Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Człuchowie

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 14 grudnia 2018 roku

Sąd Rejonowy w Człuchowie IV Wydział Pracy

w składzie następującym:

Przewodniczący:	Sędzia Sądu Rejonowego Marek Osowicki
Protokolant:	sekretarz sądowy Anna Górska

po rozpoznaniu w dniu 30 listopada 2018 roku w Człuchowie

sprawy z powództwa I. K.

przeciwko Izbie Administracji Skarbowej w G.

o nagrodę jubileuszową

1.  Oddala powództwo.

2.  Zasądza od powódki I. K. na rzecz pozwanej I. Administracji Skarbowej w G. kwotę 2700 zł (dwa tysiące siedemset złotych) tytułem kosztów procesu.

Sygn. akt IV P 84/18

UZASADNIENIE

Pełnomocnik powódki I. K. wniósł o zasądzenie od pozwanej I. Administracji Skarbowej w G. kwoty 34.479 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od 24.01.2017 r. z tytułu nagrody jubileuszowej za 45 lat pracy. W uzasadnieniu pozwu pełnomocnik powódki podniósł, iż powódka 23.01.2017 r. nabyła prawo do nagrody jubileuszowej za 45 lat pracy, której pozwana izba nie wypłaciła. Zdaniem powódki do jej stażu pracy zgodnie z przepisami ustawy z 20.07.1990 r. o wliczaniu okresów pracy w indywidualnym gospodarstwie rolnym do pracowniczego stażu pracy (Dz.U. z 1990 r. nr 54 poz. 310) wlicza się okres pracy od 16.01.1972 r. do 32.05.1975 r. w gospodarstwie rolnym rodziców M. i S. H. w miejscowości K. i od 1.06.1975 r. do 1.06.1975 r. w jej własnym gospodarstwie rolnym o pow. 1,2 ha w miejscowości K., które otrzymała w drodze ustnej umowy darowizny.

Pozwana Izba Administracji Skarbowej w G. w sprzeciwie od nakazu zapłaty wniosła o oddalenie powództwa w całości i zasadzenie od powódki na rzecz pozwanej kosztów procesu. W uzasadnieniu sprzeciwu strona pozwana wskazała, że powódka na dzień rozwiązania stosunku pracy legitymowała się stażem pracy wynoszącym 40 lat, 6 miesięcy i 29 dni. Zdaniem pozwanej izby skarbowej żądanie powódki zaliczenia do jej stażu pracowniczego pracy w gospodarstwie rolnym jest nieuprawnione. W ocenie strony pozwanej wszystkie przesłanki zaliczenia pracy w gospodarstwie rolnym muszą być spełnione łącznie. Powódka w żaden sposób nie udowodniła, iż po okresie pracy doszło do objęcia gospodarstwa rolnego. Urząd Gminy w S. w oświadczeniu w sprawie zatrudnienia w gospodarstwie rolnym z 17.05.1996 r. potwierdził fakt istnienia gospodarstwa rolnego prowadzonego w latach od 16.10.1947 r. do 6.01.1983 r. przez M. i S. H. w Krepie o pow. 5,23 ha, co świadczy że przez cały ten okres rodzice powódki byli właścicielami powyższego gospodarstwa rolnego. Z akt pracowniczych nie wynika by powódka miała wymagane w tamtym czasie uprawnienia do nabycia gospodarstwa rolnego.

Sąd ustalił co następuje:

Powódka od 16.06.1975 r. do 3.01.1977 r. była zatrudniona w Komitecie Wojewódzkim (...) w S. na stanowisku sekretarki. Od 1.01. (...). do 28.05.1977 r. w Wojewódzkiej Usługowej Spółdzielni Pracy Oddział Usług (...) na stanowisku kierownika działu administracyjno-gospodarczego. Od 30.05.1977r . do 18.09.1979 r. w Spółdzielni Pracy Usługowo- (...) w S. jako referent administracyjny. Od 18.09.1979 r. do 5.09.1982 r. w Komendzie Wojewódzkiej Straży Pożarnych w S. jako referent ds. organizacyjnych. Od 6.09. (...). do 31.12.1982 r. w Urzędzie Miejskim w C. jako inspektor ds. podatkowych. Od 1.01.1983 r. do 29.08.2017 r. w Urzędzie Skarbowym w C., pełniąc między innymi funkcję naczelnika urzędu skarbowego.

(dowód: akta osobowe powódki cz. A i C świadectwa pracy).

Powódka 8.09.2017 r. zgłosiła do I. Administracji Skarbowej w G. wniosek o wypłatę nagrody jubileuszowej za 45 lat pracy z oświadczeniami matki i siostry o pracy od 16.01.1972 r. do 32.05.1975 r. i objęciu gospodarstwa rolnego rodziców od 1.06.1975 r. do 1.06.1975 r. o powierzchni 1,2 ha.

(dowód: akta osobowe powódki cz. C k. C/10).

Urząd Gminy w S. w oświadczeniu w sprawie zatrudnienia w gospodarstwie rolnym z 17.05.1996 r. potwierdził fakt istnienia gospodarstwa rolnego prowadzonego w latach od 16.10.1947 r. do 6.01.1983 r. przez M. i S. H. w Krepie o pow. 5,23 ha

(dowód: oświadczenie k.5).

Powódka 13.03.2018 r. przedłożyła stronie pozwanej wezwanie do zapłaty kwoty 34.479 zł z tytułu nagrody jubileuszowej za 45 lat pracy.

(dowód: akta osobowe powódki cz. C).

Izba Administracji Skarbowej w G. pismem z 16.03.2018 r. uznała wezwanie powódki zapłaty nagrody jubileuszowej za 45 lat pracy za niezasadne.

(dowód: akta osobowe powódki cz. C).

Powódka w okresie od 1972 r. do 1977 r. pracowała w gospodarstwie rolnym rodziców i po 1973 r. przejęła na podstawie ustnej umowy od rodziców działkę rolną o pow. 1,2 ha którą sama uprawiała.

(dowód: zeznania świadka K. G. k.42-43 od 00:05:12 do 00:51:22).

Sąd zważył co następuje:

Powództwo w zakresie żądania wypłaty nagrody jubileuszowej nie zasługuje na uwzględnienie.

O tym za jaką liczbę lat pracy przysługuje najniższa nagroda, jaki jest maksymalny okres pracy uprawniający do nagrody oraz okresy dzielące poszczególne nagrody, decydują wyłącznie przepisy obowiązujące w danym zakładzie. Nie ma jednolitych przepisów regulujących staż pracy, za który przysługują te nagrody. Od 2.6.1996 r. pracodawcy mają swobodę przy ustalaniu składników wynagrodzenia. W postanowieniach regulaminów wynagradzania czy układów zbiorowych pracy mogą oni przewidzieć nagrody jubileuszowe, ale nie mają takiego obowiązku. Należy zauważyć, że pracodawca ustalając zasady nabywania i wypłacania nagród może je określić samodzielnie (tak: N. jubileuszowa. Komentarz prof. dr hab. W. M., K. W., Rok wydania: 2006, Wydawnictwo: C.H. B., Wydanie: 1).

Stosownie do przepisu art. 91 ust. 1 pkt. 6 ustawy z dnia 21 listopada 2008 r. o służbie cywilnej (Dz.U. Nr 227, poz. 1505 ze zm.), za wieloletnią pracę członek korpusu służby cywilnej otrzymuje nagrodę jubileuszową za 45 lat w wysokości 400 % wynagrodzenia miesięcznego.

Do okresów pracy, o których mowa w ust. 1 art. 91 wyżej cytowanej ustawy, wlicza się wszystkie poprzednie zakończone okresy zatrudnienia oraz inne udowodnione okresy, jeżeli z mocy odrębnych przepisów podlegają one wliczeniu do okresu pracy, od którego zależą uprawnienia pracownicze. Do powyższych okresów pracy, o których mowa w ust. 2 art. 91 ustawy o służbie cywilnej, nie wlicza się okresów zatrudnienia w partii komunistycznej (Polskiej Partii Robotniczej i Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej), jak również w organach bezpieczeństwa państwa w rozumieniu art. 2 ustawy z dnia 18 października 2006 r. o ujawnianiu informacji o dokumentach organów bezpieczeństwa państwa z lat 1944-1990 oraz treści tych dokumentów.

Zatem okresu pracy powódki w (...) w S. od 16.06.1975 r. do 3.01.1977 r. nie wlicza się na mocy art. 91 ust. 3 ustawy o służbie cywilnej do jej stażu pracowniczego zaliczanego do nabycia prawa do nagrody jubileuszowej.

Na podstawie § 5 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia prezesa rady ministrów z dnia 29 stycznia 2016 r. w sprawie określenia stanowisk urzędniczych, wymaganych kwalifikacji zawodowych, stopni służbowych urzędników służby cywilnej, mnożników do ustalania wynagrodzenia oraz szczegółowych zasad ustalania i wypłacania innych świadczeń przysługujących członkom korpusu służby cywilnej ( Dz. U. z 2016r., poz. 125 ) członek korpusu służby cywilnej nabywa prawo do nagrody jubileuszowej w dniu upływu okresu uprawniającego do tej nagrody albo w dniu wejścia w życie przepisów wprowadzających nagrody jubileuszowe.

Sąd podziela stanowisko Sądu Najwyższego, iż pracodawca może przyznać pracownikowi nagrodę jubileuszową, jeśli ten w dniu jej nabycia spełnia wszystkie wymagane warunki do jej otrzymania (vide: Wyrok Sądu Najwyższego - Izba Pracy, (...) i Spraw Publicznych 2010-02-03, II PK 199/09, O.: Monitor Prawa Pracy rok 2010, Nr 5, str. 226).

Okolicznością bezsporną w sprawie jest , że powódka na dzień rozwiązania stosunku pracy 29.08.2017 r. posiadała staż pracy w wymiarze 40 lat, 6 miesięcy i 29 dni.

Nie ulega też wątpliwości, że powódka w okresie od 16.01.1972 r. do 23.05.1975 r. uczęszczając do szkoły średniej pomagała rodzicom w prowadzeniu gospodarstwa rolnego oraz w okresie od 1.06.1975 r. do 1.06.1977 r. uprawiała darowaną jej przez rodziców działkę rolną o pow. 1,2 ha., co wynika z oświadczenia powódki zgłoszonego w ZUS z 17.05.1996 r. poświadczonego przez Urząd Gminy, pisemnych zeznań świadków S. H. i K. G. z 5.09.2017 r. oraz zeznań w charakterze świadka siostry powódki K. G..

Kwestię zaliczania okresów pracy w indywidualnym gospodarstwie rolnym do pracowniczego stażu pracy określa ustawa z dnia 20 lipca 1990r. (Dz. U. Nr 54, poz. 310). Zgodnie z treścią art. 1 ust. 1 tej ustawy – ilekroć przepisy prawa lub postanowienia układu zbiorowego pracy, albo porozumienia w sprawie zakładowego systemu wynagradzania przewidują wliczanie do stażu pracy , od którego zależą uprawnienia wynikające ze stosunku pracy, okresów zatrudnienia w innych zakładach pracy, do stażu tego wlicza się pracownikowi:

- okresy prowadzenia indywidualnego gospodarstwa rolnego lub pracy w takim gospodarstwie, prowadzonym przez współmałżonka,

- przypadające przed dniem 1 stycznia 1983r. okresy pracy po ukończeniu 16 roku życia w gospodarstwie rolnym prowadzonym przez rodziców lub teściów poprzedzające objęcie tego gospodarstwa i rozpoczęcie jego prowadzenia osobiście lub wraz ze współmałżonkiem

- przypadające po dniu 31 grudnia 1982r. okresy pracy w indywidualnym gospodarstwie rolnym w charakterze domownika w rozumieniu przepisów o ubezpieczeniu społecznym rolników indywidualnych i członków ich rodzin.

Zauważyć ponadto należy, że zgodnie z art. 3 ust. 2 i 3 ustawy z dnia 20 lipca 1990 r., okresy pracy w indywidualnym gospodarstwie rolnym wnioskodawca zobowiązany jest potwierdzić zaświadczeniem urzędu gminy albo zeznaniami co najmniej dwóch świadków zamieszkujących na terenie, na którym jest położone gospodarstwo rolne. W tej kategorii spraw zasadnicze ustalenia muszą być udokumentowane we wskazany sposób. Tym samym nie mogą one opierać się jedynie na treści oświadczenia samego wnioskodawcy czy pisemnych relacjach wskazanych przez stronę osób. Ocena czy wnioskodawca rzeczywiście wykonywał stałą pracę w gospodarstwie rolnym bezwzględnie musi znaleźć potwierdzenie albo we wspomnianym zaświadczeniu albo w zeznaniach świadków (vide: wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 11 stycznia 2017 r. I OSK (...)).

Kwestia dotycząca tytułu prawnego, na podstawie którego należy objąć gospodarstwo rolne w oparciu o omawiany przepis była przedmiotem rozważań zarówno Sądu Najwyższego jak i Naczelnego Sądu Administracyjnego.

Sąd Najwyższy wskazał, że objęcie gospodarstwa rolnego rodziców lub teściów w samoistne posiadanie na podstawie nieformalnej umowy darowizny spełnia warunki z art. 1 ust. 1 pkt. 2 cytowanej ustawy (zobacz: uchwała SN z dnia 16 stycznia 1996 r, I PZP 36/95, OSNP 1996/13/181). Prowadzenie gospodarstwa rolnego nie wymaga powiązania z jego własnością. Można prowadzić gospodarstwo rolne będąc jego właścicielem, posiadaczem samoistnym lub zależnym(vide: wyrok NSA z dnia 30 stycznia 2001 r, (...), Lex nr 51024).

Sąd podziela stanowisko Sądu Apelacyjnego w Gdańsku wyrażone w wyroku z dnia 25 czerwca 2013 roku ( (...) SA/Gd 293/13, LEX nr 1368889), stwierdzające, iż nawet codzienne przeznaczanie kilku godzin na zajęcia lekcyjne i naukę oraz konieczność dojazdów do szkoły nie wyklucza kilkugodzinnej pracy w gospodarstwie rolnym. Pojęcia „stałej pracy” nie należy utożsamiać z koniecznością ciągłego jej wykonywania i nie zawsze praca ta musi polegać na nieustannym podejmowaniu czynności rolniczych (wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 25 kwietnia 2013 roku, (...) SA/Wa (...), LEX nr 1317046). Jeśli osoba ucząca się w szkole, mieszkała jednocześnie na terenie gospodarstwa rolnego rodziców i wykonywała w nim wszelkie prace, stale pracując w gospodarstwie, nie ma żadnych przeszkód, by zaliczyć jej ten czas jako okres pracy w gospodarstwie (por. w tym zakresie wyrok SA w Białymstoku z dnia 28 czerwca 1991 r, III Aur 23/91, OSAiSN 1992/10s. 37).

Sąd Najwyższy wskazał w wyroku z 11 czerwca 1997r. (I PKN 200/97, OSNP 1998/10/295) stwierdzając, że praca w gospodarstwie rolnym rodziców po ukończeniu 16 roku życia nie podlega zaliczeniu do pracowniczego stażu pracy, jeżeli choćby z przyczyn niezależnych od zainteresowanego, nie nastąpiło objęcie tego gospodarstwa i rozpoczęcie jego prowadzenia osobiście lub wraz ze współmałżonkiem.

Do 31.12.1982 r. pojęcie gospodarstwa rolnego było określone w rozporządzeniu rady ministrów w sprawie przenoszenia własności nieruchomości rolnych, znoszenia współwłasności takich nieruchomości oraz dziedziczenia gospodarstw rolnych z 28 listopada 1964 r. tj. z dnia 24 marca 1983 r. (Dz.U. nr 19, poz. 86), za gospodarstwo rolne uważa się wszystkie należące do tej samej osoby (osób) nieruchomości rolne, jeżeli stanowią lub mogą stanowić zorganizowaną całość gospodarczą wraz z budynkami, urządzeniami, inwentarzem żywym i martwym, zapasami oraz prawami i obowiązkami związanymi z prowadzeniem gospodarstwa rolnego.

Obecnie przyjmuje się, iż gospodarstwo rolne to grunty rolne wraz z gruntami leśnymi, budynkami lub ich częściami, urządzeniami i inwentarzem, jeżeli stanowią lub mogą stanowić zorganizowaną całość gospodarczą oraz prawami związanymi z prowadzeniem gospodarstwa rolnego (art. 55 ³ kc.).

Objęcie i prowadzenie gospodarstwa rolnego nie musi następować bezpośrednio po zaprzestaniu w nim pracy. Objęcie nie musi również następować w jakimś określonym czasie po zaprzestaniu pracy w gospodarstwie. Ustawodawca nie przewidział bowiem ani warunku „bezpośredniości” objęcia, ani jakiegokolwiek okresu, w trakcie którego dojść musi do objęcia gospodarstwa po zaprzestaniu w nim pracy (por. wyrok SN z dnia 7 września 1999 r, I PKN 250/99, OSNAP 2001/1/10, Lex nr 38513).

Faktyczna praca w gospodarstwie to nie tylko osobista fizyczna praca w polu, ale także organizowanie pracy, zarządzanie gospodarstwem, decydowanie o rodzaju produkcji. Prowadzenie gospodarstwa nie wyklucza również okoliczność, że prowadzący nie przebywa codziennie w gospodarstwie, jeżeli rodzaj prowadzonej w gospodarstwie działalności rolniczej sprawia, że nie wymaga ona codziennej obecności. Prowadzenie gospodarstwa nie jest równoznaczne z osobistą pracą w tym gospodarstwie (por. w tym zakresie wyrok SN z uzasadnieniem – z dnia 7 września 1999 r, I PKN 250/99, OSNP 2001/1 poz. 10, wyrok NSA z dnia 5 października 2001 r, (...) SA (...), Lex nr 53365).

Do pracowniczego stażu pracy wlicza się okresy pracy w indywidualnym gospodarstwie rolnym rodziców, poprzedzające objęcie gospodarstwa rolnego teściów i rozpoczęcie jego prowadzenia, jeśli przypadają one (te okresy) w czasie przed zatrudnieniem pracownika w ramach stosunku pracy (tak: SN w wyroku z dnia 14 października 1994 r, I PRN 82/94, OSNP 1995/2/23).

W ocenie sądu powódka w toku postępowania wykazała, iż pracowała w gospodarstwie rolnym rodziców, jednak nie wykazała drugiej przesłanki wymaganej do zaliczenia tego okresu do stażu pracy tj. objęcia gospodarstwa rolnego. Ustne „darowanie” powódce działki rolnej o pow. 1,2 ha samo w sobie nie świadczy o objęciu części gospodarstwa rolnego rodziców, bowiem nawet uprawienie tej działki i pobieranie z niej pożytków, bez posiadania zabudowań gospodarskich, inwentarza żywego, zapasów oraz podstawowych narzędzi rolniczych i obowiązków, choćby opłacania podatku rolnego czy ubezpieczenia społecznego rolników nie sposób uznać, że stanowiło lub mogło stanowić zorganizowaną całość gospodarczą, jakim jest gospodarstwo rolne.

Co prawda powódka na rozprawie wyjaśniła, że gospodarstwo jej rodziców zostało przejęte przez nią 1.06.1975 r. tj. działka o powierzchni 1,2 ha.

Jednak w ocenie sądu należy odróżnić pojęcie działki rolnej od pojęcia gospodarstwa rolnego jako zorganizowanej całości.

Działka rolna stanowi nieruchomość gruntową (art. 46 k.c.), natomiast gospodarstwo rolne jest zespołem produkcyjnym i majątkowym. Ustawodawca nie sprowadza rolniczej jednostki wytwórczej (gospodarstwa rolnego), tylko do jednego składnika, tj. do gruntów rolnych. W jej skład wchodzą składniki materialne i niematerialne. Te pierwsze są wyliczone, obejmują grunty rolne, grunty leśne, budynki lub ich części, urządzenia oraz inwentarz. Do tych drugich zalicza się prawa związane z prowadzeniem gospodarstwa rolnego (zobacz: kom. do art. 55 ³ k.c. red. Gutowski 2018, wyd. 2/Budzinowski , Legalis).

Znamienne jest też, iż rodzice powódki sprzedali całość gospodarstwa rolnego wraz z działką rolną „darowaną” powódce. Co więcej w oświadczeniu powódki w sprawie zatrudnienia w gospodarstwie rolnym z 17.05.1996 r. Urząd Gminy w S. potwierdził fakt istnienia gospodarstwa rolnego prowadzonego w latach od 16.10.1947 r. do 6.01.1983 r. przez M. i S. H. w Krepie o pow. 5,23 ha i bark jest urzędowego potwierdzenia lub oświadczenia samej powódki jako wnioskodawcy, iż przejęła to gospodarstwo rolne lub jego zorganizowaną część. Powódka nie wskazała też z jakich powodów 1.06.1977 r. zakończyć się miało jej posiadanie bądź jej nieformalne prawo własności gruntów rolnych darowanych ustnie przez rodziców.

Zatem brak jest dowodów świadczących o tym, że gospodarstwo rolne rodziców lub jego zorganizowana część została przejęta i prowadzona przez powódkę. Dlatego też brak jest podstaw do zaliczenia jej okresu pracy w tym gospodarstwie do pracowniczego stażu pracy wliczanego do nabycia uprawnień do nagrody jubileuszowej.

Mając na uwadze powyższe argumenty sąd oddalił powództwo o nagrodę jubileuszową.

O kosztach procesu orzeczono stosownie do art. 98 k.p.c. i § 9 ust. 1 pkt 2 w zw. z § 2 pkt. 5 oraz § 20 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności radców prawnych z 22 października 2015 r. (Dz.U. z 2018 r. poz. 265.), zasadzając od powódki na rzecz pozwanej kwotę 2700 zł tytułem kosztów procesu.