Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Człuchowie

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 23 grudnia 2024 roku

Sąd Rejonowy w Człuchowie I Wydział Cywilny w składzie:

Przewodniczący:	Sędzia Anna Wołujewicz
Protokolant:	p.o. protokolanta sądowego Alicja Sas

po rozpoznaniu w dniu 11 grudnia 2024 roku w Człuchowie

na rozprawie

sprawy z powództwa (...) z siedzibą w (...)

przeciwko małol. (...)

o zapłatę

oddala powództwo

Sygn. akt I C 396/24

UZASADNIENIE

Powód (...) z siedzibą w (...) (dawniej (...)), reprezentowany przez pełnomocnika zawodowego, wniósł przeciwko mał. pozwanemu (...) pozew o zapłatę kwoty 49.006,94 zł, na którą składały się:

-należności główna z tytułu niespłaconego kapitału w kwocie 33.863,18 zł - z odsetkami umownymi w wysokości odsetek maksymalnych za opóźnienie od dnia wniesienia pozwu w elektronicznym postępowaniu upominawczym do dnia zapłaty,

-niespłacone odsetki umowne za okres korzystania z kapitału naliczone według stopy procentowej w wysokości 9,19 % od dnia 24 lipca 2020 roku do dnia 10 lipca 2023 roku tj. ostatniego dnia obowiązywania umowy w kwocie 5.989,35 zł - z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia wniesienia pozwu w elektronicznym postępowaniu upominawczym do dnia za płaty,

-niespłacone odsetki karne za opóźnienie w kwocie 8.986,41 zł - z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia wniesienia pozwu w elektronicznym postępowaniu upominawczym do dnia za płaty,

- koszty, opłaty i prowizje w wysokości: 168 zł,

oraz o zasądzenie kosztów procesu.

W uzasadnianiu pozwu wskazano, że powodowi przysługuje wymagalna wierzytelność pieniężna powstała na tle realizacji umowy kredytu konsumpcyjnego gotówkowego nr (...) z dnia 28 marca 2019 r. , jaką powód zawarł ze zmarłym w dniu 1 lipca 2020 r. (...). Powód wyjaśnił, że pozwany (...) nabył spadek po zmarłym (...), a spadek odziedziczył na podstawie ustawy z dobrodziejstwem inwentarza. Z uwagi na zaprzestanie spłacania zadłużenia przez pozwanego pismem skierowanym pod ostatni znany adres pozwanego powód wezwał pozwanego do zapłaty, wobec czego podjął działania upominawcze, w tym rozumiane jako poinformowanie o możliwości złożenia wniosku o restrukturyzację zadłużenia (art. 75c ust. 2 Prawa bankowego). Wobec braku zaspokajania należności służących powodowi powód wypowiedział pozwanemu umowę kredytu z zachowaniem okresu wypowiedzenia, kierując korespondencję pod ostatni znany jego adres. Zdaniem powoda umowa uległa rozwiązaniu, a należności wynikające z umowy stały się w całości wymagalne w dniu 11 lipca 2023 roku.

Powód wskazał, że celem potwierdzenia wysokości zadłużenia pozwanego przedstawił wyciąg z ksiąg bankowych, wskazujący wysokość zobowiązań na kwotę 49.006,94 zł.

Przedstawiciel ustawowy małoletniego pozwanego w odpowiedzi na pozew wniósł o oddalenie powództwa. Przyznał, że pozwany jest jedynym synem zmarłego (...), jednak dziedziczenie nastąpiło z dobrodziejstwem inwentarza, co oznacza, że odpowiedzialność spadkobiercy ogranicza się do wartości czynnej spadku. Wyjaśniła, że został sporządzony spis inwentarza. Podkreślała, że pozwany po ojcu nie odziedziczył żadnego majątku, a w spadku pozostały jedynie wysokie zobowiązania kredytowe. Ponadto powód nie wykazał czy środki zostały przekazane spadkodawcy i w jakiej wysokości oraz czy przez okres kredytowania zmarły spłacał zadłużenie i w jakich kwotach, dlatego jej zdaniem powód nie wykazał roszczenia co do zasady jak i wysokości. Ponadto w wezwaniu do zapłaty powód nie podał zadłużenia na dzień śmierci spadkodawcy, ani też nie ustosunkował się do pisma matki pozwanego w którym odpowiadała na wezwanie do zapłaty. Zakwestionowano tez wartość odsetek i wskazano, że w umowie były klauzule abuzywne.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Ojciec pozwanego (...) (...) zawarł w dniu 27 marca 2019 r. z (...) z siedzibą w (...) umowę kredytu konsumpcyjnego gotówkowego o numerze (...). Na jej podstawie bank udzielił ww. na 72 miesiące kredyt w kwocie 40.644,90 zł na sfinansowanie potrzeb konsumpcyjnych kredytobiorcy, prowizji bankowej za udzielenie kredytu, składki ubezpieczeniowej z tytułu ubezpieczenia.

W § 9 umowy przewidziano, że bank jest upoważniony do rozwiązania umowy z zachowaniem 30-dniowego okresu wypowiedzenia min. w przypadku opóźnienia kredytobiorcy z zapłatą pełnej raty wynikającej z harmonogramu spłat za co najmniej jeden okres płatności, pod warunkiem wezwania kredytobiorcy przez bank do zapłaty zaległości w terminie nie krótszym niż 14 dni roboczych i braku spłaty zaległości w odpowiedzi na to wezwanie we wskazanym przez bank terminie.

bezsporne, ponadto kopi umowy k. 44-62,kopia wniosku k 63-75

W dniu 1 lipca 2020 r. zmarł (...). Postanowieniem z dnia 15 grudnia 2021 r. Sąd Rejonowy w Człuchowie w sprawie I Ns 426/21 stwierdził, że spadek po nim na podstawie ustawy nabył jego syn mał. pozwany (...), z tym że nabycie spadku nastąpiło z dobrodziejstwem inwentarza.

bezsporne, ponadto dowód: kopia postanowienia k 76

W dniu 29 września 2020 roku powód wystawił wezwanie do zapłaty dla (...). W treści wezwania wskazano, że w związku z powstaniem zaległości w spłacie kredytu bank wzywa pod rygorem wypowiedzenia umowy do uregulowania na rachunek w terminie 14 dni roboczych od daty doręczenia wezwania zaległości w kwocie 2073,73 zł.

Bank poinformował również o możliwości złożenia w terminie 14 dni roboczych od dnia otrzymania wezwania, wniosku o restrukturyzację zadłużenia, dołączono formularz wniosku o restrukturyzację zadłużenia

bezsporne ponadto dowód: kopia wezwania o zapłatę wraz formularzem wniosku o restrukturyzację k. 77- 79, kopia potwierdzenia nadania k. 80

W dniu 16 maja 2023 roku powód wystawił oświadczenie banku o wypowiedzeniu ww. umowy adresowane do mał. Pozwanego (...). W treści oświadczenie wskazana, że z powodu zaległości na umowie kredytu powód wypowiada umowę przedmiotowego kredytu z zachowaniem okresu wypowiedzenia, który wynosi 30 dni.

Poinformowano, ze w następnym dniu po upływie okresu wypowiedzenia całość środków kredytowych wraz z odsetkami i kosztami staje się wymagalna i podlega natychmiastowemu zwrotowi na rachunek umowy. Wskazano, że bank rozważy możliwość cofnięcia oświadczenia o wypowiedzeniu w przypadku uregulowania w okresie wypowiedzenia całej zaległości razem z bieżącymi ratami.

Przedstawiciel ustawowy mał. pozwanego odebrał ww. oświadczenie w dniu 23 maja 2023 r.

bezsporne, ponadto dowód: kopia oświadczenie banku o wypowiedzeniu k. 82 kopia potwierdzenie odbioru k. 84v

Sąd zważył co następuje:

Powództwo w ocenie Sądu nie zasługuje na uwzględnienie. W przedmiotowej sprawie bezspornym jest, że (...) w trakcie trwania umowy pożyczki zmarł, nie spłacając w całości swojego zobowiązania.

Zgodnie z treścią art. 922 § 1 k.c. prawa i obowiązki zmarłego przechodzą z chwilą jego śmierci na jedną lub kilka osób. Oznacza to więc, że wejście w ogół praw i obowiązków majątkowych spadkodawcy powoduje między innymi, że spadkobierca ponosi odpowiedzialność za zobowiązania, których podmiotem był zmarły. Zobowiązania te określane są jako długi spadkowe. Bezsporne jest, że pozwany nabył spadek w całości z dobrodziejstwem inwentarza i jest jedynym spadkobiercą (...).

Zgodnie z treścią cytowanego powyżej przepisu na spadkobiercę przeszły prawa i obowiązki wynikające ze stosunków zobowiązaniowych, których podmiotem był spadkodawca. W związku z powyższym za ewentualny dług wynikający z umowy zawartej pomiędzy powodem a (...) odpowiada niewątpliwie pozwany.

Powód uzasadniając roszczenie w przedmiotowej sprawie powołał się na rozwiązanie umowy, która łączyła go ze spadkodawcą pozwanego. Zgodnie z postanowieniami umowy kredytu gotówkowego, kredyt był rozłożony na 72 miesięcznych rat i jej koniec przypadał na dzień 24 marca 2025 r. Pozew został wniesiony w niniejszej sprawie poprzez nadanie go na poczcie w dniu 23 września 2024 r., a więc umowa w dacie wniesienia pozwu jeszcze trwała, ponieważ strona powodowa nie udowodniła zgodnie z art. 6 k.c., by umowę zgodnie z § 9 ust. 1a skutecznie wypowiedziała. Strona powodowa nie uczyniła zadość i nie przedstawiła dokumentu w postaci potwierdzenia odbioru wezwania do zapłaty (podjęcie działań upominawczych), który potwierdzałby, iż to oświadczenie zostało doręczone przedstawicielowi mał. pozwanego. Strona powodowa w uzasadnieniu pozwu wskazała, że wobec braku zaspokajania należności, powód wezwał pozwanego do zapłaty wobec czego podjął działania upominawcze w tym rozumiane jako poinformowanie o możliwości złożenia wniosku o restrukturyzację zadłużenia (art. 75c ust. 2 Prawa bankowego, kierując korespondencję pod ostatni znany adres pozwanego. Wprawdzie powód dołączył wezwanie z dnia 29 września 2020 r. wraz z dowodem nadania w dniu 2 października 2020r. w placówce pocztowej (dowód: kopia wezwania k. 77, kopia nadania k. 80), jednakże zaadresowane ono było do nieżyjącego już (...) i na jego adres wysłane. Brak jest jakiegokolwiek dowodu aby takie wezwanie zostało wysłane do pozwanego jak wskazano w pozwie.

Podkreślić należy, że zgodnie z treścią § 9 umowy bank był upoważniony do rozwiązania umowy z zachowaniem 30-dniowego okresu wypowiedzenia min. w przypadku opóźnienia kredytobiorcy z zapłatą pełnej raty wynikającej z harmonogramu spłat za co najmniej jeden okres płatności, pod warunkiem wezwania kredytobiorcy przez bank do zapłaty zaległości w terminie nie krótszym niż 14 dni roboczych i braku spłaty zaległości w odpowiedzi na to wezwanie we wskazanym przez bank terminie. W związku z powyższym w celu skutecznego wypowiedzenia umowy konieczne było wcześniejsze wezwanie do zapłaty.

Nie budzi wątpliwości, że powód zawarł z (...) umowę kredytu konsumenckiego (art. 3 ust. 2u pkt. 1 ustawy o kredycie konsumenckim). Na mocy art. 78a ustawy prawo bankowe do przedmiotowej umowy zastosowanie będą miały przepisy prawa bankowego. Zgodnie z art. 75 ust. 1 i 2 prawa bankowego, który ma zastosowanie do umowy łączącej strony, bank może wypowiedzieć umowę kredytu, gdy kredytobiorca nie dotrzymuje warunków udzielonego kredytu, a termin wypowiedzenia nie może być krótszy niż 30 dni. Jednocześnie art. 75c. ust. 2 prawa bankowego, jeżeli kredytobiorca opóźnia się ze spłatą zobowiązania z tytułu udzielonego kredytu, bank wzywa go do dokonania spłaty, wyznaczając termin nie krótszy niż 14 dni roboczych, informując jednocześnie w wezwaniu o możliwości złożenia w terminie 14 dni roboczych od dnia otrzymania wezwania, wniosku o restrukturyzację zadłużenia.

Przedmiotowa umowa w § 9 reguluje kwestię rozwiązania (wypowiedzenia) umowy zgodnie z ww. przepisami.

W związku z powyższym warunkiem prawidłowego wypowiedzenia umowy było uprzednie skierowanie do kredytobiorcy dokumentu wezwania do zapłaty z wyznaczeniem terminu czternastodniowego i jednoczesnym pouczeniem co do możliwości restrukturyzacji pożyczki. Powód powołał się w pozwie, że z uwagi na zadłużenie pożyczkobiorcy dokonał wezwania pozwanego do zapłat, a następnie wypowiedzenia pozwanemu umowy przy zachowaniu 30-dniowego okresu wypowiedzenia. Z dowodów przedłożonych przez powoda wynika, że wezwanie do zapłaty opisane w pozwie zostało skierowane i wysłane do nieżyjącego już (...). W związku z powyższym nie można uznać, że to pozwany został wezwany do zapłaty, a tym samym, wypowiedzenie doręczone pozwanemu, nie mogło być uznane za skuteczne, albowiem naruszono przez bank art. 75c ustawy prawo bankowe oraz § 9 umowy. Powyższą okoliczność Sąd miał obowiązek uwzględnić z urzędu. Nie budzi wątpliwości, że zgodnie z ww. przepisem jak i umową w celu skutecznego wypowiedzenia umowy powód miał obowiązek najpierw doręczyć wezwanie w trybie art. 75c ust. 1 i 2 prawa bankowego i po upływie terminu nie krótszego niż 14 dni roboczych, i pod warunkiem niezłożenia przez kredytobiorcę wniosku o restrukturyzację bank mógł dopiero złożyć oświadczenie woli w przedmiocie wypowiedzenia umowy. W ocenie Sądu brak spełnienia ww. przesłanek powoduje, że czynność prawna banku polegająca na wypowiedzeniu umowy jest nieważna ( art. 58 § 1 k.c.). Z uwagi na fakt, że powód przed wypowiedzeniem umowy nie wezwał pozwanego do zapłaty i nie pouczył go o prawie złożenia wniosku o restrukturyzację, w związku z czym nie mógł skutecznie wypowiedzieć umowy. Nie budzi wątpliwości, z obowiązek zawarty w art. 75c ww. ustawy dotyczący wezwania kredytobiorcy do zapłaty i poinformowania o możliwości złożenia wniosku o restrukturyzację nie może być pomijany.

Brak skutecznego wypowiedzenia umowy powoduje, że strony nadal wiąże umowa. Okoliczność, że pozwany nie wywiązuje się z umowy nie daje podstawy do uwzględnienia żądania pozwu, które było oparte na twierdzeniu, że na skutek wypowiedzenia umowy przedmiotowe roszczenie jest zasadne. Z pozwu jednoznacznie wynika, ze powód wywodził swoje roszczenie z wypowiedzianej umowy kredytu.

W związku z powyższym powództwo podlegało oddaleniu.