są inne, niż stawki stosowane w faktycznym rozliczeniu pomiędzy pozwanym, a współpracującymi wypożyczalniami. Zdaniem powoda pozwany bezzasadnie zaniżył odszkodowanie za parking pojazdu. Powód wskazuje, iż stawki, które stosuje on za parking pojazdu mieszczą się w granicach stawek stosowanych na rynku lokalnym za tego rodzaju usługi. Wskazywał, że poszkodowany był zmuszony zabezpieczyć uszkodzony pojazd na parkingu strzeżonym.

Pozwany (...) S.A. z siedzibą w S. reprezentowana przez radcę prawnego, w odpowiedzi na pozew wniósł o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie kosztów procesu.

W uzasadnieniu pozwany wskazał, że powód wywodzi roszczenie ze zdarzenia ubezpieczeniowego w postaci wypadku komunikacyjnego z 5 października 2023 roku, a podstawą odpowiedzialności pozwanego jest umowa ubezpieczeniowa z tytułu odpowiedzialności cywilnej łącząca sprawcę wypadku z pozwanym. Zdaniem pozwanego, roszczenie objęte żądaniem pozwu jest pozbawione podstaw i powinno zostać oddalone. Pozwany w dniu zgłoszenia szkody poinformował powoda o możliwości zorganizowania przez niego bezgotówkowego wynajmu pojazdu zastępczego za określoną w informacji stawkę. Pozwany wskazał, że w przypadku samodzielnego wynajmu pojazdu zastępczego, pozwany zweryfikuje stawkę za dobę wynajmu pojazdu zastępczego do kwoty 253 zł brutto, gdyż dokładnie za taką kwotę zapewnia organizację pojazdu zastępczego. Pozwany podkreślił, że poszkodowany nie był zainteresowany propozycją pozwanego skoro jeszcze przed zgłoszeniem szkody najął pojazd zastępczy. Poszkodowany miał zatem możliwość wynajęcia pojazdu w niższej cenie, ale nie skorzystał z tej propozycji. Pozwany wskazał, że poszkodowany 05 października 2023 roku otrzymał informację, iż stawka za którą wynajmuje pojazd zastępczy jest wyższa niż ta, którą zapewnia pozwany. Poszkodowany nie renegocjował w oparciu o tę informację umowy z powodem, ani nie zrezygnował z tej mniej korzystnej umowy celem skorzystania przez dalszy okres czasu z oferty pozwanego. Pozwany podniósł, że poszkodowany ma obowiązek współdziałania w wykonaniu zobowiązania przez dłużnika, a przede wszystkim minimalizacji skutków powstałej szkody, czego w niniejszej sprawie poszkodowany zaniechał. Pozwany wskazał, że jednym z asystorów organizujących najem pojazdów zastępczych dla poszkodowanych likwidujących szkody u pozwanego jest (...) Sp. z.o.o. z siedzibą w W., podobnie jak pozostałe współpracujące z pozwanym podmioty, w cenie za dobę najmu pojazdu zapewnia m.in. takie usługi jak przygotowanie pojazdu do najmu, podstawienie i odbiór pojazdu, a także dopuszcza możliwość użytkowania pojazdu zastępczego poza granicami kraju. Współpracujące podmioty nie pobierają kaucji od najemców ani nie ograniczają najmu poprzez stosowanie limitu kilometrów. Pozwany podkreślił, że zapewnił poszkodowanemu możliwość skorzystania z najmu pojazdu zastępczego tożsamej klasy, co pojazd uszkodzony, za stawkę 253 zł brutto za dobę najmu, bez konieczności ponoszenia dodatkowych opłat, takich jak opłaty za obsługę klienta poza godzinami pracy biura, przygotowanie pojazdu do wynajmu, podstawienie i odbiór pojazdu od klienta, zgodnie z jego życzeniem. W przedmiocie czasu najmu, pozwany refunduje koszty najmu pojazdu, który obejmują zsumowane okresy cząstkowe, w tym okres od dnia powstania szkody do dnia jej zgłoszenia ubezpieczycielowi, o ile zgłoszenie nastąpiło bez nieuzasadnionej zwłoki. Za typowy, wystarczający okres uznaje się 3 dni – nie wymaga on uzasadnienia. Dalej ubezpieczyciel uwzględnia okres od dnia zgłoszenia szkody do dnia dokonania oględzin przez przedstawiciela ubezpieczyciela oraz otrzymania przez poszkodowanego informacji o zakwalifikowaniu szkody jako całkowitej. Pozwany, zgodnie z powyższym, zrefundował koszt najmu pojazdu uznając za zasadne 14 dni najmu. Pozwany podniósł, że jeżeli powód uważa za uzasadniony czas wynajmu pojazdu zastępczego okres 30 dni, to powinien wykazać tę okoliczność, czego nie uczynił. Pozwany podkreślił, że już 10 października 2023 roku poszkodowany otrzymał od pozwanego informację o nieopłacalności naprawy, w tym wycenę wartości pojazdu, z której wynikał brak ekonomicznego uzasadnienia przywrócenia pojazdu do stanu sprzed szkody. 10 października 2023 roku poszkodowany powinien zająć się sprzedażą wraku w celu uzyskania środków ze sprzedaży. Pozwany wydał decyzję 19 października 2023 roku, w związku z czym niezrozumiałym jest dla niego najmowanie pojazdu zastępczego do 03 listopada 2023 roku. Pozwany wskazał, że w praktyce orzeczniczej dotyczącej refundacji kosztów najmu pojazdu zastępczego przyjmuje się w przypadku szkody całkowitej, że okres najmu pojazdu zastępczego wynosi od dnia zgłoszenia szkody do dnia poinformowania poszkodowanego o wystąpieniu szkody całkowitej, a następnie dodatkowe 7-14 dni na zagospodarowanie wraku i zakup pojazdu analogicznego – nie dłużej jednak niż do daty wypłaty odszkodowania. Pozwany wskazał, że powód jest jednocześnie stroną umowy najmu i to od niego zależy koszt najmu. Zdaniem pozwanego, to powód winien wykazać, że najem był celowy i konieczny przez cały okres objęty wystawionym w sprawie rachunkiem. W przedmiocie kosztów parkowania pojazdu pozwany wskazał, ze roszczenie powoda jest zawyżone. Koszty, których dochodzi powód, nie są faktycznie poniesionymi kosztami, ale jedynie kosztami wykazanymi przez powoda, który z góry odkupił wierzytelność od poszkodowanego. Podstawą roszczenia powoda są dokumenty prywatne w postaci umowy najmu pojazdu zastępczego, faktury za usługę, a także umowy cesji wierzytelności. Dokumenty te zdaniem pozwanego nie mogą stanowić obiektywnego dowodu w sprawie.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 5 października 2023 roku pojazd marki M. (...) o numerze rejestracyjnym (...) został uszkodzony w wyniku kolizji drogowej, której sprawca ubezpieczony był z tytułu odpowiedzialności cywilnej u pozwanego (...) S.A. w siedzibą w S..

(bezsporne)

Współwłaścicielami pojazdu byli K. L. (1) oraz jego żona, A. L.. W chwili zdarzenia pojazdem kierowała córka K. L. (1). Do zdarzenia doszło w okolicach miejscowości B., w godzinach porannych. Samochód po kolizji nie był zdolny do jazdy.

(dowód: poświadczony za zgodność przez pełnomocnika występującego w sprawie odpis oświadczenia poszkodowanego dot. usługi najmu pojazdu zastępczego – k. 22, zeznania świadka K. L. (1) na rozprawie w dniu 17 kwietnia 2025 r. w okresie od 00:05:50 do 00:10:49)

K. L. (1) bezpośrednio po zdarzeniu pojechał na miejsce kolizji, wezwano policję. Następnie poszkodowany skontaktował się z powodem i tego samego dnia zabrano uszkodzony pojazd do siedziby firmy powoda. K. L. (1) udał się do zakładu powoda w celu podpisania niezbędnych dokumentów do prowadzenia przez stronę powodową postępowania likwidacyjnego w imieniu poszkodowanego. Poszkodowany ocenił, że jego uszkodzony pojazd będzie naprawiany.

(dowód: zeznania świadka K. L. (1) na rozprawie w dniu 17 kwietnia 2025 r. w okresie od 00:05:50 do 00:17:27)

Szkoda została zgłoszona przez pracownika powoda do pozwanego, zgłoszenie zarejestrowano pod numerem (...). Jako osobę do kontaktu wskazano J. K. – pracownika powoda, jako adres korespondencji wskazano: szkody@gembaauto.pl.

(dowód: protokół zgłoszenia szkody – k. 46-48)

Poszkodowany K. L. (1) zawarł z powodem umowę najmu z 5 października 2023 roku samochodu marki A. (...). Pojazd ten został wynajęty jako pojazd zastępczy uszkodzonego samochodu poszkodowanego marki M. (...) pozostawionego w serwisie (...) sp. z o.o. W umowie określono stawkę za każdą rozpoczętą dobę wynajmu na 390 zł netto. Zaznaczono też, że pojazd posiada ubezpieczenie (...) Casco i nie przewidziano udziału własnego w ewentualnej szkodzie, nie oznaczano limitu kilometrów i nie pobrano kaucji. Wskazano, że integralną częścią umowy jest protokół wydania i odbioru pojazdu. Zaznaczono, że zwrot wynajętego pojazdu w przypadku szkody całkowitej musi nastąpić po siedmiu dniach od wypłaty odszkodowania na konto poszkodowanego oraz, że zwrot pojazdu nastąpić musi w terminie 2 dni od wypowiedzenia umowy w przypadku rozwiązania umowy. Zaznaczono bowiem, że zarówno wynajmujący jak i najemca mogą wypowiedzieć umowę bez podania przyczyny za dwudniowym wypowiedzeniem. Jako integralną część umowy wskazano załączniki, w tym pełnomocnictwo i protokół wydania pojazdu.

(dowód: poświadczony za zgodność przez występującego jako pełnomocnika powoda radcę prawnego odpis umowy najmu - k.16)

Samochód A. (...) odebrany został przez poszkodowanego z zakładu powoda 5 października 2023 roku godzinie 14:50, a zwrócony również na terenie zakładu 3 listopada 2023 roku.

(dowód: poświadczony za zgodność przez występującego jako pełnomocnika powoda radcę prawnego odpis protokołu zdawczo-odbiorczego - k. 17)

Poszkodowany nie negocjował wynagrodzenia za najem, stawka wydawała mu się normalna i racjonalna, obojętne mu było skąd otrzyma auto zastępcze. Poszkodowany nie dowiadywał się o ofercie wynajmu samochodu zastępczego przez ubezpieczyciela. Firma (...) auto nie informowała właściciela uszkodzonego samochodu, że ubezpieczyciel oferuje inne auto zastępcze albo według innych stawek dziennych za wynajem. Wrak samochodu stał na parkingu należącym do powoda. Poszkodowany nie pytał powoda o to, jak długo wrak będzie stał na parkingu, gdyż było dla niego logiczne, że będzie tam stał aż do likwidacji szkody. Poszkodowany skalkulował, że przewiezienie samochodu lawetą będzie droższe niż koszty parkowania i że się jakoś dogadają. Ostatecznie poszkodowany nic nie płacił za parking.

(dowód: zeznania świadka K. L. (2) k.68 od 00:10:49 do 00:29:14).

W oświadczeniu dotyczącym usługi najmu pojazdu zastępczego poszkodowany wskazał, że ubezpieczyciel zaproponował mu telefonicznie najem pojazdu zastępczego z firmą współpracującą z ubezpieczycielem. W oświadczeniu podano stawkę dzienną najmu samochodu zastępczego bez wskazania czy jest to kwota netto czy brutto.

(dowód: oświadczenie poszkodowanego k.22).

W e-mailu z 5.10.2023 r. skierowanym do osoby zgłaszającej szkodę w imieniu poszkodowanego poinformowano, iż przypadku szkody częściowej proponują naprawę pojazdu w warsztacie współpracującym z E. Hestią oraz możliwość organizacji wynajmu samochodu zastępczego i pokrycie wszystkich kosztów. W załączeniu przesłano szczegółowe informacje dotyczące zasad organizacji wynajmu oraz przykładowe oferty współpracujących z nami wypożyczalni. Poinformowano, że w przypadku wynajmu z wypożyczalni niezależnej zastrzeżono prawo do weryfikacji stawek do poziomu gwarantowanego przez E. Hestię lub do poziomu wynikającego z odrębnych porozumień pisemnych pomiędzy E. Hestią a warsztatem z prośbą przekazanie tej informacji poszkodowanemu. W informacji o warunkach najmu określono możliwość organizacji pojazdu zastępczego i klasę samochodu oraz stawki brutto za dobę najmu.

(dowód: płyta z aktami szkody, e-mail (...) M..msg, e-mail (...) M..msg).

Pozwane towarzystwo ubezpieczeń w e-mailu z 10.10.2023 r. zaoferowano możliwość zakupu uszkodzonego pojazdu marki M. (...) za kwotę 17.000 zł z gwarancją odbioru pojazdu z miejsca jego postoju oraz zapłaty powyższej ceny.

(dowód: płyta z aktami szkody, e-mail (...).msg).

Pozwane towarzystwo w informacji z 10.10.2023 r. poinformowało o kalkulacji kosztów naprawy sporządzonej przez pozwanego, z której wynika, że ustalony koszt naprawy pojazdu przekraczałby jego wartość, z związku z tym szkoda została rozliczona jako całkowita.

(dowód: płyta z aktami szkody wiadomość e-mail (...) M..msg).

(...) Sp. z o.o. s.k., działając w porozumieniu z (...) Sp. z o.o. organizującą wynajem pojazdów zastępczych w imieniu i na rzecz poszkodowanych zgłaszających szkodę u pozwanego, oferowała wynajem pojazdu zastępczego klasy pojazdu poszkodowanego w kwocie 253 zł brutto. Cena obejmowała wszystkie dodatkowe usługi bezpośrednio związane z wynajmem pojazdu, pojazd posiadał aktualne ubezpieczenie OC i AC, kaucja nie była wymagana, a klient nie ponosił ewentualnych kosztów związanych z pokryciem udziału własnego w szkodach na pojeździe zastępczym. Ponadto, spółka zastrzegła możliwość ustalenia z klientem korzystniejszych warunków wynajmu.

(dowód: płyta z aktami szkody, e-mail (...) M..msg, e-mail (...) M..msg).

Spółka (...) sp. z o.o. oświadczyła, że w porozumieniu z (...) sp. z o.o. organizuje wynajem pojazdów zastępczych w imieniu na rzecz poszkodowanych zgłaszających szkodę w E. Hestii. W ramach uzgodnionych stawek usługa obejmuje wszystkie dodatkowe usługi bezpośrednio związane z wynajmem pojazdu, pojazdy posiadają aktualne ubezpieczenie OC i AC, kaucja nie jest wymagana, a klient nie ponosi ewentualnych kosztów związanych z pokryciem udziału własnego w szkodach na pojeździe zastępczym. Ponadto, spółka zastrzegła możliwość ustalenia z klientem korzystniejszych warunków wynajmu.

(dowód: kopia oświadczenia złożonego przez (...) sp. z o.o. sp. k. – k. 49-50, kopia oświadczenia złożonego przez (...) sp. z o.o. – k. 51)

15 listopada 2023 roku powód wystawił fakturę nr FS/80/11/2023 z tytułu wynajmu pojazdu zastępczego marki A. (...), wskazując jako nabywcę K. L. (1). W treści faktury wskazano jako jednostkę 30 dni, a jako cenę brutto 445 zł, stąd łączna wartość do zapłaty określona została na kwotę 13.350 zł.

(dowód: poświadczony za zgodność przez występującego jako pełnomocnika powoda radcę prawnego odpis faktury - k. 19)

15 listopada 2023 roku powód wystawił fakturę nr (...) z tytułu parkingu pojazdu uszkodzonego marki M. (...), wskazując jako nabywcę K. L. (1). W treści faktury wskazano jako jednostkę 30 dni, a jako cenę netto 50 zł, stąd łączna wartość do zapłaty określona została na kwotę 1.500 zł netto, a brutto 1.845 zł.

(dowód: poświadczony za zgodność przez występującego jako pełnomocnika powoda radcę prawnego odpis faktury - k. 20)

12.10.2023 r. przyznane zostało odszkodowanie w wysokości 21.480 zł. W dniu 17 listopada 2023 roku pozwany podjął decyzję o przyznaniu dopłaty do odszkodowania w wysokości 4.587,50 zł brutto, ustalonego w oparciu o faktury VAT. Przy ustalaniu wysokości dopłaty uwzględniono koszty holowania w kwocie 553,50 zł brutto oraz koszty wynajmu pojazdu zastępczego w kwocie 3.542 zł brutto (14 dni x 253 zł). Pozwany uzasadnił, że zasadny czas wynajmu to 14 dni, od dnia powstania szkody do dnia decyzji o rozliczeniu szkody jako całkowitej, plus 7 dni na zagospodarowanie pozostałości pojazdu. Stawka 253 zł za dobę to cena, za jaką ubezpieczyciel mógł zorganizować usługę.

(dowód: płyta z aktami szkody e-mail (...) M..msg, decyzja (...) M..msg, e-mail (...) M..msg).

Pozwany przy wypłacie odszkodowania uwzględnił koszty parkowania pojazdu w kwocie 492 zł, odpowiadające miesięcznemu abonamentowi.

(dowód: kopia decyzji pozwanego z 17 listopada 2023 roku – k. 24, decyzja w sprawie szkody na płycie CD – k. 52 e-mail (...) M..msg)

3 listopada 2023 roku K. L. (1) zawarł z G. (...) z.o.o w O. umowę przelewu wierzytelności. W treści umowy strony wskazały, że zawarły umowę zlecenia, na podstawie której cesjonariusz min. wynajmował auto zastępcze marki A. (...) oraz miejsce parkingowe. Na mocy umowy przelewu poszkodowany zbył posiadaną przez siebie wierzytelność wobec pozwanego z tytułu szkody w pojeździe marki M. (...), której elementem było wynagrodzenie za wynajem auta zastępczego w kwocie po weryfikacji 9.808 zł oraz wynajem miejsca parkingowego dla uszkodzonego auta po weryfikacji 1.353 zł. W zamian za przeniesienie wierzytelności nabywca zwolnił poszkodowaną z obowiązku uregulowania wynagrodzenia z tytułu niedopłaty za faktury (...).

(dowód: poświadczony za zgodność przez występującego jako pełnomocnika powoda radcę prawnego odpis umowy przelewu wierzytelności - k. 18)

Po uzyskaniu informacji o szkodzie całkowitej i wypłacie odszkodowania, poszkodowany 8.11.2023 r. zakupił nowe auto

(dowód: zeznania świadka K. L. (1) na rozprawie 17 kwietnia 2025 r. w okresie od 00:10:49 do 00:35:26, faktura nr (...) k.73)

Pozew w sprawie wniesiony został do Sądu Rejonowego w Człuchowie 18 września 2024 roku.

(dowód: odcisk stempla pocztowego na kopercie przesyłki zawierającej pozew- k. 23)

Sąd zważył co następuje:

Powództwo zasługuje na częściowe uwzględnienie.

Stosownie do art. 361 § 2 k.c., naprawienie szkody obejmuje straty, które poszkodowany poniósł oraz korzyści, które mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono.

Legitymacja czynna powoda wynika z art. 822 k.c. oraz z art. 509 § 1 i 2 k.c., jako że wierzytelność przysługująca poszkodowanemu została przelana na rzecz powoda.

Wynikająca z umowy cesji oznaczona wierzytelność zostaje przeniesiona na cesjonariusza dopiero z chwilą jej powstania, zatem skutek rozporządzający nie następuje w chwili zawarcia umowy cesji (wyrok SN z dnia 9 sierpnia 2005 r., IV CK 157/05, LEX nr 346081; wyż. wskazana uchwała SN z dnia 19 września 1997 r., III CZP 45/97; wyrok SN z dnia 26 września 2002 r., III CKN 346/01).

W przypadku zwrotu kosztów wynajmu pojazdu zastępczego sprawa ma się o tyle inaczej, że szkoda powstaje nie w momencie zaistnienia szkody, lecz dopiero wówczas, gdy poszkodowany koszty te już poniesie.

Zgodnie z uchwałą Sądu Najwyższego z dnia 17 listopada 2011 r. III CZP 5/11 (OSNC 2012/3/28, LEX nr 1011468, Biul.SN 2011/11/5, G.Prawna 2011/223/11) odpowiedzialność ubezpieczyciela z tytułu umowy obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych za uszkodzenie albo zniszczenie pojazdu mechanicznego niesłużącego do prowadzenia działalności gospodarczej obejmuje celowe i ekonomicznie uzasadnione wydatki na najem pojazdu zastępczego; nie jest ona uzależniona od niemożności korzystania przez poszkodowanego z komunikacji zbiorowej. Jednakże Sąd Najwyższy wykluczył, by szkodę majątkową stanowiła sama utrata możliwości korzystania z pojazdu. Fakt braku możliwości korzystania z pojazdu mechanicznego może być źródłem szkody o charakterze majątkowym wówczas, gdy spowoduje po stronie poszkodowanego poniesienie kosztów najmu pojazdu zastępczego. Są to bowiem wydatki poniesione w następstwie zdarzenia szkodzącego, które by nie powstały bez tego zdarzenia, prowadzące do powypadkowego zmniejszenia majątku poszkodowanego, czyli straty (por. uchwałę SN z dnia 22 listopada 2013 r. III CZP 76/13 lex nr 1392609). Warunkiem sine qua non wskazanej odpowiedzialności jest rzeczywiste poniesienie wydatków na taki najem.

Strona pozwana nie kwestionowała potrzeby korzystania przez poszkodowaną z pojazdu zastępczego. Jej zastrzeżenia dotyczyły stawki czynszu, w oparciu o którą powód wyliczył przypadającą mu należność i ilości dni korzystania z samochodu zastępczego oraz wysokość opłaty za parkowanie uszkodzonego pojazdu, wskazując że jest zawyżona.

Wyrównaniu podlegają jedynie ekonomicznie uzasadnione wydatki na najem pojazdu zastępczego (por. uchwałę SN z 17 listopada 2011 r., III CZP 5/11). W tej kategorii mieszczą się rzeczywiście poniesione koszty na najem auta o tych samych lub zbliżonych parametrach, co uszkodzony samochód (w związku z szeregowaniem samochodów według ich typów, wyznacznikiem w tym zakresie jest sklasyfikowanie obu pojazdów w tym samym segmencie), choćby nawet były wyższe, niż skalkulowane według średnich stawek obowiązujących na rynku lokalnym (por. uchwałę SN z 13 czerwca 2003 r., III CZP 32/03); ze względu na to, że odszkodowanie nie powinno stanowić źródła przysporzenia, w przypadku najmu auta o wyższym standardzie, rekompensacie nie podlega różnica pomiędzy przewidzianym dla niego czynszem najmu a czynszem właściwym dla auta podobnego do uszkodzonego.

Złożenie oferty zorganizowania najmu i nieskorzystanie z niej przez poszkodowanego bez uzasadnionej podstawy powoduje, że takie postępowanie jest traktowane jako przyczynianie się do powiększania szkody. Ciężar dowodu wykazania, że oferta była złożona i do poszkodowanego dotarła, obciąża ubezpieczyciela.

Pozwany wykazał fakt złożenia w dniu 5.10.2023 r. w mailowym potwierdzeniu zgłoszenia szkody, na adres wskazany przez zgłaszającego szkodę, oferty dotyczącej możliwości zorganizowania bezgotówkowego wynajmu pojazdu zastępczego, podając w przesłanej informacji przykładowe stawki w poszczególnych klasach pojazdów.

Pozwana wskazała, że w przypadku dowolnego wyboru firmy wynajmującej pojazd zastępczy ubezpieczyciel dokona weryfikacji kosztów najmu a zwrotowi podlegają jedynie uzasadnione koszty wynajmu pojazdu zastępczego. Ubezpieczyciel wskazał tabelę z segmentem pojazdu, przykładowym modelem i stawką brutto za dobę najmu.

Zdaniem sądu poszkodowany miał prawo skorzystać z najmu pojazdu zastępczego z wybranej przez siebie wypożyczalni. Niemniej jednak okoliczność ta nie powinna obciążać ubezpieczyciela, który proponował poszkodowanemu bezpłatny najem za swoim pośrednictwem. Strony umowy najmu powinny dostosować w takiej sytuacji stawkę najmu do stawek akceptowalnych przez pozwanego, za które sam taki najem mógłby zorganizować poszkodowanemu.

Jak wskazał Sąd Najwyższy w uchwale z 25 sierpnia 2017 r. (sygn. akt III CZP 20/17, Legalis nr 1651540), wydatki na najem pojazdu zastępczego poniesione przez poszkodowanego, przekraczające koszty zaproponowanego przez ubezpieczyciela skorzystania z takiego pojazdu są objęte odpowiedzialnością z tytułu umowy obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych, jeżeli ich poniesienie było celowe i ekonomicznie uzasadnione (porównaj też: wyrok Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z 30.05.2019 r. I ACa 830/18).

Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 10.07.2008 r. w sprawie III CZP 62/08 wskazał, że pojęcie strat jakie poszkodowany poniósł obejmuje także niezaspokojone przez poszkodowanego, wymagalne zobowiązanie na rzecz osoby trzeciej.

Poszkodowany musi wykazać, że faktycznie skorzystał z pojazdu zastępczego. Tak więc dochodzenie zwrotu kosztów najmu pojazdu zastępczego nie jest uzależnione od faktycznego opłacenia kosztów najmu pojazdu zastępczego, ale od wykazania uszczerbku w majątku w związku z korzystaniem z pojazdu zastępczego. Uszczerbek w majątku w związku z korzystaniem z pojazdu zastępczego powstaje zaś nie tylko w sytuacji opłacenia faktury za najem tego pojazdu, ale także wówczas kiedy jedynie została wystawiona ta faktura, bowiem w tej sytuacji w majątku powstają pasywa.

Powód przedkładając fakturę za najem pojazdu zastępczego udowadnia, że w jego majątku powstał uszczerbek w związku z korzystaniem z pojazdu zastępczego przez poszkodowanego.

Wydatki ekonomicznie uzasadnione to wydatki na najem pojazdu zasadniczo o podobnej klasie do pojazdu uszkodzonego lub zniszczonego, poniesione w oparciu o stawki czynszu najmu, które obowiązują na danym rynku lokalnym (ceny rynkowe za tego typu usługi) i w czasie naprawy pojazdu mechanicznego lub do czasu nabycia nowego pojazdu.

Powód w trakcie procesu złożył wniosek o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego na okoliczność ustalenia średniego dobowego kosztu wynajmu pojazdu zastępczego w rejonie w którym zamieszkiwał poszkodowany, parkowania i holowania.

Strona pozwana wniosła o oddalenie wniosku o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego, nie kwestionując, że stawka zaproponowana przez wynajmującego występuje na rynku lokalnym.

Ocena okoliczności najmu pojazdu zastępczego, w tym nieskorzystania z najmu w wypożyczalni współpracującej z ubezpieczycielem nie nosi charakteru generalnego i każdorazowo podlega indywidualnej ocenie.

Powód przedłożył do akt umowę najmu samochodu zastępczego z 5.10.2023 r.

W ocenie sądu w przedmiotowej sprawie powód nie wykazał by wydatki na najem pojazdu zastępczego, przewyższające koszty zaproponowane przez ubezpieczyciela, były celowe i ekonomicznie uzasadnione, po poinformowaniu 5.10.2023 r. przez ubezpieczyciela w mailowym potwierdzeniu zgłoszenia szkody, na adres wskazany przez zgłaszającego, o możliwości zorganizowania bezgotówkowego wynajmu pojazdu zastępczego, podając w przesłanej informacji przykładowe stawki w poszczególnych klasach pojazdów. Pozwana wskazała, że w przypadku samodzielnego wynajmu pojazdu zastępczego stawka za dobę wynajmu będzie zweryfikowana.

Powód nie wykazał natomiast, iż strona pozwana nie zaproponowała poszkodowanemu wynajmu bezgotówkowego pojazdu zastępczego, by proponowała samochód niższej klasy lub by ze względów logistycznych lub ekonomicznych nie było możliwe wynajęcie samochodu zastępczego, na warunkach zaproponowanych przez ubezpieczyciela.

Strona pozwana przyznała, iż przyjęła za zasadny czas najmu pojazdu zastępczego obejmujący 14 dni razy 253 zł brutto tj. 5.10.2023 r. od dnia zgłoszenia szkody do 19.10.2023 r. do dnia decyzji o szkodzie całkowitej, razem 3542 zł, koszt holowania, załadunku i rozładunku pojazdu w wysokości 553 zł oraz abonament z parkowanie uszkodzonego samochodu w kwocie 492 zł .

W ocenie sądu, wobec poinformowania tego samego dnia co zgłoszenie szkody przez ubezpieczyciela o możliwości zorganizowania bezgotówkowego najmu pojazdu zastępczego i weryfikacji stawek do wskazanych w tabeli, w przypadku wyboru innego wynajmującego oraz nielojalnego braku poinformowania przez pełnomocnika poszkodowanego w postępowaniu likwidacyjnym, właściciela uszkodzonego pojazdu o powyższym, należy za uzasadnioną przyjąć stawkę wskazaną przez pozwanego w tabeli, w wysokości 253 zł brutto za dobę.

Natomiast zdaniem sądu nie zasługuje na aprobatę określenie przez pozwanego ubezpieczyciela okresu najmu od dnia szkody tylko do dnia samej decyzji o wysokości odszkodowania.

Bowiem poszkodowany może zasadnie uzależniać zakup innego samochodu, dopiero od decyzji jaką otrzyma kwotę odszkodowania i kalkulacji jakie będą jego możliwości finansowe na zakup nowego samochodu i dopiero od dnia decyzji o wysokości odszkodowania, może podejmować decyzje co do zakupu innego samochodu.

Mając na względzie, że decyzja o wyborze i zakupie jest poważna, w aktualnych warunkach na lokalnym rynku motoryzacyjnym dodatkowy 7 termin na zakup samochodu jest minimalnym okresem pozwalającym na wybór, sprawdzenie i zakup samochodu.

Zatem zasadne jest powództwo za dodatkowe 7 dni najmu samochodu zastępczego według stawki określonej przez ubezpieczyciela 253 zł brutto za dobę tj. łącznie kwoty 1771 zł. Należy wziąć też pod uwagę okoliczność, iż poszkodowany już od dnia decyzji o uznaniu szkody za całkowitą tj. od 10.10.2023 r., winien wstępnie poszukiwać innego pojazdu.

Nie zasługuje na aprobatę korzystanie z samochodu zastępczego aż do 3.11.2023 r. czyli jeszcze przez kolejne osiem dni licząc od 27.10.2023 r. do 3.11.2023 r. co jest sprzeczne z zasadą dążenia do ograniczenia wysokości szkody.

W zakresie roszczenia z tytułu parkowania uszkodzonego pojazdu, to zdaniem sądu zasadny jest okres od dnia wystąpienia szkody do dnia realnej możliwości sprzedaży uszkodzonego pojazdu tj. 17.10.2023 r., czyli 7 dni po dowiedzeniu się przez właściciela pojazdu o szkodzie całkowitej 10.10.2023 r. i ofercie zakupu wraku samochodu 10.10.2023 r. Zatem należało przyjąć zasadność kosztów parkowania za 12 dni a nie 30 dni.

Istotne jest, iż strona pozwana oferowała pomoc w zbyciu samochodu powypadkowego na już w e-mailu z 10.10.2023 r. zaoferowano możliwość zakupu uszkodzonego pojazdu marki M. (...) za kwotę 17.000 zł z gwarancją odbioru pojazdu z miejsca jego postoju oraz zapłaty powyższej ceny.

Abonament za parkowanie wypłacony przez stronę pozwaną w ocenie sądu pokrywa realne koszty parkowania wraku.

Powszechnie na lokalnym rynku doba w płatnych miejskich strefach parkowania nie przekracza 30 zł za dobę, w przypadku dłużnego okresu parowania na parkingach strzeżonych w zależności od lokalizacji parkingu abonament waha się od 200 do 400 zł za miesiąc. Nawet na parkingach przy lokalnym lotnisku można znaleźć oferty za tydzień parkowania poniżej 100 zł, co za cztery tygodnie daje też kwotę około 400 zł, szczególnie poza okresem wakacyjnym.

Sąd podziela stanowisko pełnomocnika strony pozwanej, że przyjęta przez powoda stawka 50 zł za dobę jest zawyżona, tym bardziej, iż parking powodowej spółki, jest położony na ternie wsi, w miejscu warsztatu. Również zawyżona jest ilość aż 30 dni parowania, bowiem realnie po upływie siedmiu dni od przedstawienia oferty zakupu warku, właściciel mógł odsprzedać samochód powypadkowy składającemu ofertę lub w tym czasie sprzedać innemu podmiotowi.

Co więcej powód nie przedłożył do akt umowy na parkowanie przedmiotowego pojazdu z uzgodnioną przez strony stawką dzienną. Zaś sam poszkodowany zeznał, iż takiej umowy nawet ustnej nie zawierał i nie ustalono stawki za parkowanie.

Mając na uwadze powyższe na podstawie art. 509 k.c. w zw. z art. 361 k.c. i art. 822 k.c. zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 1771 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od 18.11.2023 r. do dnia zapłaty i na podstawie art. 362 k.c. oddalił powództwo w pozostałym zakresie.

O kosztach procesu sąd orzekł na podstawie przepisu art. 98 k.p.c. mając na uwadze, iż powodowa spółka wygrywa powództwo w 15,87 % zaś przegrywa w 84,13 % . Na koszty procesu strony powodowej składa się opłata od pozwu w wysokości 750 zł , opłata skarbowa od pełnomocnictw 34 zł i wynagrodzenie pełnomocnika 3600 zł łącznie 4384 zł minus 84,13 % daje kwotę 695,74 zł . Koszty należne stronie pozwanej to wynagrodzenie pełnomocnika 3600 zł minus 15,87 % to 3028,68 zł , po odjęciu kwoty 695,74 zł należnej stronie powodowej, sąd zsądził od powodowej spółki na rzecz strony pozwanej kwotę 2332,94 zł tytułem kosztów procesu wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się niniejszego wyroku do dnia zapłaty.

Z.

1. odnotować

2. odpis wyroku z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikowi strony powodowej

za pośrednictwem portalu informacyjnego

3. przedłożyć z apelacją , najdalej za 21 dni od wykonania.

Człuchów, 7 lipca 2025 r.