Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Człuchowie

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 21/11/2025 r.

Sąd Rejonowy w Człuchowie IV Wydział Pracy

w składzie następującym:

Przewodniczący: Ławnicy:	Sędzia Marek Osowicki Grzegorz Bytner Jan Poczekajło
Protokolant:	stażysta Alicja Klekocińska

po rozpoznaniu w dniu 21 listopada 2025 r. w Człuchowie

sprawy z powództwa A. Z.

przeciwko R. P. (1)

o ustalenie istnienia stosunku pracy oraz o dopuszczenie do pracy

1.  Nakazuje pozwanemu R. P. (1) dopuszczenie powódki A. Z. do pracy na dotychczasowym stanowisku

2.  W pozostałym zakresie powództwo oddala

3.  Zasądza od pozwanego na rzecz powódki 240 zł (dwieście czterdzieści złotych) wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się orzeczenia do dnia zapłaty, tytułem kosztów procesu. Nakazuje ściągnąć od pozwanego R. P. (1) na rzecz Skarbu Państwa Sądu Rejonowego w Człuchowie kwotę 2.799,60 zł (dwa tysiące siedemset dziewięćdziesiąt dziewięć i sześćdziesiąt groszy) tytułem kosztów sądowych.

(-) G. B. (-) M O. (-) J. P.

Sygn. akt IV P 87/25

UZASADNIENIE

Pełnomocnik powódki A. Z. wniósł przeciwko pozwanemu R. P. (2) o ustalenie, że pomiędzy stronami istnieje stosunek pracy na podstawie umowy o prace zawartej 22.10.2029 r. na czas nieokreślony i nakazanie pozwanemu dopuszczenia powódki do pracy na dotychczasowym stanowisku. W uzasadnieniu pozwu wskazał, że wyrokiem z 20.12.2024 r. sąd przewrócił powódkę do pracy u pozwanego a następnie Sąd Okręgowy w Słupsku 16.06.2025 r. oddalił apelację pozwanego od wyroku sądu pierwszej instancji. Od tego dnia zaczął biec 7 dniowy termin na zgłoszenie pozwanemu przez powódkę gotowości niezwłocznego podjęcia pracy zgodnie z art. 48 § 1 k.p. Powódka 20.06.2025 r. nadała listem poleconym na adres pozwanego zakładu pracy oświadczenie o zgłoszeniu gotowości podjęcia pracy na uprzednio zajmowanym stanowisku. Przedmiotowa przesyłka była awizowana dopiero 24.06.2025 r. Powódka od 23.06.2025 r. była niezdolna do pracy, co potwierdza zaświadczenie lekarskie. Awizowanie listu przez Pocztę Polską dopiero 24.06.2025 r. jest przyczyną niezależną od pracownika.

Pełnomocnik pozwanego w odpowiedzi na pozew wniósł o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie od powódki na rzecz pozwanego kosztów zastępstwa procesowego według nor przepisanych. W uzasadnieniu odpowiedzi na pozew pełnomocnik pozwanego podniósł, iż próba doręczenia pozwanemu nadanej przez powódkę 20.06.2025 r. przesyłki pocztowej nastąpiła 24.06.2025 r. o godz. 16:14:32. Pozwany miał możliwość zapoznania się z treścią oświadczenia powódki o gotowości do pracy, dopiero 26.06.2025 r. , kiedy powódka przesłała je drogą mailową. Nastąpiło to po upływie ustawowego 7 dniowego terminu. Termin określony w art. 48 § 1 k.p. jest terminem prawa materialnego a co za tym idzie nie podlega przewróceniu. Wybór przez powódkę najwolniejszej formy przesyłki pocztowej czy zwlekanie z jej nadaniem nie należą do przyczyn niezależnych od pracownika.

Sąd ustalił co następuje:

Sąd Rejonowy w Człuchowie IV Wydział Pracy wyrokiem z 20.12.2024 r. przywrócił powódkę A. Z. do pracy u pozwanego R. P. (2) na poprzednich warunkach.

(dowód: wyrok z 20.12.2024 r. Sygn. akt IV P 471/24).

Sąd Okręgowy w Słupsku V Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych wyrokiem z 16.06.2025 r. oddalił apelację pozwanego R. P. (2) od wyroku Sąd Rejonowy w Człuchowie IV Wydział Pracy z 20.12.2024 r.

Powódka uczestniczyła online w rozprawie apelacyjnej przed Sądem Okręgowym w Słupsku. W rozmowie z pełnomocnikiem powódka ustaliła, iż oświadczenie o gotowości do podjęcia pracy wyśle pocztą.

(niespore).

Powódka A. Z. 20.06.2025 r. nadała na Poczcie Polskiej przesyłkę poleconą na adres pozwanego, zawierającą oświadczenie powódki o gotowości do podjęcia pracy. Przesyłka była awizowana 24.06.2025 r. a odebrana przez pozwanego w urzędzie pocztowym 1.07.2025 r.

(dowód: wydruk śledzenia przesyłki k.12 i k. 37,38).

Powódka od 23.06.2025 r. do 7.07.2025 r. była na zwolnieniu lekarskim w związku z ciążą.

(dowód: (...) k.19 ).

A. Z. o sprawdzeniu w portalu śledzenia przesyłek, iż przesyłka nie jest doręczona tylko awizowana 26.06.2025 r. wysłała do pracodawcy e-mail z informacją, iż w piątek wysłała o oświadczenie o gotowości do podjęcia za pośrednictwem Poczty Polskiej, list nadal nie został odebrany w związku z czym przesłała to samo oświadczenie droga e-mail.

(dowód: e-mail k.35, oświadczenie z 20.06.2025 r. k. 36).

Pozwany R. P. (2) w piśmie z 2.07.2025 r. adresowanym do powódki na podstawie art. 48 § 1 k.p. odmówił przyjęcia jej do pracy, ponieważ zgłoszenie gotowości do jej podjęcia nastąpiło po terminie, co skutkuje wygaśnięciem roszczenia o dopuszczenie do pracy.

(dowód: pismo k. 39).

Sąd zważył co następuje:

Powództwo zasługuje na częściowe uwzględnienie.

Materialnoprawną przesłanką uwzględnienia powództwa o ustalenie istnienia lub nieistnienia stosunku prawnego lub prawa, opartego na przepisie art. 189 k.p.c. jest istnienie interesu prawnego w żądanym ustaleniu.

Zgodnie z utrwalonym orzecznictwem Sądu Najwyższego co do zasady pracownikowi przysługuje interes prawny w ustaleniu istnienia stosunku pracy art. 189 k.p.c. (vide: wyrok SN, 2002-12-05, I PKN 629/01, OSNP 2004/11/194).

Pracownik może mieć interes prawny w domaganiu się ustalenia istnienia stosunku pracy, jeżeli istnieje stan niepewności co do jego sytuacji prawnej.

Nie można uznawać za konieczne wytoczenie powództwa o ustalenie w sytuacji, gdy sprawa o ustalenie ma charakter przesłankowy wobec innych dalej idących roszczeń, w tym roszczenia o zasądzenie.

Interes ten nie występuje, jeśli osoba zainteresowana może na innej drodze, np. w procesie o świadczenie, o ukształtowanie prawa lub stosunku prawnego, a nawet w drodze orzeczenia o charakterze deklaratywnym osiągnąć swój cel.

W przypadku zgłoszenie powództwa dalej idącego o nakazanie pozwanemu dopuszczenia do pracy powódki na dotychczasowym stanowisku ustalenie istnienia pomiędzy stronami stosunku pracy ma charakter przesłankowy.

Sąd w pełni podziela utrwalony pogląd Sądu Najwyższego, iż zgłoszenie gotowości niezwłocznego podjęcia pracy (art. 48 § 1 k.p.) jest czynnością prawa materialnego, jest wyrażeniem pracodawcy przez pracownika woli kontynuowania restytuowanego stosunku pracy. Termin do zgłoszenia owej gotowości biegnie od daty uprawomocnienia się orzeczenia o przywróceniu do pracy. Termin ten, jako termin prawa materialnego a nie procesowego, nie jest terminem przywracalnym. Nie ma w szczególności podstaw do stosowania w tym wypadku rygorów z art. 168- 172 k.p.c. i tym samym rozważania „braku winy” w uchybieniu terminu. Pracownik powinien jedynie wykazywać, że pracodawca nie ma prawa do odmowy ponownego zatrudniania, gdy uchybienie temu terminowi nastąpiło z przyczyn niezależnych od pracownika (vide: Wyrok Sądu Najwyższego - Izba Pracy, (...) i Spraw Publicznych z 2017-01-25 II PK 320/15 numer (...)).

Siedmiodniowy termin zgłoszenia gotowości niezwłocznego podjęcia pracy określony w art. 48 § 1 k.p. biegnie od daty uprawomocnienia się orzeczenia o przywróceniu do pracy.

Pierwszym dniem, w którym pracownik może zgłosić gotowość do pracy, jest dzień następny po dniu, z upływem którego nastąpiło uprawomocnienie się wyroku i jest to pierwszy dzień biegu siedmiodniowego terminu z art. 48 § 1 k.p. Z przepisu tego wynika więc, że od tego dnia należy liczyć „w ciągu” termin 7 dni, a to oznacza zupełność regulacji prawnej tego terminu. Przy ustalaniu zachowania terminu 7 dni wymienionego w art. 48 § 1 k.p. nie stosuje się przepisów Kodeksu cywilnego określających sposób liczenia terminów, art. 111 k.c. przez odesłanie zawarte w art. 300 k.p. (tak też: Sąd Najwyższy w wyroku z 16 lutego 2017 r., II PK 368/15, OSNP 2018 nr 4, poz. 41).

Zgłoszenie przez pracownika gotowości niezwłocznego podjęcia pracy może być dokonane przez każde zachowanie, ujawniające w sposób dostateczny jego wolę, np. telefonicznie, faksem, e-mailem, czy też przez faktyczne podjęcie pracy. Sama gotowość do podjęcia pracy oznacza zaś stan świadomości i woli pracownika, jego zamiar wykonywania pracy, psychiczną i fizyczną zdolność do realizowania obowiązków pracowniczych oraz pełną dyspozycyjność wobec podmiotu zatrudniającego, rozumianą jako chęć świadczenia pracy w miejscu i czasie wyznaczonym przez pracodawcę. Zgłoszenie gotowości podjęcia pracy nie jest natomiast równoznaczne z faktycznym jej podjęciem.

Z art. 48 § 1 k.p. wynika, iż nawet przekroczenie wskazanego w nim terminu 7 dni nie zawsze uprawnia pracodawcę do odmowy dopuszczenia pracownika do pracy. Niezgłoszenie się pracownika do pracy w czasie, o którym mowa w art. 48 § 1 k.p., oznacza jednak, że pracownik powinien wykazać, że uchybienie terminu nastąpiło z przyczyn od niego niezależnych. Za taką przyczynę uważa się między innymi niepowiadomienie pracownika przez jego pełnomocnika procesowego o wyroku przywracającym do pracy. Za przyczynę przekroczenia terminu niezależną od pracownika trzeba także uznać trudność w ustaleniu daty uprawomocnienia się wyroku, w szczególności gdy następuje ono z dniem upływu terminu do wniesienia środka zaskarżenia liczonego od doręczenia odpisu orzeczenia z uzasadnieniem stronie pozwanej. Zwrot "przyczyny niezależne od pracownika" nie jest tożsamy ze zwrotem "przyczyny niezawinione przez pracownika". Są to przyczyny, które - jak wynika z sensu tego określenia - nie zależą od pracownika, czy też na które nie ma on obiektywnego wpływu (tak: Postanowienie SN z 26.11.2024 r., II PSK 10/24, LEX nr 3790586).

Przesłanka niezależności od pracownika przyczyn przekroczenia terminu z art. 48 § 1 k.p. jest pojęciem szerokim. Zwrot "przyczyny niezależne od pracownika" nie jest tożsamy ze zwrotem "przyczyny niezawinione przez pracownika". Rozważenie "przyczyn" przekroczenia terminu do zgłoszenia gotowości do pracy i ocena ich jako "niezależnych od pracownika" należy do sądu. Są to przesłanki trudne do jednoznacznego zdefiniowania i podlegają rozważeniu w okolicznościach konkretnej sprawy (zobacz: L. Mitrus [w:] A. Sobczyk (red.), Kodeks pracy. Komentarz, wyd. 7, 2025, art. 48).

Pozostawanie przez pracownika w przekonaniu usprawiedliwionym wcześniej zaistniałymi okolicznościami, że zgłosił gotowość niezwłocznego podjęcia pracy po orzeczonym wyrokiem sądu przywróceniem do pracy, oznacza, że niedochowanie 7-dniowego terminu, o którym mowa w art. 48 § k.p., nastąpiło z przyczyn od niego niezależnych (tak: wyrok SN z 26.10.2022 r., II PSKP 123/21, OSNP 2023, Nr 7, poz. 72).

Przepis art. 48 § 1 k.p. pozwala na uwzględnienie także przyczyn zawinionych przez pracownika, jak np. nieznajomość terminu, tym bardziej gdy to opóźnienie nie jest nadmierne ( por.: W. Muszalski, M. Lewandowicz-Machnikowska [w:] W. Muszalski, K. Walczak (red.), Kodeks pracy. Komentarz, wyd. 14, 2024, art. 48, Wyrok SA w Rzeszowie z 28.12.1993 r., III APr 31/93, OSA 1994, nr 6, poz. 43).

Oświadczenie woli, które ma być złożone innej osobie, jest złożone z chwilą, gdy doszło do niej w taki sposób, że mogła zapoznać się z jego treścią (art. 61 § 1 k.c.).

W orzecznictwie i doktrynie prawa pracy przeważa (dominuje) pogląd, że skutek doręczenia - a ściślej domniemanie możliwości zapoznania się z treścią pisemnego oświadczenia woli w przypadku nieodbierania przesyłki pocztowej - następuje z upływem terminu odbioru po drugim awizo (por.: Wyrok SN z 8.09.2016 r., II CSK 750/15, LEX nr 2182659, w literaturze: A. Rycak: Powszechna ochrona trwałości stosunku pracy, Rozdział piąty. pkt 2. Pojęcie i sposób wypowiedzenia, Warszawa 2013; W. Sanetra (w:) Kodeks pracy. Komentarz, wyd. III, Warszawa 2013 - art. 264, pkt 2; Kodeks pracy. Komentarz, pod red. A. Sobczyka, Warszawa 2014 - art. 30, pkt IV.4; M. Raczkowski (w:) M. Gersdorf, M. Raczkowski, K. Rączka: Kodeks pracy. Komentarz, wydanie III, Warszawa 2014, - art. 300, pkt 15).

W sytuacji, gdy pracodawca, mając realną możliwość zapoznania się z treścią oświadczenia woli, z własnej woli, celowo nie podejmuje przesyłki zawierającej to oświadczenie, należy uznać, że zostało mu ono skutecznie złożone. Skoro nadawca listu przedstawił dowód nadania przesyłki w urzędzie pocztowym i adresat został zawiadomiony o nadejściu tej przesyłki oraz miejscu jej odbioru, to można stąd wnosić, że miał on możliwość zapoznania się z jej treścią. To domniemanie faktyczne może być obalone przez wykazanie, że adresat o nadejściu przesyłki nie wiedział lub nie miał możliwości jej odebrania (por. wyrok Sądu Najwyższego z 15 stycznia 1990 r., I CR 1410/89, LEX nr 9006).

Przenosząc powyższe na grunt rozpoznawanej spawy należy stwierdzić, iż powódka złożyła pracodawcy oświadczenie woli o gotowości niezwłocznego podjęcia pracy z przekroczeniem terminu określonego w treści przepisu art. 48 § 1 k.p.

Bowiem zarówno polecona przesyłka pocztowa jak i informacja e-mail została doręczona pozwanemu po upływie 7 dniowego terminu prawa materialnego określonego w powołanym wyżej przepisie, który upływał z dniem 23.06.2025 r.

Przekroczenie przez pracownika terminu siedmiodniowego może zostać sanowane przez okoliczności usprawiedliwiające to niedochowanie terminu do zgłoszenia gotowości do pracy.

Więc należało rozważyć czy uchybienie terminu nastąpiło z przyczyn niezależnych od powódki.

Jak już wyżej wskazano złożenie oświadczenia woli przez powódkę o gotowości do niezwłocznego podjęcia pracy mogło być dokonane przez każde zachowanie, ujawniające w sposób dostateczny jego wolę, np. telefonicznie, faksem, e-mailem, przez przesłanie oświadczenia pocztą czy też faktyczne podjęcie pracy.

Jak wynika z poczynionych ustaleń w sprawie, okoliczności faktycznie nie są między stronami sporne.

W sprawie istotne jest, iż z niekwestionowanych wyjaśnień powódki wynika, że w poniedziałek, gdy otrzymała wyrok, dostała informację od swojego prawnika, że musi takie pismo wysłać pracodawcy i że głównie rozmawiali o wysłaniu listu pocztą.

Zatem to pełnomocnik powódki wskazał jej taką formę zgłoszenia gotowości do podjęcia pracy. Taka informacja wyszła od zawodowego pełnomocnika, do którego powódka miała zaufanie, bowiem był to pełnomocnik ustanowiony z wyboru, a z pewnością powódka darzyła osobę pełnomocnika jeszcze większym uznaniem po tym, jak przy pomocy jego fachowości, uzyskała pozytywne dla siebie rozstrzygnięcie w sprawie, w której wywalczyła przywrócenie do pracy.

Powódka nadała więc przesyłkę pocztową zgodnie z zaleceniem swojego pełnomocnika w ustawowym 7 dniowym terminie do złożenia oświadczenia woli.

Dla ustalenia, że przyczyna jest niezależna od pracownika, nie jest więc konieczne, aby była także niezależna od jego pełnomocnika (vide: Wyrok SN z 13.12.2012 r., II PK 61/12, M.P.Pr. 2013, nr 5, poz. 259-262).

Pouczenie pełnomocnika powódki o listownym sposobie zgłoszenia gotowości do pracy jest okolicznością usprawiedliwiającą niedochowanie terminu przez powódkę, bowiem wynika z informacji udzielonej przez jej pełnomocnika. Nawet gdy powódka nadała przesyłkę pocztową z oświadczeniem, tego samego dnia co uprawomocniał się wyrok przywracający ją do pracy, to w przypadku gdyby przesyłka była awizowana pracodawca mógłby ją celowo odebrać po upływie 7 dni albo czekać do upływu drugiego awizo czyli 14 dni.

Co więcej powódka uznała, że forma listu poleconego jest pewniejsza i mogła zasadnie liczyć, że przesyłka nadana 20.06.2025 r. zostanie doręczona pracodawcy 23.06.2025 r., tym bardziej w sytuacji niewielkiej odległości pomiędzy urzędami pocztowymi w miejscu zamieszkania powódki i pracodawcy.

Również okoliczność, iż przesyłka została awizowana przez pocztę 24.06.2025 r. , w ocenie sądu, nie była zależna od samej powódki, bowiem powódka nie miała żadnego wpływu na działalność poczty. Również powódka nie miała żadnego wpływu na to kiedy pracodawca odebrał awizowaną przesyłkę.

Nie bez znaczenia jest też fakt, iż powódka od 23.06.2025 r. przebywała na zwolnieniu lekarskim w związku z przebiegiem ciąży.

Ponadto gdy tylko powódka z aplikacji śledzenia przesyłek dowiedziała się o jej awizowaniu, niezwłocznie 26.06.2025 r. przesłała swoje oświadczenie również w formie e-mail.

Ponadto zdaniem sądu 3 dniowe przekroczenie terminu materialnego było niewielkie.

Pracodawca nie może odmówić ponownego zatrudnienia pracownika, jeżeli przekroczenie terminu nastąpiło z przyczyn od pracownika niezależnych.

Reasumując, w ocenie Sądu, zaszły w niniejszej sprawie podstawy do uwzględnienia, w oparciu o art. 48 k .p., powództwa albowiem przyczyny z powodu, których powódka uchybiła terminowi do złożenia oświadczenia o gotowości do pracy były od niej niezależne.

Mając na uwadze powyższe sąd nakazał pozwanemu dopuszczenie powódki do pracy na dotychczasowym stanowisku i oddalił powództwo o ustalenie istnienia stosunku pracy.

O kosztach procesu orzeczono na podstawie art. 98 § 1 i 3 k.p.c. i § 9 ust. 1 pkt. 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności adwokackie z 22 października 2015 r. (Dz.U. z 2023 r. poz. 1964 ze zm.), zasadzając od pozwanego na rzecz powoda kwotę 240 zł tytułem kosztów procesu.

O kosztach sądowych sąd orzekł stosownie do przepisu art. 113 w zw. z art. 13 ust. 2 ustawy z 28.07.2025 r o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz. U. z 2023 r. poz. 1144 ze zm.).

(-) M O.