Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Człuchowie

WYROK ZAOCZNY

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 27 lutego 2025 roku

Sąd Rejonowy w Człuchowie I Wydział Cywilny w składzie:

Przewodniczący:	Sędzia Anna Wołujewicz
Protokolant:	p.o. protokolanta sądowego Alicja Sas

po rozpoznaniu w dniu 29 stycznia 2025 roku w Człuchowie

na rozprawie

sprawy z powództwa Wspólnoty Mieszkaniowej (...) (...) w (...)

przeciwko (...)

o zapłatę

1.  zasądza od pozwanej (...) na rzecz powoda Wspólnoty Mieszkaniowej (...) (...) w (...) kwotę 12.062,30 złotych (dwanaście tysięcy sześćdziesiąt dwa złote trzydzieści groszy) z odsetkami ustawowymi liczonymi od dnia 16 września 2023 roku do dnia zapłaty,

2.  w pozostałym zakresie powództwo oddala,

3.  zasądza od pozwanej (...) na rzecz powoda Wspólnoty Mieszkaniowej (...) (...) w (...) kwotę 3.047,22 złotych (trzy tysiące czterdzieści siedem złotych dwadzieścia dwa grosze) tytułem zwrotu kosztów procesu wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się niniejszego wyroku do dnia zapłaty,

4.  wyrokowi nadaje rygor natychmiastowej wykonalności.

Sygn. akt I C 581/23

UZASADNIENIE

do pkt 1 i 2 wyroku zaocznego z dnia 27 lutego 2025 r.,

wydanego w sprawie o sygn.. akt I C 581/23

Powód Wspólnota Mieszkaniowa (...) (...) w (...) wniosła w postępowaniu nakazowym przeciwko pozwanej (...) pozew o zapłatę kwoty 18.014,70 zł. wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od 16 września 2023 r. do dnia zapłaty oraz zwrot kosztów postępowania. Powódka podkreśliła, że w związku ze złożeniem przez pozwaną (dłużniczkę powódki), w reakcji na otrzymanie ostatecznego przedsądowego wezwania do zapłaty, jednoznacznego w swej treści pisemnego oświadczenia o uznaniu długu zasadne jest rozpoznanie przedmiotowej sprawy w postępowaniu nakazowym. Wyjaśniła także, że pozwana jest właścicielką mieszkania położonego w bloku przy (...) w (...), dla którego prowadzona jest księga wieczysta kw nr (...) (drugi współwłaściciel (...) zmarł w kwietniu 2023r.). Z pozwu wynika również, że pozwana i jej świętej pamięci mąż byli już pozywani przez powódkę, a sprawa zakończyła się wydaniem nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym (sygn. akt. I Nc 1091/17 z 30.11.2017 r.). Obie sprawy dotyczą niespłaconych od kilku lat należności wobec powodowej wspólnoty, obejmujących także należności rozliczanych z właścicielami poszczególnych lokali. Wskazano również, że na dochodzoną pozwem sumę składa się należność główna w kwocie 14.593,66 zł. oraz odsetki, które z uwagi na stan faktyczny sprawy i treść oświadczenia o uznaniu długu są dochodzone przedmiotowym pozwem jako niezależne roszczenie o zapłatę, uznane przez pozwaną co do zasady, jak i co i do wysokości. Powódka wyjaśniła również, że wzywała pozwaną (wcześniej obojga małżonków (...), którzy borykali się z trudnościami finansowymi i mieli przez to opóźnienia w zapłacie) do zapłaty wielokrotnie ustnie a wreszcie pisemnie, w wyniku czego pozwana po rozmowie z osobami działającymi w imieniu powódki (pracownikami (...) w (...)) postanowiła złożyć oświadczenie o uznaniu długu. Powódka podkreślała, że pozwana nigdy nie kwestionowała zadłużenia.

Na rozprawie w dniu 29 stycznia 2025 r. powódka wyjaśniła, że pozwana boryka się z problemami w związku z nadużywaniem alkoholu, ale ma świadomosć występującego zadłużenia.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Pozwana (...) wraz z mężem (...) byli właścicielami mieszkania położonego w bloku przy (...) w (...), dla którego prowadzona jest księga wieczysta kw nr (...). Powódka jest wspólnotą mieszkaniową, która obejmuje ww. nieruchomość. Bieżące administrowanie nieruchomością wspólną wykonuje w imieniu wspólnoty Zakład (...) w (...), który podejmuje czynności w ramach prowadzonej działalności gospodarczej. Małżonkowie Z. borykali się z trudnościami finansowymi i mieli przez to opóźnienia w zapłacie należności związanych z ww. lokalem. Z powodu zaległości byli pozywani przez powódkę do Sądu Rejonowego w Człuchowie, gdzie toczyło się postępowanie o sygn. akt. I Nc 1091/17, które zakończyło się wydaniem nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym z 30.11.2017 r. W kwietniu 2023r. zmarł mąż pozwanej. Pozwana nadal nie uiszczała opłat związanych z należnościami wobec powodowej wspólnoty, obejmujących także – rozliczania z właścicielami poszczególnych lokali.

bezsporne

Pozwana była wielokrotnie wzywana do zapłaty zaległości przez (...) w (...) (administratora), działającego w imieniu powódki, początkowo ustnie a ostatecznie pismem z dnia 22 sierpnia 2023 r. Po otrzymaniu ww. pisma pozwana udała się do siedziby (...) w (...) i po rozmowie z osobami działającymi w imieniu powódki (pracownikami (...) w (...)) złożyła oświadczenie o uznaniu długu obejmującego kwotę należności głównej 14.593,66 zł. oraz odsetek za opóźnienie, naliczonych od powyższej kwoty do dnia 22 sierpnia 2023r.

bezsporne ponadto dowód: kserokopia pisma k. 14, 15,

Sąd zważył co następuje:

Powództwo w niniejszej sprawie w ocenie Sądu zasługiwało na uwzględnienie tylko w części.

Zaznaczyć należy, że jeżeli pozwany nie stawił się na posiedzenie wyznaczone na rozprawę albo mimo stawienia się nie bierze udziału w rozprawie, sąd na mocy art. 339 § 1 k.p.c. wyda wyrok zaoczny, przyjmując za prawdziwe twierdzenia powoda o okolicznościach faktycznych przytoczonych w pozwie lub w pismach procesowych doręczonych pozwanemu przed rozprawą, chyba że budzą one uzasadnione wątpliwości albo zostały przytoczone w celu obejścia prawa. W judykaturze utrwalony został pogląd, który nie jest kwestionowany również w nauce, iż przyjęcie za prawdziwe twierdzeń powoda dotyczy wyłącznie okoliczności faktycznych i nie zwalnia Sądu orzekającego od obowiązku rozważenia, czy oświadczenia te uzasadniają należycie w całości żądania pozwu i czy uwzględnienie tych żądań nie narusza obowiązujących przepisów. Sąd nie jest zatem zwolniony z obowiązku dokonania prawidłowej oceny materialnoprawnej zasadności żądania pozwu opartego na tych twierdzeniach. W przypadku stwierdzenia braku podstaw do uwzględnienia żądania pozwu, Sąd wyrokiem zaocznym oddala powództwo ( porównaj: wyrok Sądu Najwyższego z dnia 7 czerwca 1972r. III CRN 30/72, Legalis nr 16294, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 31 marca 1999r. I CKU 176/97, Prok. I Pr. 1999 nr 9, poz. 30, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 15 marca 1996r. I CRN 26/96, OSNC 1996 nr 7-8, poz. 108).

W niniejszej sprawie pozwana nie stawiła się na posiedzeniu wyznaczonym na rozprawę, jak również nie wypowiedziała się co do twierdzeń podnoszonych przez powódkę w uzasadnieniu pozwu. Stosownie więc do treści art. 339 § 2 k.p.c. uzasadnione było wydanie wyroku zaocznego. Sąd nie może jednak przyjąć za prawdziwe twierdzeń powoda, jeżeli budzą one wątpliwości. W sformułowaniu art. 339 § 2 k.p.c. mowa jest o przyjęciu za prawdziwe twierdzeń powoda, jeżeli „nie budzą one uzasadnionych wątpliwości co do zgodności z prawdziwym stanem rzeczy”. Uzasadnione wątpliwości mogą powstać w wypadku, kiedy twierdzenia powoda zawarte w pozwie odnośnie stanu faktycznego sprawy, są ze sobą sprzeczne, nie zawierają pełnego stanu faktycznego pozwalającego na rozstrzygnięcie sprawy, wskazują na brak legitymacji procesowej powoda lub pozwanego itp. ( porównaj: komentarz do art. 339 k.p.c. pod redakcją Zieliński – system Legalis)

Zdaniem Sądu brak było podstaw do ustalenia stanu faktycznego jedynie w oparciu o twierdzenia, które zostały zawarte w uzasadnieniu pozwu. Nie ulega wątpliwości, że dochodzona w niniejszej sprawie wierzytelność wynika z należności wobec powodowej wspólnoty, obejmujących także – rozliczania z właścicielami poszczególnych lokali, a pozwana posiada status konsumenta. Do powyższych roszczeń Sąd ma obowiązek podejmować czynności z urzędu (np. ustalenie czy dochodzone roszczenie nie jest przedawnione).

Ocena zgodności z prawdą twierdzeń powoda następuje na podstawie materiału procesowego znajdującego się w aktach sprawy. Nie budzi wątpliwości, że obowiązkiem strony powodowej jest dołączenie do pozwu dowodów, które umożliwią Sądowi weryfikacje twierdzeń pozwu pod kątem spełnienia przesłanek z art. 339 k.p.c..

Nie budzi wątpliwości, że pozwana (...) jest właścicielką lokalu mieszkalnego stanowiącego część budynku należącego do Wspólnoty Mieszkaniowej (...) (...) w (...). Wspólnota ta działa na podstawie ustawy o własności lokali. Niewątpliwe pozwana jest zobowiązana do zapłaty na rzecz powódki opłat związanych z przedmiotowym lokalem dotyczących kosztów związanych z utrzymaniem nieruchomości wspólnej. Podkreślić należy, że pozwana występowała jako konsument, a zarówno normy prawa wspólnotowego chronią praw konsumentów, ale także polski ustawodawca wprowadził szczególną ochronę tej grupy uczestników obrotu cywilnego jako słabszej strony stosunków zobowiązaniowych zapewniając im ochronę przed stosowaniem przez silniejszego przedsiębiorcę, profesjonalnie działającego w obrocie, postanowień kształtujących ich prawa i obowiązki w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami i wywierający szkodliwy wpływ na ich interesy, ustawodawca wprowadził szczególne regulacje prawne chroniące konsumenta. Powyższe wynika zarówno z art. 76 Konstytucji RP, zgodnie z którym władze publiczne chronią konsumentów, użytkowników i najemców przed działaniami zagrażającymi ich zdrowiu, prywatności i bezpieczeństwu oraz przed nieuczciwymi praktykami rynkowymi jak i przepisów ustawowych.

W ocenie Sądu pozwana zgodnie z treścią art. 22 ¹ k.c. jest konsumentem. Zgodnie z treścią ww. przepisu za konsumenta uważa się osobę fizyczną dokonującą z przedsiębiorcą czynności prawnej niezwiązanej bezpośrednio z jej działalnością gospodarczą lub zawodową.

Sąd uznał, że stosunek będący przedmiotem rozpatrywanej sprawy wpisuje się w ramy czynności, w których Zakład (...) w (...) jako administrator, który zajmuje się administrowaniem nieruchomością wspólną i podejmuje czynności w ramach prowadzonej działalności gospodarczej jest przedsiębiorcą, w związku z czym pozwaną należy uznać za konsumenta. W ocenie Sądu działalność administratora jest z zakresu zarządu i utrzymania części wspólnych budynku należącego do wspólnoty, której dotyczy ta sprawa. To administrator podejmował czynności związane z ustaleniem i poborem zaległych należności. Powyższe wynika z twierdzeń pozwu, gdzie wskazano, że pozwana była wzywana do zapłaty przez pracowników (...) w (...), którzy działali w imieniu powódki oraz z ostatecznego przedsądowego wezwania do zapłaty sporządzonego przez ww. administratora (dowód: ksero pisma k. 14),

W ocenie Sądu właściciel lokalu mieszkalnego w budynku należącym do wspólnoty mieszkaniowej w sporze z wspólnotą mieszkaniową, w imieniu której czynności podejmuje administrator prowadzący działalność gospodarczą, ma status konsumenta pod warunkiem, że nie używa tego lokalu mieszkalnego do celów związanych wyłącznie z własną działalnością gospodarczą lub zawodową.

Również z wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z dnia 27 października 2022 r. w sprawie C 485/21 wynika, że osobę fizyczną będącą właścicielem lokalu mieszkalnego w budynku należącym do wspólnoty mieszkaniowej można uznać za „konsumenta”, do którego zastosowanie ma DYREKTYWA RADY 93/13/EWG z dnia 5 kwietnia 1993 r. w sprawie nieuczciwych warunków w umowach konsumenckich

Z orzeczenia wynika, że art. 1 ust. 1, art. 2 lit. b) i art. 2 lit. c) dyrektywy 93/13/EWG należy interpretować w ten sposób, że:

⚫

Osobę fizyczną będącą właścicielem lokalu mieszkalnego w budynku należącym do wspólnoty mieszkaniowej, należy uznać za „konsumenta” w rozumieniu tej dyrektywy, jeżeli zawiera ona umowę z zarządcą nieruchomości w celu powierzenia mu zarządu i utrzymania części wspólnych tego budynku, pod warunkiem że nie używa ona tego lokalu mieszkalnego do celów związanych wyłącznie z własną działalnością gospodarczą lub zawodową. Okoliczność, że część usług świadczonych przez zarządcę nieruchomości na podstawie tej umowy wynika z konieczności przestrzegania przewidzianych w ustawie krajowej szczególnych wymogów w dziedzinie bezpieczeństwa i zagospodarowania przestrzennego, nie może wyłączyć tej umowy z zakresu stosowania owej dyrektywy;

⚫

W przypadku gdy umowa w sprawie zarządu i utrzymania części wspólnych budynku należącego do wspólnoty mieszkaniowej została zawarta między zarządcą nieruchomości a walnym zgromadzeniem wspólnoty mieszkaniowej lub stowarzyszeniem właścicieli tej nieruchomości, właściciel lokalu mieszkalnego stanowiącego część tej nieruchomości, będący osobą fizyczną, jest uznawany za „konsumenta” w rozumieniu dyrektywy 93/13/EWG, pod warunkiem, iż osoba ta może zostać uznana za „stronę” tej umowy, i że nie używa tego lokalu mieszkalnego wyłącznie do celów związanych ze swoją działalnością gospodarczą lub zawodową.

W związku z powyższym skoro możemy przy ocenie umowy co do zasady uznać, że właściciel lokalu w tej umowie może wystąpić w charakterze „konsumenta” w rozumieniu art. 2 lit. b) dyrektywy 93/13/EWG, to niewątpliwe pozwana ma taki status.

W niniejszej sprawie powódka powołała się na uznanie roszczenia przez pozwaną, które zostało zawarte w oświadczeniu z dnia (...) r., a podpisane w dniu (...) (...). (dowód kserokopia oświadczenia k. 15). Niewątpliwie składając to oświadczenie pozwana uznała swój dług wobec powódki. Bieg przedawnienia przerywa się na mocy art. 123 § 1 pkt 2 k.c. - przez uznanie roszczenia przez osobę, przeciwko której roszczenie przysługuje. Podkreślić jednak należy, że część roszczenia, które było objęte oświadczeniem pozwanej, była już przedawniona. W ocenie Sądu, w okolicznościach danej sporawy, nie można uznać jednak aby pozwana składając to oświadczenie zrzekała się zarzutu przedawnienia co do roszczeń już przedawnionych. Zdaniem Sądu skutkiem złożonego oświadczenia pozwanej jest przerwanie biegu przedawnienia, ale tych należności, które nie były przedawnione w dniu złożonego oświadczenia. Nie budzi wątpliwości, że uznanie roszczenia nie stanowi źródła stosunku prawnego i nie może być podstawą prawną roszczenia. Aby skutek w postaci przerwania biegu przedawnienia mógł powstać, to uznanie musi być dokonane z odpowiednim rozeznaniem, dłużnik musi mieć świadomość istnienia roszczenia i skutków złożonego oświadczenia.

Niewątpliwe oświadczenie złożone przez pozwaną jest wyraźne. Sąd ma świadomość, że w orzecznictwie i doktrynie przyjmuje się, że złożenie oświadczenia o uznaniu długu po terminie przedawnienia na ogół połączone jest ze zrzeczeniem się korzystania z zarzutu przedawnienia. Jednakże taka ocena musi być dokonana w oparciu o stan faktyczny każdej sprawy, nie można takiej oceny dokonać automatycznie i bezwarunkowo. Przy ocenie zachowania dłużnika należy zachować ostrożność, ocenić jego świadomość co do złożonego oświadczenia i konsekwencji. Pozwana składając oświadczenie, niewątpliwie dokonała tego z inicjatywy administratora, który działał na zlecenie powódki, a który wzywał ją do zapłaty, a ona miała świadomość że posiada zaległe opłaty. W ocenie Sądu pozwana działała na skutek działania administratora, który przygotował oświadczenie, a pozwana wpisała tylko termin określając w dniu 29 sierpnia 2023 r., że zapłaci do dnia 15 września 2023r. należności określone w piśmie. Podkreślić należy, ze termin ten był nierealny z uwagi na sytuację osobistą i majątkową pozwanej. Nieprawdopodobne jest aby miała możliwość spłaty zadłużenia zaległego i bieżącego w tak krótkim czasie. Składając przedmiotowe oświadczenie uznała zapewne istnienie wierzytelności, jednak z uwagi na istniejące wątpliwości nie można uznać, że nastąpiło to ze zrzeczeniem się zarzutu przedawnienia co do roszczeń już przedawnionych.

Podkreślić należy, ze zgodnie z treścią art. 117 § 2 ¹ k.c. po upływie terminu przedawnienia nie można domagać się zaspokojenia roszczenia przysługującego przeciwko konsumentowi. W myśl zaś art. 118 k.c. jeżeli przepis szczególny nie stanowi inaczej, termin przedawnienia wynosi sześć lat, a dla roszczeń o świadczenia okresowe oraz roszczeń związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej - trzy lata. Jednakże koniec terminu przedawnienia przypada na ostatni dzień roku kalendarzowego, chyba że termin przedawnienia jest krótszy niż dwa lata.

Wskazać należy, że powódka dochodzi roszczeń przeciwko pozwanej posiadającej status konsumenta, a termin przedawnienia dla tego typu żądania, jako świadczeń okresowych (por. zestawienie opłat k. 11-13) wynosi 3 lata. Biorąc pod uwagę że powódka domaga się zaległości powstałych już w 2017 r. to, należy przyjąć, że część dochodzonego zadłużenia pozwanej jest przedawniona. Biorąc pod uwagę zestawienie dołączone do pozwu to należy wskazać, że należności za okres od października 2017 r. do grudnia 2019 stały się wymagalne najpóźniej w 2019 roku, a to oznacza, że termin przedawnienia upłynął w dniu 31 grudnia 2023 roku. Podkreślić należy, że strona powodowa nie wykazała i nie podnosiła aby ww. bieg terminu przedawnienia został kiedykolwiek przerwany.

W związku z powyższym, biorąc pod uwagę, że Sąd ma obowiązek ustalić, w sprawach dotyczących roszczeń przysługujących przeciwko konsumentowi ( por. art. 117§ 2 ¹ k.p.c.), termin wymagalności roszczenia, to powód ma obowiązek tę okoliczność wykazać. Sąd nie może uwzględnić jedynie twierdzeń strony, które nie są poparte żadnymi dowodami.

W tych okolicznościach mając na uwadze fakt, że pozew został złożony w listopadzie 2023r.,a roszczenie związane z należnościami należności z okresu od października 2017 r do grudnia 2019 r. dochodzonymi pozwem uległo przedawnieniu w związku z czym przedmiotowe powództwo w tej części podlegało oddaleniu – pkt 2 wyroku.

Bezsporna jest okoliczność, że przedmiotowy lokal wchodzi w skład powodowej wspólnoty mieszkaniowej, nie budzi wątpliwości, że art. 13 ustawy o własności lokali wskazuje obowiązki związane z członkostwem właściciela we wspólnocie mieszkaniowej. Do obowiązków tych zalicza się m.in. obowiązek ponoszenia wydatków związanych z utrzymaniem lokalu i obowiązek uczestnictwa w kosztach zarządu związanych z utrzymaniem nieruchomości wspólnej. Zgodnie z art. 15 ww. ustawy na pokrycie kosztów zarządu właściciele lokali zobowiązani są uiszczać zaliczki w formie bieżących opłat.

W związku z powyższym w ocenie Sądu nie budzi wątpliwości, że pozwana ma obowiązek ponosić koszty związane z przedmiotowym lokalem, dlatego też należności dochodzone pozwem , które nie uległy przedawnieniu Sąd uwzględnił i zasądził kwotę 12.062,30 zł. – pkt 1 wyroku