Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Człuchowie

POSTANOWIENIE

Dnia 13 września 2021 roku

Sąd Rejonowy w Człuchowie I Wydział Cywilny w składzie:

Przewodniczący:

Sędzia Sylwia Piasecka

po rozpoznaniu w dniu 13 września 2021 roku w Człuchowie

na posiedzeniu niejawnym

sprawy

z powództwa (...) Państwowych Spółka Akcyjna z siedzibą w W.

przeciwko R. M., M. M. i J. M.

o zapłatę

w przedmiocie skargi powoda (...) Państwowych Spółka Akcyjna z siedzibą w W. na postanowienie Referendarza sądowego z dnia 18 maja 2021 roku, wydane w sprawie I Nc 644/19, w zakresie pkt 2 i 3

postanawia:

1.  oddalić wniosek o podjęcie zawieszonego postępowania,

2.  umorzyć postępowanie w sprawie w części, co do pozwanych M. M. i R. M..

Sygn. akt I Nc 644/19

UZASADNIENIE

Postanowieniem z dnia 18 maja 2021 roku, wydanym w sprawie I Nc 644/19, Referendarz sądowy w punkcie 1 orzeczenia oddalił wniosek powoda o ustanowienie kuratora dla nieznanego z miejsca pobytu pozwanych M. M. i R. M., w punkcie 2 oddalił wniosek powoda o podjęcie zawieszonego postępowania, w punkcie 3 postanowienia zawiesił postępowanie w sprawie w części, to jest w stosunku do pozwanego J. M. na podstawie art. 174 § 1 pkt 1 kpc, w punkcie 4 umorzył postępowanie w sprawie w części, to jest w stosunku do M. M. i R. M. i w punkcie 5 postanowienia oddalił wniosek powoda o zasądzenie kosztów procesu w zakresie kosztów doręczenia pozwanemu nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym z dnia 30 grudnia 2019 roku za pośrednictwem komornika sądowego.

W uzasadnieniu wskazał, że wniosek powoda o podjęcie zawieszonego postępowania podlegał oddaleniu z uwagi na brak ustania przyczyny zawieszenia i nie wykonania zobowiązania powoda do doręczenia pozwanym za pośrednictwem komornika w trybie art. 139 ¹ kpc odpisu nakazu zapłaty wraz z pouczeniem, odpisu pozwu wraz z załącznikami oraz do złożenia potwierdzenia doręczenia pism pozwanym za pośrednictwem komornika albo zwrócenia pisma i wskazania aktualnego adresu pozwanych lub do złożenia dowodu, że pozwani M. M. i R. M. przebywają pod adresem wskazanym w pozwie.

Natomiast, zgodnie z treścią art. 182 § 1 pkt 1 kpc, Sąd umarza postępowanie zawieszone z przyczyn wskazanych w art. 177 § 1 pkt 5 i 6 kpc, jeżeli wniosek o podjęcie zawieszonego postępowania nie został zgłoszony w ciągu trzech miesięcy od daty postanowienia o zawieszeniu postępowania.

Zatem wobec upływu terminu, o którym mowa w art. 182 § 1 pkt 1 kpc postępowanie podlegało umorzeniu w części, to jest w stosunku do M. M. i R. M. albowiem powód nie złożył skutecznie wniosku o podjęcie zawieszonego postępowania w ciągu trzech miesięcy od daty postanowienia o zawieszeniu postępowania.

W przepisanym terminie, powód reprezentowany przez profesjonalnego pełnomocnika w osobie adwokata, zaskarżył niniejsze postanowienie w części, a mianowicie w przedmiocie odmowy podjęcia zawieszonego postępowania oraz umorzenia postępowania w stosunku do M. M. i R. M., zarzucając naruszenie art. 139 ¹ kpc w związku z art. 144 kpc poprzez błędne przyjęcie, że strona powodowa nie uprawdopodobniła, że miejsce pobytu pozwanych nie jest znane, art. 182 kpc w zw. z art. 112 kc poprzez błędne uznanie, iż powód nie zgłosił zasadnego wniosku o podjęcie postępowania w wyznaczonym terminie. W konsekwencji powód wniósł o uchylenie zaskarżonego zarządzenia wydanego przez Referendarza sądowego w przedmiocie odmowy podjęcia zawieszonego postępowania w stosunku do M. M. i R. M., dalsze rozpoznanie sprawy zgodnie z żądaniem pozwu, ustanowienie kuratora dla nieznanego z miejsca pobytu dla M. M. i R. M. oraz zasądzenie na rzecz powoda zwrotu kosztów niniejszego postępowania skargowego według norm przepisanych, w tym kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu skargowym.

W uzasadnieniu skargi powód wskazał, że wniosek o podjęcie zawieszonego postępowania został złożony w ustawowym terminie oraz, że wykonał on zobowiązanie sądowe z dnia 6 kwietnia 2020 roku poprzez wystąpienie z wnioskiem o doręczenie pisma pozwanemu za pośrednictwem komornika. Podkreślił, że w momencie wystąpienia z wnioskiem o ustanowienie kuratora dla nieznanego z miejsca pobytu oraz podjęcia zawieszonego postępowania – adres zamieszkania M. M. i R. M. nie był znany pełnomocnikowi powoda. Ponadto strona powodowa nie może odpowiadać za działania komornika sądowego oraz zwłokę w doręczeniu korespondencji. Dlatego też nie mając wiedzy o aktualnym adresie zamieszkania pozwanych wniósł o ustanowienie kuratora dla nieznanego z miejsca pobytu.

Odnosząc się natomiast do umorzenia postępowania podniósł, że zgodnie z treścią art. 182 kpc Sąd umarza postępowanie z przyczyn wskazanych w art. 177 § 1 pkt 5 i 6 kpc, jeżeli wniosek o podjęcie zawieszonego postępowania nie został zgłoszony w ciągu trzech miesięcy od daty postanowienia o zawieszeniu postępowania. Zaznaczył, że w dniu 18 listopada 2020 roku pełnomocnik powoda zgłosił zasadny wniosek o podjęcie zawieszonego postępowania.

Zgodnie z treścią art. 398 ²² § 1, 3 i 5 kpc na orzeczenie referendarza sądowego służy skarga w przypadkach, w których na postanowienie sądu służyłoby zażalenie. W przypadku wniesienia skargi orzeczenie referendarza sądowego traci moc i wówczas po utracie mocy orzeczenia referendarza sądowego sąd rozpoznaje sprawę jako sąd pierwszej instancji.

W myśl art. 139 ¹ § 1 i 2 kpc jeżeli pozwany, pomimo powtórzenia zawiadomienia zgodnie z art. 139 § 1 zdanie drugie, nie odebrał pozwu lub innego pisma procesowego wywołującego potrzebę podjęcia obrony jego praw, a w sprawie nie doręczono mu wcześniej żadnego pisma w sposób przewidziany w artykułach poprzedzających i nie ma zastosowania art. 139 § 2-3 ¹ lub inny przepis szczególny przewidujący skutek doręczenia, przewodniczący zawiadamia o tym powoda, przesyłając mu przy tym odpis pisma dla pozwanego i zobowiązując do doręczenia tego pisma pozwanemu za pośrednictwem komornika. Wówczas powód w terminie dwóch miesięcy od dnia doręczenia mu zobowiązania, o którym mowa w § 1, składa do akt potwierdzenie doręczenia pisma pozwanemu za pośrednictwem komornika albo zwraca pismo i wskazuje aktualny adres pozwanego lub dowód, że pozwany przebywa pod adresem wskazanym w pozwie. Po bezskutecznym upływie terminu stosuje się przepis art. 177 § 1 pkt 6 kpc, który stanowi, że Sąd może zawiesić postępowanie z urzędu jeżeli na skutek braku lub wskazania złego adresu powoda albo niewskazania przez powoda w wyznaczonym terminie adresu pozwanego lub danych pozwalających sądowi na ustalenie numerów, o których mowa w art. 208 ¹ , lub niewykonania przez powoda innych zarządzeń nie można nadać sprawie dalszego biegu.

Jeżeli wniosek o podjęcie postępowania nie został zgłoszony w ciągu trzech miesięcy od daty postanowienia o zawieszeniu postępowania, z przyczyn wskazanych w art. 177 § 1 pkt 5 i 6 kpc, Sąd na mocy art. 182 § 1 pkt 1 kpc, umarza postępowanie zawieszone.

W przedmiotowej sprawie zarządzeniem z dnia 1 kwietnia 2020 roku, doręczonym skutecznie powodowi w dniu 27 maja 2020 roku, co wynika z elektronicznego potwierdzenia odbioru, powód przez pełnomocnika został powiadomiony, że pozwani pomimo powtórnego zawiadomienia zgodnie z treścią art. 139 § 1 kpc, nie odebrali odpisu pozwu wraz z odpisem załącznikiem, pouczeniami kierowanymi pod adres wskazany w pozwie i został on zobowiązany do doręczenia pozwanym korespondencji za pośrednictwem komornika, jak również poinformowany, że w terminie 2 miesięcy od dnia doręczenia zobowiązania ma obowiązek złożyć do akt potwierdzenie doręczenia za pośrednictwem komornika korespondencji kierowanej do pozwanych.

W związku z niewykonaniem powyższego zarządzenia postanowieniem z dnia 18 sierpnia 2020 roku Referendarz sądowy, w sprawie I Nc 644/19, zawiesił postępowanie w sprawie na mocy art. 177 § 1 pkt 6 kpc w zw. z art. 139 ¹ § 2 kpc.

W piśmie procesowym z dnia 18 listopada 2020 roku powód, reprezentowany przez profesjonalnego pełnomocnika, wskazał, że w trakcie czynności Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym w Człuchowie Irena Ochocińska ustalił, że pozwany J. M. przebywa pod podanym przez powoda adresem, zatem korespondencję adresowaną do pozwanego należy uznać za skutecznie doręczoną. Jednocześnie podał, że organowi egzekucyjnemu nie udało się doręczyć korespondencji pozwanym M. M. i R. M.. Na potwierdzenie tych okoliczności powód przedłożył protokół z czynności Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Człuchowie z dnia 1 lipca 2020 roku oraz pismo z dnia 18 września 2020 roku. W związku z tym powód, z ostrożności procesowej, wniósł o ustanowienie kuratora dla pozwanych M. M. i R. M., w trybie art. 143 kpc w zw. z art. 144 kpc oraz o podjęcie zawieszonego postępowania.

W ocenie Sądu wniosek powoda o podjęcie zawieszonego postępowania nie zasługuje na uwzględnienie, mimo że powód złożył wniosek o ustanowienie dla pozwanych M. M. i R. M. kuratora dla strony nieznanej z miejsca pobytu. Wniosek ten bowiem również nie mógł zostać uwzględniony.

Zgodnie bowiem z treścią art. 143 k.p.c., jeżeli stronie, której miejsce pobytu nie jest znane, ma być doręczony pozew lub inne pismo procesowe wywołujące potrzebę podjęcia obrony jej praw, doręczenie może do chwili zgłoszenia się strony albo jej przedstawiciela lub pełnomocnika nastąpić tylko do rąk kuratora ustanowionego na wniosek osoby zainteresowanej przez sąd orzekający.

Przesłanką ustanowienia kuratora jest – poza stwierdzeniem potrzeby doręczenia stronie pozwu lub innego pisma procesowego wymagającego podjęcia obrony jej praw – uprawdopodobnienie, że miejsce pobytu strony nie jest znane. Obowiązek uprawdopodobnienia, że miejsce pobytu strony nie jest znane spoczywa – w myśl art. 144 § 1 zdanie pierwsze k.p.c. – na osobie zainteresowanej ustanowieniem kuratora na podstawie art. 143 k.p.c. (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 14 lutego 2006 r. w sprawie II CSK 86/05).

Uprawdopodobnienie, jako instytucja kodeksowa, odnosi się do sytuacji, w których ustawa procesowa nie wymaga ustalenia twierdzeń o faktach przy pomocy dowodów, lecz zadowala się mniejszym stopniem pewności – uprawdopodobnieniem tych twierdzeń. Uprawdopodobnienie może być przeprowadzone przez sąd przy użyciu środków, które uzna on za właściwe, nie wyłączając środków dowodowych. Przy uprawdopodobnieniu nie jest jednak konieczne zachowanie szczególnych przepisów o postępowaniu dowodowym (art. 243 k.p.c.). Uprawdopodobnienie w odróżnieniu od dowodu nie daje zatem pewności co do prawdziwości twierdzenia o istnieniu konkretnego roszczenia, lecz sprawia, że twierdzenie to staje się prawdopodobne (M. Iżykowski, Charakterystyka prawna uprawdopodobnienia w postępowaniu cywilnym, s. 71 i n.).

Nie można zatem uznawać za uprawdopodobnienie samego twierdzenia strony, że nie zna aktualnego miejsca pobytu strony przeciwnej. W literaturze przedmiotu i w orzecznictwie podnosi się, że – wobec praktycznie nieograniczonej możliwości wyjazdów i okresowych pobytów za granicą – należy zaostrzyć kryteria oceny, czy doszło do uprawdopodobnienia, że miejsce pobytu strony nie jest znane. W miarę potrzeby i dla zapobieżenia ewentualnym nadużyciom, należałoby przesłuchać na tę okoliczność przeciwnika strony, dla której ma być ustanowiony kurator, domowników, sąsiadów lub administratora domu itp. (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 30 czerwca 1997 r. w sprawie II CKU 71/97). Konieczne jest poza tym wykazanie, że nie tylko żądający ustanowienia kuratora, lecz także inne osoby, które mogą mieć informacje o miejscu pobytu strony, a w szczególności krewni, powinowaci, i inne osoby bliskie, nie mają wiadomości potrzebnych do doręczenia stronie pisma procesowego lub zawiadomienia o posiedzeniu sądu (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 26 kwietnia 1979 r. w sprawie II CZ 44/79). Ustanowienie kuratora bez należytego uprawdopodobnienia, że miejsce pobytu strony nie jest znane, powoduje nieważność postępowania toczącego się z jego udziałem (por. orzeczenia Sądu Najwyższego: z dnia 16 sierpnia 1960 r. i z dnia 28 listopada 1969 r. w sprawie III CRN 418/69).

W niniejszej sprawie, w ocenie Sądu, powód nie uprawdopodobnił, że miejsce pobytu pozwanych – M. M. i R. M. nie jest znane albowiem w celu uprawdopodobnienia tej okoliczności przedłożył jedynie protokół sporządzony przez Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Człuchowie z dnia 1 lipca 2020 roku, z którego wynika, że pozwani nie zamieszkują pod wskazanym przez powoda adresem od kilku lat.

Pomimo tych informacji, powód nie podjął żadnych innych czynności mających na celu ustalenie miejsca pobytu lub zamieszkania pozwanych, czy to za pomocą organów administracji państwowej czy też lokalnej, w celu uprawdopodobnienia, że miejsce pobytu pozwanych jest nieznane.

Istotnym natomiast jest, że sama okoliczność, iż miejsce pobytu pozwanych nie jest znane powodowi nie stanowi przesłanki ustanowienia kuratora. Regulacja dotycząca ustanowienia kuratora dla osoby nieznanej z miejsca pobytu nie może bowiem służyć za instrument mający na celu przyspieszenie postepowania, w przypadku, gdy doręczenie stronie pism jest utrudnione. W sprawie brak było więc podstaw do ustanowienie dla pozwanej kuratora dla strony nieznanej z miejsca pobytu.

Zatem, skoro pomimo zawieszenia postępowania w związku z niewskazaniem adresu pozwanych – M. M. i R. M., powód w ciągu trzech miesięcy od zawieszenia postepowania nie podjął czynności umożliwiających nadanie sprawie biegu, to na mocy art. 182 § 1 pkt. 1 k.p.c., Sąd umorzył postepowanie w sprawie.

Wobec powyższego Sąd orzekł jak w punkcie 1 i 2 sentencji postanowienia.

Sygn. akt I Nc 644/19

ZARZĄDZENIE

1.  odnotować,

2.  treść niniejszego zarządzenia scalić w jednym pliku z utworzonym plikiem orzeczenia z uzasadnienia z dnia 6 października 2021 roku i umieścić na Portalu Informacyjnym:

a.  dla pełnomocnika powoda – w celu doręczenia,

b.  dla pozostałych pozwanych – w celu informacyjnym,

2.  odpis zarządzenia z uzasadnieniem doręczyć:

a.  pełnomocnikowi powoda - zgodnie z pkt 2a niniejszego zarządzenia – w trybie art. 15zzs ⁹ ust. 2 zdanie 1 ustawy z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 1842, z późn. zm.),

3.  przedłożyć z wpływem, najdalej za 21 dni od wykonania z potwierdzeniami odbioru.

Człuchów, dnia 6 października 2021 roku

Sędzia Sylwia Piasecka