IV P 80/17 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Rejonowy w Człuchowie z 2018-04-10
Sygn. akt IV P 80/17
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 10 kwietnia 2018 r.
Sąd Rejonowy w Człuchowie IV Wydział Pracy
w składzie następującym:
Przewodniczący: |
Sędzia Sądu Rejonowego Marek Osowicki |
Ławnicy: |
Sonia Klonowska , Tadeusz Dymnicki |
Protokolant: |
sekretarz sądowy Anna Górska |
po rozpoznaniu w dniu 10 kwietnia 2018 r. w Człuchowie
sprawy z powództwa A. M. (1)
przeciwko Szkole Podstawowej w K.
o przywrócenie do pracy i wynagrodzenie za czas pozostawania bez pracy
1. Przywraca powódkę A. M. (1) do pracy w pozwanej Szkole Podstawowej w K. na poprzednich warunkach,
2. Zasądza od pozwanej Szkoły Podstawowej w K. na rzecz powódki A. M. (1) kwotę 8 401,14 zł ( osiem tysięcy czterysta jeden złotych 14/100) tytułem wynagrodzenia za czas pozostawania bez pracy pod warunkiem podjęcia pracy w terminie 7 dni od dnia uprawomocnienia się wyroku,
3. Zasądza od pozwanej Szkoły Podstawowej w K. na rzecz powódki A. M. (1) kwotę 1 530,00 zł (jeden tysiąc pięćset trzydzieści złotych 00/100) tytułem kosztów procesu,
4. Nakazuje ściągnąć od pozwanej Szkoły Podstawowej w K. na rzecz Skarbu Państwa Sądu Rejonowego w Człuchowie kwotę 1 417,00 zł (jeden tysiąc czterysta siedemnaście złotych 00/100) tytułem kosztów sądowych.
Sygn. akt IV P 80/17
UZASADNIENIE
Pełnomocnik powódki A. M. (1) wniosła przeciwko pozwanemu Zespołowi Szkół w K. o uznanie za bezskuteczne wypowiedzenia umowy o pracę oraz o zasądzenie na rzecz powódki kosztów procesu według norm przepisanych. W uzasadnieniu pozwu wskazała, że powódka była zatrudniona u pozwanej od dnia 1.04.2010 r. początkowo na podstawie umów o pracę na czas określony, a następnie od 1.09.2014 r. na czas nieokreślony, gdzie powierzono jej obowiązki nauczyciela w pełnym wymiarze czasu. Następnie porozumieniem zmieniającym warunki pracy i płacy w dniu 2.01.2017r. powierzono powódce obowiązki nauczyciela wspomagającego w pełnym wymiarze czasu 25/25 godzin tygodniowo. W toku zatrudnienia powódce powierzano obowiązki nauczyciela, pedagoga szkolnego, wychowawcy świetlicy, nauczyciela wspomagającego. Powódka jest nauczycielem kontraktowym. Posiada tytuł zawodowy magistra z przygotowaniem pedagogicznym. Posiada tytuł licencjata pedagogiki opiekuńczo-wychowawczej. Nadto ukończyła studia podyplomowe o kierunku zintegrowana edukacja wczesnoszkolna i przedszkolna, co uprawnia ją do nauczania klas I-III. W dniu 26.04.2014r. ukończyła kurs oligofrenopedagogiki co pozwala jej no nauczanie osób z niepełnosprawnością intelektualną i prowadzenia zajęć rewalidacyjnych. 25 maja 2017r. pracodawca wręczył powódce wypowiedzenie umowy o pracę z zachowaniem trzymiesięcznego okresu wypowiedzenia, który upłynie w dniu 31.08.2017r. Jako przyczynę wypowiedzenia stosunku pracy wskazał zmiany organizacyjne powodujące zmniejszenie liczby oddziałów w szkole, uniemożliwiające dalsze zatrudnienie nauczyciela w pełnym wymiarze zajęć polegające na: łączeniu klas zgodnie z wytycznymi organu prowadzącego, zmniejszeniu liczby uczniów niepełnosprawnych posiadających orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego lub nauczania indywidualnego, wymagających pomocy nauczyciela wspomagającego, wygaszaniu gimnazjum zgodnie z reformą oświaty. Powódka nie zgadza się z wytypowaniem spośród nauczycieli jej do zwolnienia. Wskazane w wypowiedzeniu podstawy są niejasne. Kryteria wyboru do zwolnienia co do zasady muszą być przedstawione zwalnianemu pracownikowi w piśmie wypowiadającym umowę o pracę (art. 30 § 4 KP), a nie ujawniane lub poznawane dopiero w sądowym postępowaniu odwoławczym.
Pozwany zespół szkół w odpowiedzi na pozew wniósł o oddalenie powództwa i zasądzenie na rzecz kosztów procesu według norm przepisanych. W uzasadnieniu odpowiedzi na pozew wskazał, iż przyczyny wypowiedzenia są prawdziwe i uzasadnione. Powódka a także czerech innych nauczycieli po zastosowaniu kryteriów doboru do rozwiązania stosunku pracy zgodnie z Zarządzeniem nr (...) Dyrektora Zespołu Szkół w K. z dnia 8 maja 2017r., uzyskali najniższą liczbę punktów. Typując do zwolnienia stosowano kryteria : poziomu wykształcenia, wieloprzedmiotowości, stopnia awansu zawodowego, stażu pracy, osiągnięć w pracy, sumiennego wykonywanie obowiązków. Pozostali nauczyciele, którzy również wykonują pracę nauczycieli wspomagających uzyskali znacznie większą liczbę punktów od powódki. Dyrektor szkoły na radach pedagogicznych wielokrotnie informowała o trudnej sytuacji związanej z zatrudnieniem, że dla nauczycieli wspomagających i nauczycieli matematyki jest za mało godzin pracy na rok szkolny 2017/2018.
W związku z decyzjami organu prowadzącego nastąpiła zmiana nazwy pozwanej szkoły na Szkołę Podstawową w K. a pełnomocnik powódki na rozprawie 29.09.2017 r. zmodyfikowała oznaczenie pozwanej szkoły na Szkołę Podstawową w K..
Sąd ustalił co następuje:
Powódka A. M. (1) była zatrudniona w pozwanym Zespole Szkół w K. na podstawie umowy o pracę na czas określony od dnia 1.04.2010 r. i od 1.09.2014 r. na czas nieokreślony do 31.08.2017 r. ostatnio na stanowisku nauczyciela wspomagającego.
(dowód: akta osobowe powódki cz. B , umowy o pracę k. 1, k.74).
Dyrektor Zespołu Szkół w K. Zarządzeniem nr (...) z 8.05.207 r. ustalił kryteria doboru nauczycieli do rozwiązania stosunku pracy i podał do wiadomości nauczycieli.
(dowód: zarządzenie k.38-40, kryteria doboru k.183-192).
W pozwanym Zespole Szkół w K. w roku szkolnym 2017/2018 zabrakło etatów dla pięciu nauczycieli.
(dowód: protokół nr (...) z 6.04.2017 r. k. 90-99 arkusz organizacyjny szkoły na rok szkolny 2017/2018 z aneksami k. 222-245).
Powódka A. M. (1) złożyła do dyrektora pozwanego zespołu szkół arkusze samooceny i karty samooceny .
(dowód: arkusze i karty samooceny k. 45-84).
Pozwany Zespół Szkół w K. pismem z 9.05.2017 r. zawiadomił Zarząd Zakładowej Organizacji Związkowej (...) Odział K. o zamiarze wypowiedzenia powódce umowy o pracę.
(dowód; zawiadomienie k.100).
Zarząd Zakładowej Organizacji Związkowej (...) Odział K. nie poparł zmian organizacyjnych i nie zgodził się z wypowiedzeniem stosunku pracy powódce.
(dowód: informacja k.101).
Pozwany Zespół Szkół w (...).05.2017 r. wypowiedział powódce umowę o pracę zawartą w dniu 1.09.2014 r. z zachowaniem trzymiesięcznego okresu wypowiedzenia, który upłynął 31.08.2017 r. z powodu zmian organizacyjnych powodujących zmniejszenie liczby oddziałów w szkole, uniemożliwiające dalsze zatrudnienie nauczyciela w pełnym wymiarze zajęć polegające na: łączeniu klas zgodnie z wytycznymi organu prowadzącego, zmniejszeniu liczby uczniów niepełnosprawnych posiadających orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego lub nauczania indywidualnego, wymagających pomocy nauczyciela wspomagającego, wygaszaniu gimnazjum zgodnie z reformą oświaty.
(dowód: akta osobowe powódki cz. B , wypowiedzenie umowy na czas nieokreślony k. 124).
Średnie miesięczne wynagrodzenie brutto powódki liczone według zasad jak ekwiwalent pieniężny za urlop wypoczynkowy wynosi 2.800,38 zł brutto
(dowód: zaświadczenie k.103).
Pozwany zespół szkół w wypowiedzeniu umowy o pracę nie wskazał kryteriów doboru powódki do wypowiedzenia i nie informował o wynikach zastosowanych kryteriów i ilości uzyskanych punktów przez pracownika.
(dowód: wypowiedzenie k.24, zeznania świadków k.149-151 A. P. od 00:12:30 00:15:19, D.K. od 00:32:51 do 00:41:06, k.162-163 A. K. od 00:13:55 00:17:27, P. Z. od 00:33:10 00:36:55, k.209 A. K. od 00:11:53 do 00:14:22, B. Z. k. 260 od 00:05:00 do 00:06:17, zeznania powódki A. M. k.274 od 00:06:40 do 00:12:04).
Dyrektor pozwanej szkoły ustaliła pozytywną ocenę dorobku zawodowego za okres stażu powódki od 1.09.2014 do 31.05.2017 r.
(dowód: ocena dorobku zawodowego k.126-128).
Sąd zważył co następuje:
Powództwo zasługuje na uwzględnienie.
Przepis art. 45 k.p. wymaga by wypowiedzenie umowy o pracę było uzasadnione i nie naruszało przepisów o wypowiadaniu umów o pracę.
Zgodnie z przepisem art. 30 § 4 k.p., w oświadczeniu pracodawcy o wypowiedzeniu pracownikowi umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony powinna być wskazana rzeczywista i konkretna przyczyna uzasadniająca wypowiedzenie.
Przy ocenie obowiązku pracodawcy przewidzianego w art. 30 § 4 k.p. nie można pominąć celu, dla którego przepis ten został wprowadzony. Chodzi mianowicie o to, by pracownik wiedział, czy i jakie zarzuty stawia mu pracodawca lub czym kierował się przy podejmowaniu określonej decyzji personalnej, a sąd pracy - żeby badał i oceniał te fakty i okoliczności, które zadecydowały o wypowiedzeniu umowy.
Sąd podziela utrwalone już w judykaturze Sądu Najwyższego stanowisko, iż jeśli pracodawca, decydując się na wypowiedzenie umowy o pracę konkretnemu pracownikowi - w razie konieczności wyboru spośród większej liczby zatrudnionych - nie wykona obowiązku polegającego na wskazaniu w oświadczeniu o wypowiedzeniu także przyczyny wyboru pracownika do zwolnienia z pracy (kryterium doboru) i ograniczy się do przytoczenia ogólnikowych zwrotów bądź do powtórzenia wyrażeń ustawowych, to wówczas dopuszcza się naruszenia art. 30 § 4 k.p., bo wskazana w taki sposób przyczyna wypowiedzenia jest niepełna, niedostatecznie skonkretyzowana, a przez to niezrozumiała dla pracownika i nieweryfikowalna. Oczywiście wadliwe przy formułowaniu na piśmie przyczyny wypowiedzenia (nazbyt ogólnikowe), jest użycie przez pracodawcę zwrotu „zmniejszenie zatrudnienia z przyczyn ekonomicznych, zmiany organizacyjne”, bo takie sformułowanie „wymusza” na pracowniku wytoczenie powództwa celem poznania konkretnej i rzeczywistej przyczyny uzasadniającej wypowiedzenie umowy o pracę na czas nieokreślony (tak: Wyrok Sądu Najwyższego - Izba Pracy, (...) i Spraw Publicznych z 2 marca 2016 r. III PK 76/15, por. też Wyrok Sądu Najwyższego - Izba Pracy, (...) i Spraw Publicznych z 22 marca 2016 r., I PK 100/15 i Wyrok Sądu Najwyższego - Izba Pracy, (...) i Spraw Publicznych z 18 września 2013 r. II PK 5/13).
W przedmiotowej sprawie pozwany Zespół Szkół w (...).05.2017 r. wypowiedział powódce umowę o pracę zawartą w dniu 1.09.2014 r. na czas nieokreślony z zachowaniem trzymiesięcznego okresu wypowiedzenia, który upłynął z dniem 31.08.2017 r. Jako przyczynę wypowiedzenia pracodawca wskazał, zmiany organizacyjne powodujące zmniejszenie liczby oddziałów w szkole, uniemożliwiające dalsze zatrudnienie nauczyciela w pełnym wymiarze zajęć polegające na: łączeniu klas zgodnie z wytycznymi organu prowadzącego, zmniejszeniu liczby uczniów niepełnosprawnych posiadających orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego lub nauczania indywidualnego, wymagających pomocy nauczyciela wspomagającego, wygaszaniu gimnazjum zgodnie z reformą oświaty.
W niniejszej sprawie bezsporne było, iż w pozwanym Zespole Szkół w K. w roku szkolnym 2016/2017 nastąpiło zmniejszenie zatrudnienia wśród nauczycieli wspomagających i nauczycieli matematyki oraz że oprócz powódki jeszcze czterech nauczycieli, na ich wniosek zostało przeniesionych w stan nieczynny.
W orzecznictwie zgodnie przyjmuje się, iż rzeczywiste zmniejszenie zatrudnienia czy likwidacja stanowiska pracy uzasadnia wypowiedzenie umowy o pracę.
Jednak zgodnie z przywołanym wyżej orzecznictwem Sądu Najwyższego pracodawca ma obowiązek wskazania w oświadczeniu o wypowiedzeniu także kryteriów wyboru pracownika do zwolnienia z pracy (kryterium doboru).
Dyrektor pozwanego zespół szkół (...)/2017 z 8.05.207 r. ustalił kryteria doboru nauczycieli do rozwiązania stosunku pracy i podał do wiadomości nauczycieli.
Mimo to pozwany zespół szkół w oświadczeniu o wypowiedzeniu powódce umowy o pracę nie wskazał przyczyny jej wyboru do zwolnienia z pracy. Powódka nie była też poinformowana o kryteriach, które zadecydowały o jej doborze do wypowiedzenia ani o ilości uzyskanych punktów. Powyższe potwierdzają jasne, zbieżne i jednoznaczne zeznania wiarygodnych świadków A. P., D.K., A. K., P. Z., A. K. i B. Z. znajdujące potwierdzenie w zeznaniach powódki A. M. oraz pisemnym oświadczeniu o wypowiedzeniu umowy o pracę.
Co istotne strona pozwana do momentu zamknięcia przewodu sądowego nie przedłożyła protokołu ustalającego ilość punktów uzyskanych przez powódkę, wynikającą z zastosowania kryteriów i punktacji przewidzianej w Zarządzeniu nr (...) z 8.05.207 r.
W ocenie nie zasługują na wiarę zeznania świadka S. S. ówczesnej dyrektor pozwanej szkoły, iż informowała każdą osobę jakie zastosowała kryteria i o ogólnej liczbie punktów, bowiem są one z sprzeczne z jednoznacznymi zeznaniami świadków A. P., D.K., A. K., P. Z., A. K. i B. Z. oraz samej powódki.
Ponadto jak wynika z niekwestionowanych zeznań powódki wypowiedzenie wręczyła jej sekretarz szkoły A. T. a kryteria i liczba punków nie znalazła się w pisemnym oświadczeniu o wypowiedzeniu i nie została też przedstawiona przez stronę pozwaną w toku procesu.
Sąd rozpoznaje zasadność i przestrzeganie przepisów o wypowiedzeniu w granicach wskazanych w pisemnym oświadczeniu o wypowiedzeniu umowy o pracę. Pracodawca nie może w toku procesu uzupełniać treści czy braków oświadczenia o wypowiedzeniu (vide: wyr. SN z 1.10.1998 r., I PKN 315/97, OSNAPiUS 1998, Nr 14, poz. 427).
W ocenie sądu pozwana szkoła nie wskazując w pisemnym oświadczeniu o wypowiedzeniu umowy o pracę kryterium doboru powódki do wypowiedzenia umowy o pracę z powodu zmniejszenia zatrudnienia naruszyła dyspozycję przepisu art. 30 § 4 k.p.
Mając na uwadze powyższe rozważania sąd na podstawie przepisu art. 45 § 1 k.p. przywrócił powódkę do pracy na poprzednich warunkach i na mocy przepisu art. 47 kp. zasądził od pozwanej szkoły na rzecz powódki wynagrodzenie za czas pozostawania bez pracy pod warunkiem podjęcia pracy.
O kosztach procesu sąd orzekł na podstawie art. 98 k.p.c. i § 9 ust. 1 pkt. 1 i pkt. 2 w zw. z 2 pkt 4 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności radców prawnych z 22 października 2015 r. (Dz.U. z 2015 r. poz. 1804 ze zm.) zasadzając od pozwanego na rzecz powódki kwotę 1530 zł ( 180 zł + 1350 zł), mając na względzie uchwałę Sądu Najwyższego z 7.03.2018 r. III PZP 5/17.
O kosztach sądowych , sąd orzekł na zasadzie art. 113 ustawy z dnia 28 lipca 2005 roku o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (t.j. Dz. U. z 2000 roku, nr 90, poz. 594) i rozstrzygnął o nieuiszczonych kosztach stosując zasadę odpowiedzialności za wynik sprawy, sąd nakazał ściągnąć od pozwanego przegrywającego proces na rzecz Skarbu Państwa Sądu Rejonowego w Człuchowie koszty sądowe, od których z mocy ustawy była zwolniona powódka, w wysokości 1417 zł z tytułu opłaty sądowej tj. 5% od wartości przedmiotu sporu wynoszącej 28.332 zł.
Podmiot udostępniający informację: Sąd Rejonowy w Człuchowie
Osoba, która wytworzyła informację: Sędzia Sądu Rejonowego Marek Osowicki, Sonia Klonowska , Tadeusz Dymnicki
Data wytworzenia informacji: